De Universiteit van Nederland Podcast

Staat Nederland straks vol met brandnetels?

Waarom is een dood kind in Amerika meer waard dan in Nederland?

Waarom dragen jongens geen roze nagellak?

Hoe zag de eerste terrorist op Nederlandse bodem eruit?

Mag je jouw kat fluorescerend maken puur voor de lol?

Waarom hebben we straks allemaal meerdere chronische ziektes?

Hoe kan iemand na een bekentenis van seksueel misbruik toch vrijuit gaan?

Word je ongelukkig van sociale media?

Kunnen mensen met een grote neus beter liegen?

Hoe hebben wij de fiets gejat van de Britten?

Heeft massa-immigratie Nederland rijk gemaakt?

Waarom vinden computers witte mannen die Peter heten het leukst?

Ben jij verslaafd aan je telefoon?

Waarom kunnen we geen seks hebben met eikenbomen?

Waarom kom je niet van die piep in je oor af?

Bestaat een wereld zonder armoede?

Is de Bijbel verkeerd overgeschreven?

Wil jij eerder botox omdat je op Instagram zit?

Waarom kan een dokter je soms beter niet behandelen?

Leef je langer als je twee talen spreekt?

Hoe raak je samen seksueel opgewonden?

Waarom stijgt de zeespiegel als je een watermeloen eet?

Waarom ga je spookgeluiden horen als je gehoor slechter wordt?

Is koffie slecht voor je?

Waarom zitten er bijna geen vrouwen achter de tralies?

Waarom is het belangrijk dat je ook op latere leeftijd intimiteit ervaart?

Kunnen we ooit zelf bepalen hoe onze kinderen eruit gaan zien?

Waarom is de banaan straks uitgestorven?

Hoe kan een overheid het best omgaan met de religies van het volk?

Waarom is het soms moeilijk om te bepalen wanneer iemand echt dood is?

Waarom werken Nederlandse vrouwen het minst van Europa?

Hoe zorgt Bitcoin ervoor dat jij de juiste prijs betaalt voor je patatje?

Stel je voor: je bent totaal verlamd. Het enige wat nog beweegt, zijn je ogen. Hoe kun je dan alsnog communiceren? Biomedisch ingenieur Jinne Geelen (TU Delft, UMC Utrecht) legt het uit. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085! Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Stel: je hebt straks een sportwedstrijd. Is het dan verstandig om zo'n zoet kleurrijk sportdrankje te drinken? In deze aflevering vertelt bewegingswetenschapper Luc van Loon (Universiteit Maastricht) of sportdrankjes complete onzin zijn of dat ze je naar de eerste plaats helpen. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085! See our Privacy Policy at https://art19.com/privacy and our California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Wat doe jij als je een gruwelijk nieuwsbericht langs ziet komen op je tijdlijn? Scroll je direct door? Hoewel je zou denken dat we nare dingen proberen te vermijden, voelt een groot deel van de mensen verrassend genoeg juist de drang om het bericht aan te klikken. In ons nieuwe college legt Suzanne Oosterwijk (Universiteit van Amsterdam) uit waarom. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085! See our Privacy Policy at https://art19.com/privacy and our California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het is 2021 en nog steeds is er geen mannelijk profvoetballer uit de kast in de eredivisie. Hoe kan dat? Volgens socioloog en bestuurswetenschapper Inge Claringbould (Universiteit Utrecht) heeft dat te maken met de machocultuur in de voetbalwereld. In deze aflevering vertelt ze hoe deze cultuur inclusiever kan. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085 See our Privacy Policy at https://art19.com/privacy and our California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Bij slavernij denken we tegenwoordig al snel aan de VOC-tijd, maar slavernij is veel ouder dan dat. In de tijd dat Jezus leefde, gebeurde dit ook al. Historicus Martijn Stoutjesdijk van Tilburg University vertelt je er meer over. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085! See our Privacy Policy at https://art19.com/privacy and our California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

“Een tribunaal is de beste manier om de daders te berechten”, zei premier Mark Rutte na de MH-17-ramp. Dat klinkt natuurlijk mooi en hoopvol – zeker voor de nabestaanden – maar Rianne Letschert (Internationaal recht en victimologie, Tilburg University) legt je in dit college uit waarom een tribunaal niet altijd de beste oplossing is voor de mensen die achterblijven (Dit college is opgenomen in 2016). ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085! See our Privacy Policy at https://art19.com/privacy and our California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Waarom heeft maar 14% van de Nederlanders met een Marokkaanse achtergrond een hypotheek? Dit komt omdat het afsluiten van een hypotheek niet mag van de Koran. Die zegt: je mag geen geld over geld betalen; rente dus. Islamitisch bankieren is hier volgens Islamoloog en onderzoeker Islamitisch Financieren Rachida Talal-Azimi (Radboud Universiteit) dé oplossing voor. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Is suiker net zo slecht voor je als alcohol?

De glossy’s staan vol met tips hoe jij gelukkiger kan worden. Maar wat is 'gelukkig zijn' eigenlijk? En hoe meet je dat? Dit is nogal een behoorlijke opgave, maar in deze aflevering legt geluksprofessor Meike Bartels (Vrije Universiteit Amsterdam) het duidelijk aan je uit. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Mensen met het Syndroom van Down worden vaak onderschat. Dat is zonde, want ze zijn tot grote dingen in staat. Psycholoog Jacqueline Schenk (Erasmus Universiteit) vertelt erover in deze podcast. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Er zijn ontzettend veel Joodse mensen opgepakt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hoe reageerde de rest van de Nederlandse bevolking daarop? Stonden ze erbij en keken ze ernaar? In dit college vertelt historicus Bart van der Boom wat hij vond in honderden oude dagboeken van Joden en niet-Joden. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Poets jij twee keer per dag je tanden? Naast gaatjes, gele tanden en een slechte adem kun je ook enge ziektes oplopen als je niet goed voor je gebit zorgt. In dit college vertelt tandarts Bruno Loos (Universiteit van Amsterdam) hoe ontstoken tandvlees kan leiden tot hartfalen en erectieproblemen.

Een headbangede zeeleeuw of een dansende kaketoe: er zijn genoeg voorbeelden van muzikale dieren te vinden op het internet. Maar zijn ze ook net zo muzikaal als mensen? In deze aflevering vertelt Hoogleraar Muziekcognitie Henk-Jan Honing hoe het zit! ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Hoe kun je verbergen dat je een moord hebt gepleegd? Kun je dat überhaupt verbergen? Forensisch biofysicus Maurice Aalders van de UvA legt uit dat de moderne moordenaar het steeds lastiger krijgt. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Er gaat niets boven een goed potje janken, toch? Nou niet altijd. Huilexpert Ad Vingerhoets ontdekte dat niet iedereen zich beter voelt na het openen van de sluizen. In deze aflevering vertelt hij er alles over. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Bij drillrap denk je waarschijnlijk aan gewelddadige teksten, grote messen en stoere jongens. De muziekstijl wordt met regelmaat gelinkt aan dodelijke steekpartijen. Maar is dat wel terecht? Criminoloog Robby Roks (Erasmus Universiteit) legt het uit in deze podcast. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

De ziekte van Parkinson is de snelstgroeiende hersenziekte ter wereld. Volgens neuroloog Bas Bloem (Radboudumc) hebben we dat onder andere te danken aan het gebruik van bestrijdingsmiddelen. In dit college legt hij uit hoe die onze hersenen kunnen binnendringen en kapotmaken. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Na een seksschandaal en een afzettingsprocedure verwacht je niet dat de populariteit van een president toeneemt. Toch overkwam het de Amerikaanse president Bill Clinton. Hoe kan dat? Historicus Doeko Bosscher van de Rijksuniversiteit Groningen legt het uit. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Luisterde je vroeger alleen maar naar pop en tegenwoordig ook jazz en rock? Daar kan Spotify wel eens voor gezorgd hebben, vertelt Hannes Datta van Tilburg University. Volgens hem beïnvloeden streamingplatforms onze muzieksmaak meer dan wij denken. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Heb je je opa of oma wel eens proberen uit te leggen hoe Instagram of Twitter werkt? Makkelijker gezegd dan gedaan, maar het loont echt om vol te houden. In deze podcast vertelt levenslooppsycholoog Marianne Simons namelijk dat ouderen veel kunnen hebben aan social media. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Kunnen de onderhandelingstactieken van Mark Rutte je helpen in jouw volgende relatiecrisis? Volgens sociaal psycholoog Ilja van Beest (Universiteit Tilburg) zou dat best eens kunnen. Luister de aflevering om erachter te komen hoe dat precies zit. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Grote pleinen en hoge gebouwen, je kunt ze niet voorstellen zonder duiven. Maar waarom zitten die eigenlijk zo graag op de Dam en niet liever in een bos een stukje verderop? Bioloog prof. dr. Jelle Reumer van de Universiteit Utrecht vertelt je in deze podcast van alles over het stadsleven van dieren (en planten). ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Sommige mensen zijn er heilig van overtuigd dat monogamie een totaal onbiologisch concept is. Anderen daarentegen hopen op een dag die ene ware liefde tegen het lijf te lopen waar ze de rest van hun leven mee kunnen delen. In dit college hoor je van Johan Karremans (Radboud Universiteit) of wij mensen geprogrammeerd zijn om voor altijd bij elkaar te blijven. ☎️Heb jij een vraag voor een wetenschapper? Laat een voicemail achter of app een voicebericht naar de Universiteit van Nederland Hotline op 0618899085!

Oef, wat zijn de spaarrentes laag. Je geld op de bank zetten is dan ook niet aantrekkelijk. Maar wat doe je er dan mee? Je geld beleggen in aandelen is een goede oplossing. Maar daar kleven risico’s aan. In dit college vertelt professor Patrick Verwijmeren (Erasmus Universiteit) hoe je het beste kunt beleggen.

Je hoort al snel waar iemand oorspronkelijk vandaan komt na het horen van een accent. Maar: Er zijn veel mensen die eenmaal in een andere stad hun accent verwisselen voor het ABN. In dit college vertelt taalsocioloog Abram de Swaan (UvA) waarom ze dit doen. (Dit college is opgenomen in 2014)

Van een ijskoude douche in de ochtend ben je misschien wel in één keer goed wakker, maar is zo'n ijzige plens wel gezond? Thermofysioloog Hein Daanen (Vrije Universiteit Amsterdam) onderzoekt hoe ons lichaam reageert op koude temperaturen.

Seks! We zijn er gek op en vinden het reuze interessant. Hoe leuk en fijn het ook kan zijn, soms is het lastig. Stel dat je bijvoorbeeld geen erectie kan krijgen of dat vrijen pijn doet. Vaak worden zulke seksuele problemen veroorzaakt door angst en schaamte. Gelukkig kan sekstherapie daarbij helpen, zelfs online! In dit college legt seksuoloog Jacques van Lankveld (Open Universiteit) het uit.

Wat gaat er door je heen bij de zin 'Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker'? Belastingen hebben door de geschiedenis altijd al als een blok aan het been gevoeld. Sommige mensen overwegen zelfs te emigreren om ze te ontwijken. Waarom betalen we eigenlijk zoveel belasting? Fiscaal econoom prof. dr. Sigrid Hemels (Erasmus University) legt het uit in deze podcast. (Dit college is opgenomen in 2016)

Niet iedereen die in de gevangenis zit, is schuldig. Onder de druk van een politieverhoor kan een mens breken en bekennen, zonder dat hij of zij echt een strafbaar feit heeft gepleegd. Rechtspsycholoog Robert Horselenberg (Maastricht University) analyseert politieverhoren en bestudeert hoe zogenoemde ‘invalide bekentenissen’ tot stand komen.

In deze aflevering reizen we af naar het meer van Loch Ness. We kennen allemaal de mythe: in die diepe Schotse waterkrochten zou een monster schuilen; het monster van Loch Ness! Marien geoloog David Van Rooij van Universiteit Gent legt uit waarom dat monster nog altijd niet gevonden is. (Deze podcast is gemaakt door onze collega’s van de Universiteit van Vlaanderen. Wij vinden ‘m zo tof dat we ‘m je niet willen onthouden!)

Je moet elke nacht 8 uur slapen voor een goede gezondheid. Toch? Nope, niet helemaal waar. In dit college legt slaapwetenschapper Merijn van de Laar (Maastricht University) uit dat we ons met de kwaliteit van onze slaap zouden moeten bezighouden in plaats van de kwantiteit. Diepe slaap is hier een belangrijke factor. En diep slapen kun je leren. Let dus goed op!

Van een gewelddadige Paus in Assassin's Creed 2 tot aan Magere Hein in De Sims: videogames zitten vol met verwijzingen naar religie. Maar waarom is dat? In onze nieuwe reeks Op de Proef Gesteld koppelen we twee ogenschijnlijk verschillende werelden aan elkaar: die van bekende youtubers en wetenschappers. Vandaag de derde aflevering van de serie: youtuber en gamer GameMeneer (in het echte leven Don genaamd) gaat in gesprek met cultuurtheoloog Frank Bosman. Samen bespreken ze waarom religie zo'n grote rol speelt in games en leggen ze er een paar goed op de snijtafel.

De kans is groot dat jij vandaag muziek hebt geluisterd via een streamingdienst als Spotify. Hoe verandert deze manier van luisteren de muziekindustrie? Muziekwetenschapper Sara Lambrecht (Universiteit Utrecht) legt het uit in dit college.

Kijk jij op straat altijd net iets te lang en te verbaasd naar die man met één been, of die twee vrouwen die hand in hand lopen? Je doet het waarschijnlijk niet expres, maar het kan erg vervelend zijn voor de personen tegenover je. Als we mensen met een 'afwijkend kenmerk' anders behandelen noemen we dat stigmatisering. Klinisch psycholoog Arjan Bos (Open Universiteit) vertelt er alles over in deze podcast.

Als je in Nederland naar topfuncties kijkt zijn vrouwen in de minderheid. Hoe komt dat? Ligt het aan de mannen, die die functies voor zichzelf houden? Of willen vrouwen gewoon niet zo graag naar de top? Econome én Eerste Kamerlid Esther-Mirjam Sent (Radboud Universiteit) legt het uit. (Dit college is opgenomen in 2016).

Heb jij elk jaar een kerstboom in huis? Of een Boeddha-beeld in je tuin? Veel mensen volgen bepaalde tradities of rituelen uit religies, zonder dat ze zichzelf als gelovig zien. Hoogleraar Theologie Ruard Ganzevoort (Vrije Universiteit Amsterdam) vertelt in deze podcast hoe we eigenlijk allemaal onze eigen vorm van religie in elkaar knutselen. Veel luisterplezier en succes met je spirituele ontdekkingsreis! (Dit college is opgenomen in 2016)

Een interview is volgens onderzoeksjournalist Margo Smit (Rijksuniversiteit Groningen) net een Zwitsers zakmes. En dat gereedschap moet je als journalist perfect kunnen toepassen. Soms moet je zagen, soms voorzichtig knippen en hier en daar een beetje vijlen. Maar volgens Smit is ook een andere vaardigheid belangrijk, namelijk dat je kunt flirten.

Stress... Kon je het maar met een druk op de knop laten verdwijnen. Nou, zover zijn we jammer genoeg nog niet, maar psychiater Christiaan Vinkers doet aan het Amsterdam UMC wel onderzoek naar hoe we het stress-systeem zouden kunnen resetten. In deze podcast legt hij het uit.

OK, je loopt over straat en plots zie je iemand voor je een hartaanval krijgen. Hoe zou jij reageren? Verstijf je van de stress? Schiet je in de paniekstand? Of zou je kalm kunnen blijven, de ambulance bellen en eerste hulp verlenen? Waarschijnlijk zul je het pas weten als het je overkomt, maar deze podcast kan je misschien alvast een beetje voorbereiden. Professor Karin Roelofs doet aan de Radboud Universiteit onderzoek naar hoe mensen reageren in dit soort stressvolle situaties.

Je ouders hebben je vroeger misschien verteld dat je altijd eerlijk moet zijn. En hoewel veel mensen zeggen geen geheimen te hebben, houden we allemaal heel wat verborgen. Waarom doen we dat eigenlijk? Psycholoog Andreas Wismeijer (Tilburg University) vertelt het in dit college. (Let goed op, want misschien leer je ook hoe je een ander zijn geheim kunt ontrafelen.)

Vroeger moesten mensen uren jagen op een dier, of de bossen nauwgezet afspeuren naar eetbare bessen. Tegenwoordig is voedsel overal voorhanden. Super fijn natuurlijk, maar het zorgt er ook voor dat we sneller te zwaar zijn. Toch is dat niet de enige oorzaak van overgewicht. Je hersenen spelen ook een rol. Hoe dat zit legt internist-endocrinoloog Richard IJzerman (VUMC) uit in deze podcast.

Ben jij tevreden over je seksleven? Dan wordt het misschien eens tijd om je ouders daarvoor te bedanken. Onze ouders zijn namelijk heel belangrijk als het gaat om onze seksuele ontwikkeling. Benieuwd hoe dat zit? Sociologe en pedagoge Daphne van de Bongardt (Erasmus Universiteit Rotterdam) legt het uit in deze podcast.

Tulpen. Veel Hollandser wordt het niet, toch? Nou, niet helemaal. De tulpenbol zelf komt namelijk oorspronkelijk uit Azië. Maar: de tulp als handelsproduct is wél zo Hollands als maar kan. In deze podcast vertelt historicus Maarten Prak (Universiteit Utrecht) het bizarre verhaal van hoe Nederlandse handelaren soms wel duizenden guldens voor een tulpenbol konden krijgen.

"Wij betreuren wat er gebeurd is". Of: "Wij voelen mee met de nabestaanden". Het klinkt meelevend, maar het zijn zorgvuldig gekozen woorden om echte 'excuses' te vermijden. Waarom Nederland daar zo huiverig voor was in het geval van Rawagede en Srebrenica? Rechtsgeleerde Rianne Letschert (Maastricht University) legt het uit in dit college. Volgens haar hoeft sorry niet 'the hardest word' te zijn. (Dit college is opgenomen in 2016)

Stel: je hebt helemaal geen geld meer en iemand biedt je aan om voor 50.000 euro jouw nier te kopen. Of je het zou willen is aan jou, maar mág je die nier überhaupt verkopen? Annelien Bredenoord (Medische ethiek, UMC Utrecht) vertelt het je in dit college.

Het ene moment wil je de kleren van het lijf van je partner rukken en het andere moment wil je gewoon veel liever op de bank liggen en TV kijken. Waar komt dat vandaan, zin in seks? Seksuologe Stephanie Both van het LUMC doet onderzoek naar seksuele opwinding en legt het uit.

Heb jij een Nederlands paspoort? Het lijkt misschien een onbeduidend boekje, maar wat als je 'm niet had? Veel van de rechten die we hebben zijn verbonden aan onze nationaliteit. Toch zijn er wereldwijd 15 miljoen mensen die geen nationaliteit hebben, ze zijn staatloos. In deze podcast legt Sangita Bajulaiye Jaghai (Tilburg University) uit met wat voor problemen deze mensen in aanraking komen.

Naast onze vertrouwde colleges maken we nu ook een nieuwe serie, genaamd: op de proef gesteld. Hierin koppelen we twee ogenschijnlijk verschillende werelden aan elkaar: die van bekende youtubers en wetenschappers. Vandaag de tweede aflevering van de serie. Presentatrice en youtuber Gwen van Poorten gaat in gesprek met burn-out expert Madelon Otto.  Burn-out - sla een tijdschrift open en het gaat er over. Maar wat is een burn-out eigenlijk volgens de wetenschap? Hadden mensen vroeger ook burn-outs? Kunnen we het allemaal krijgen en hoe zorg je er voor dat het niet zo ver komt? In een speciale aflevering van onze podcast gaat youtuber, presentatrice en ervaringsdeskundige Gwen van Poorten in gesprek met burn-out expert Madelon Otto (Open Universiteit). Gwen vuurt al haar vragen af op Madelon en komt er achter wat de wetenschap nou eigenlijk zegt over dit fenomeen.

Waarom praat jij zoals je praat? Heb je ooit besloten: dit wordt mijn stem en zo wil ik klinken? Waarschijnlijk niet. Het zou natuurlijk ook kunnen dat je het gewoon van tv hebt afgekeken. In deze podcast vertelt taalkundige Marc van Oostendorp over de invloed van tv op ons taalgebruik. (Dit college is opgenomen in 2015)

Als militairen van een oorlog terugkomen kan het moeilijk zijn om los te laten wat ze hebben meegemaakt. Dit kan veel stress en spanning opleveren. Naast de gewone therapie lijkt er nu ook hulp uit een onverwachte hoek te komen: MDMA. Je kent het waarschijnlijk als partydrug, maar in deze podcast legt militair psychiater Eric Vermetten (LUMC) uit hoe MDMA ook kan worden ingezet bij veteranen met PTSS.

Hier bij de Universiteit van Nederland denken we wel het één en ander van wetenschap te weten. Maar wat is wetenschap eigenlijk? Wat de oude Grieken zoals Aristoteles als wetenschap zagen lijkt in de verste verte niet op hoe wij het nu zien. In deze podcast vertelt filosoof Herman de Regt (Tilburg University) er alles over.

We weten het allemaal: we moeten bewegen, gezond eten, en aan het milieu denken. Waarom doen we die dingen dan toch vaak niet? Gelukkig zijn er subtiele manieren waarop je mensen een duwtje in de juiste richting kunt geven. In deze podcast vertelt hoogleraar Economie Esther-Mirjam Sent (Radboud Universiteit) over 'nudging'.

Welkom bij de circulaire economie! Straks koop je geen lampen meer bij de Ikea, maar neem je gewoon de dienst 'licht' af. Deze nieuwe economie draait niet om bezit en heeft als doel grondstoffen te hergebruiken in plaats van te dumpen op afgelegen plekken. In dit college vertelt Elisa Achterberg MSc. (Erasmus Universiteit) er alles over. (Dit college is opgenomen in 2018)

Als je aan Vladimir Poetin denkt, denk je waarschijnlijk niet direct aan democratie. Toch is hij wel verkozen. Is hij nou een dictator of niet? En hoe is de macht in Rusland precies verdeeld? In deze podcast legt hoogleraar Internationale Politiek André Gerrits (Universiteit Leiden) het uit.

Jij hebt geen vooroordelen toch? Denk maar even na. Nee, dat dacht ik al, jij wil het liefst iedereen gelijk behandelen. Maar wat als je er niet over nadenkt? Sociaal psycholoog Daniel Wigboldus (Radboud Universiteit) legt uit dat we allemaal associaties en impulsen hebben die we niet kunnen controleren, en dat we die juist terugzien in het gedrag waar we niet over nadenken.

Zowel de Eerste- als de Tweede Wereldoorlog zorgden voor soldaten die met ernstige verwondingen en verminkingen uit de strijd kwamen. Experimentele plastisch chirurgen gingen een belangrijke rol spelen in het leven van deze veteranen. In deze podcast vertelt prof.dr. Irene Mathijssen (Erasmus MC) hoe zij de basis legden voor onze huidige neuscorrecties.

Door sommigen wordt Yasser Arafat een terrorist genoemd omdat hij geweld gebruikte om Palestina te bevrijden. Anderen noemen hem een vrijheidsstrijder en vinden zijn acties politiek vakmanschap. Het lijkt een vreemde tegenstelling, maar volgens hoogleraar terrorisme Beatrice de Graaf (Universiteit van Utrecht) is het niet zo gek. Het onderscheid tussen een terrorist en een nationale held is namelijk zo duidelijk nog niet.

Wist je dat van de studenten die een onvoldoende halen voor een toets, 70% van tevoren dacht dat ze wel een voldoende zouden halen? We overschatten onszelf vaak als we leren. Hoe voorkom je dat en hoe kun je nou het beste leren? Psycholoog Gino Camp van de Open Universiteit legt het uit.

Wat je ziet en hoe jij zaken interpreteert is niet altijd de waarheid. Ja duh! Maar hoe komt het dat jij die verkeerde aannames hebt? Hoogleraar Noelle Aarts (Radboud Universiteit/WUR) legt het uit in dit college.

Naast onze vertrouwde colleges maken we nu ook een nieuwe serie, genaamd: op de proef gesteld. Hierin koppelen we twee ogenschijnlijk verschillende werelden aan elkaar: die van bekende youtubers en wetenschappers. Vandaag de eerste aflevering van de serie. Youtuber Govert Sweep gaat in gesprek met verouderingsexpert David van Bodegom van Universiteit Leiden.  Govert Sweep kun je kennen als de youtuber die een tijdje geleden enigszins illegaal Area 51 in de Verenigde Staten betrad. In zijn videos beleeft hij vooral heel veel avonturen, reist hij af naar barre landen, slaapt hij in iglo’s en test hij de grenzen van zijn mentale en fysieke kunnen. Hoogleraar en arts David van Bodegom houdt ook van een portie avontuur, woonde jarenlang in Afrika en doet onderzoek naar hoe we zo vitaal mogelijk oud worden. Govert en David bespreken hoe je zo lang mogelijk gezond en blij avonturen kan blijven beleven. En om in die belevingswereld te komen, laat David Govert meemaken hoe het daadwerkelijk voelt om bejaard te zijn.

Diepe hersenstimulatie betekent dat er een elektrode in de hersenen geplaatst wordt, bijvoorbeeld bij mensen met een psychische stoornis. Deze behandeling roept nogal wat ethische vragen op. Want wanneer is een ingreep in de hersenen geoorloofd? En wat doe je als arts wanneer iemand door de behandeling zich misschien wel gelukkiger voelt, maar eigenlijk nog steeds lijdt aan dezelfde psychische stoornis? Psychiater Damiaan Denys (UvA) gaat in deze podcast in op dat vraagstuk.

We brengen steeds meer tijd door in virtuele werelden. Je hebt vast wel eens gehoord van populaire spellen zoals World of Warcraft of Runescape. Maar wat voor rechten heb je daar? Kun je iets stelen wat niet echt bestaat? Rechtsgeleerde Bart Schemer neemt je in deze podcast mee in de wereld van criminaliteit in online games.

Wereldwijd wordt er minder internationale journalistiek bedreven. Uit onderzoek blijkt dat er vooral aandacht is voor wat er zich afspeelt in buurlanden en in een beperkt aantal elitelanden. Daarbij gaat het dan voornamelijk om ‘hard’ nieuws als oorlog, economie en rampen. Toch is er volgens Drs. Margo Smit (Rijksuniversiteit Groningen) nog hoop voor de buitenlandjournalistiek.

Simpele economie gaat ervan uit dat in een vrije markt iedereen de beste deal krijgt. Toch werkt die markt niet altijd perfect, dat zie je bij tweedehands auto’s en dijken. Econome Barbara Baarsma legt in deze podcast uit hoe dat zit.

God staat tegenwoordig niet meer centraal in onze samenleving. Maar gaan wij dan maar goddeloos door het leven? Nee zegt socioloog Bart van Heerinkhuizen van de Universiteit van Amsterdam. We hebben nu goede vervangers voor God en die kom je overal tegen, zelfs bij de opening van een Apple store.

Als topsporter moet je hard trainen om de beste te zijn. Sommige ouders met een getalenteerd kind denken daarom dat ze het kind moeten drillen om succesvol sporter te worden. Zij hebben het goed mis, zegt sportpsycholoog Gerald Weltevreden (UvA). In deze podcast vertelt hij er alles over.

We weten allemaal dat het niet gezond is: overgewicht. Toch zijn er steeds meer mensen te zwaar en dat brengt risico's met zich mee. Zo ben je kwetsbaarder voor ziektes. Maar waarom drukken die extra kilo's zo zwaar op je gezondheid? Immunoloog Xanthe van Dierendonck (Wageningen Universiteit) legt het uit.

Je hoort er veel over: we moeten minder vlees eten. De wereldbevolking groeit en we kunnen die biefstuk en kippenpoot maar moeilijk laten liggen. Het zou beter zijn als we wat meer planten eten, maar welke planten precies? Als het aan Ingrid van der Meer ligt (Wageningen University) eet jij binnenkort eendenkroos. Dat is lekker, supergezond en kan de oplossing zijn voor een dreigend voedselprobleem.

Eenzaamheid kan op mentaal gebied veel pijn veroorzaken. Maar het kan ook voor fysieke problemen zorgen. Om eenzaamheid te voorkomen is een sterk sociaal vangnet nodig en daar moet je nú al mee aan de slag, vertelt Theo van Tilburg (Vrije Universiteit Amsterdam). Want een potje bingo op je tachtigste gaat tegen die tijd al niets meer uithalen.

‘Inbrekers gebruiken krijtjes om elkaar te informeren over wat er te halen valt in een huis'. 'Inktvisringen zijn gemaakt van varkensanussen'. Het zijn allebei broodjeaapverhalen. Er is niks van waar, maar toch zijn ze populair. Hoe komt dit? Peter Burger (Universiteit Leiden) legt het uit.

Drink jij veel bier en ben je single? Let dan even op, want dit zijn misschien wel factoren die de kans vergroten dat jij slachtoffer wordt van criminaliteit. Gelukkig vertelt Jan van Dijk van Tilburg University ook hoe je dit risico kunt verkleinen.

Het boerenprotest, de klimaatdemonstratie en acties voor en tegen Zwarte Piet: er wordt hartstikke veel geprotesteerd. Wat zegt de wetenschap over demonstreren en protest? Omdat daar nogal wat over te zeggen is, hebben we een lekker lange podcast voor je gemaakt. In veertig minuten vertellen vier experts je er alles over. Met Jacquelien van Stekelenburg (VU), Thomas Poell (UvA), Gemma Blok (OU) en Noelle Aarts (Radboud Universiteit / WUR).

Zou jij iemand kunnen vermoorden? Iemand anders doodmaken gaat diep tegen onze aard in, en er moet dus veel gebeuren voordat we daartoe in staat zijn. Hoogleraar internationale communicatie Cees Hamelink (Universiteit van Amsterdam) vertelt in deze podcast welke rol de media spelen bij het opzetten van mensen tegen elkaar en hoe we dat kunnen voorkomen.

De aardbeving op Haiti en de Tsunami in 2004 waren grote natuurrampen. Na een ramp is het westen vaak in staat om snel noodhulp te bieden. Maar volgens Thea Hilhorst van de Erasmus universiteit vindt er soms nóg een ramp plaats als de eerste hulpdiensten weer zijn verdwenen. Gelukkig kan dit voorkomen worden. In deze podcast vertelt zij hoe.

We schamen ons als Nederlanders voor hoeveel Joden er tijdens de Tweede Wereldoorlog uit ons land zijn gedeporteerd. Stonden we dan maar gewoon onverschillig toe te kijken? Volgens historicus Bart van der Boom (Universiteit Leiden) is het wat ingewikkelder dan dat. Hij legt in deze podcast uit hoe het kan dat het lijkt alsof wij zo weinig weerstand hebben geboden aan de Duitsers bij het deporteren van joden.

Soms zijn de overtuigendste argumenten niet genoeg om iemand van gedachten te doen veranderen. Die persoon heeft een verhaal in zijn of haar hoofd, en dat verhaal is sterker dan alle logische argumenten bij elkaar. Waarom zijn verhalen zo overtuigend? En hoe kun je dit gebruiken om mensen te overtuigen? Hoogleraar strafrecht Eugene Sutorius (Universiteit van Amsterdam) legt het je in deze podcast uit.

Moet je keihard lachen als iemand uitglijdt? Dat noemen we leedvermaak. Je geniet ervan als het niet goed gaat met iemand anders. Dat betekent heus niet dat jij een slecht mens bent. Wilco van Dijk (Universiteit Leiden) is expert in leedvermaak en vertelt waarom lachen om een ander ook heel erg nuttig kan zijn.

Je kent het vast: in een droom wordt je achtervolgd door zombies of er is opeens een enge tijger. Je hebt een nachtmerrie. Bij sommige mensen komen deze elke avond terug en dat is natuurlijk erg vervelend. Gelukkig is er ook een manier om van ze af te komen, slaaponderzoeker Jaap Lancee (Universiteit van Amsterdam) vertelt je hoe.

The Lord of the Rings is een van de populairste verhalen ooit. Al heb je de boeken niet gelezen, de kans is groot dat je wel eens een van de films hebt gezien. Maar is het gewoon een goed verhaal, of zit er meer achter onze obsessie met de wereld van schrijver J.R.R. Tolkien? Filmwetenschapper Dan Hassler-Forrest (Universiteit van Amsterdam) vertelt dat als je er vanuit een Freudiaans perspectief naar gaat kijken je de films nooit meer hetzelfde ziet...

Stress hebben we allemaal weleens. Het is druk op je werk, er komt een tentamen aan of je hebt ruzie met één van je beste vrienden. Dan denk je misschien dat een avond ontspannen je stress wel op kan lossen. Helaas: volgens Ad Vingerhoets van Tilburg University is dit niet genoeg. Hij vertelt wat je echt kunt doen om je stress te beperken.

Waar ga jij heen als je zin hebt om even in de natuur te zijn? Vast niet naar het stadscentrum. Toch is er ook genoeg flora en fauna in de stad te vinden. Bioloog Jelle Reumer van de Universiteit Utrecht vraagt zich af wat we nou onder "natuur" verstaan en in legt in deze podcast uit dat steden daar ook gewoon onder kunnen vallen.

Stel: je traint zes keer per week, hebt de meest aerodynamische fiets en volgt het allerbeste dieet. Toch ben je niet de beste wielrenner... Misschien is doping dan de oplossing. Maar werkt dit goedje eigenlijk wel? Hoogleraar farmacologie Adam Cohen (Universiteit Leiden) legt uit waarom hij daaraan twijfelt.

Stel: je hebt een misdaad begaan en je moet voor de rechter komen. Word je dan liever berecht door een mens, of door een computer? Hoogleraar Jaap van den Herik (Universiteit Leiden) onderzoekt of computers recht kunnen spreken en zo ja, of ze ook een eerlijkere straf geven dan een mens.

Vooroordelen hebben we allemaal. Maar soms kan dit leiden tot discriminatie en dat is natuurlijk een ernstig probleem. In dit college vertelt Daniël Wigboldus van de Radboud Universiteit hoe jij ervoor kan zorgen dat jouw vooroordelen niet tot discriminatie leiden. En luister goed, want dat is nog niet zo makkelijk.

Het wordt tegenwoordig steeds populairder om de kou te trotseren, sporters doen dit door in een ijs bad te gaan zitten na een training en sommige mensen zwemmen ‘s winter in de zee omdat ze denken dat het goed voor ze is. Hein Daanen van de Vrije Universiteit vertelt in dit college of kou voordelige effecten heeft op jouw gezondheid of dat jij jezelf onnodig leed aandoet door iedere ochtend rillend onder je ijskoude douche te staan.

Worden Zuid-Amerikanen echt als soepele dansers geboren en Nederlanders als stijve harken? In dit college doet Henkjan Honing van de Universiteit van Amsterdam geluidstestjes met je en leer je hoe jouw ritme- en maatgevoel werken. En misschien kom jij er dan ook achter hoe je beter kunt gaan dansen.

Hoeveel loten zou je kopen als je mocht meedoen aan de loterij op kosten van iemand anders? En hoeveel zou je kopen als je zelf moest betalen? Organisatiepsycholoog Kilian Wawoe van de Vrije Universiteit legt in deze podcast het verschil uit tussen risico nemen en risico dragen, en waarom dit relevant is in onze economie.

Heb jij weleens MDMA gebruikt, dan ken je waarschijnlijk de effecten wel. Je voelt je euforisch en wordt socialer. Toch heeft MDMA nog altijd een slechte reputatie en is het gebruik ervan verboden. In dit college vertelt psychofarmacoloog Kim Kuypers van University Maastricht waarom we dit middel misschien toch een kans moeten geven.

Praten over de dood is niet makkelijk. Er is angst en verdriet en niemand die vertelt hoe dat moet. Daardoor blijft de dood vaak onbesproken. Zonde, vind Judith Rietjens van het Erasmus medisch centrum, want een goed gesprek over de dood kan het zoveel makkelijker maken voor patiënt en nabestaande.

Stel je een dag voor in 2045. Je koelkast bestelt nieuwe melk als de oude op is, je koffiezetapparaat gaat automatisch aan als je wakker wordt, en een zelfrijdende auto komt je ophalen om naar je werk te gaan. Onze zoektocht naar efficiëntie beïnvloedt ons dagelijkse leven nu al vrijwel op elk vlak. Hoe gaan we dit terugzien in onze steden en hoe voorkomen we dat dit ten koste van onze privacy gaat? Hoogleraar Elphie Nelissen van de TU Eindhoven vertelt hoe zij de stad van de toekomst voor zich ziet.

Je hebt twee soorten mensen in de wereld: mensen die elke zomer onder de muggenbulten zitten en mensen bij wie de partner het zwaarst getroffen wordt. Waarom zijn sommige mensen zo aantrekkelijk voor muggen en anderen helemaal niet? In deze podcast legt entomoloog Bart Knols van de Radboud Universiteit hoe dit werkt en ontkracht hij ook een aantal fabeltjes over muggen.

Ben je wel eens zo dronken geweest dat je “jezelf niet meer was”? En heb je wel eens nagedacht over wat dat dan betekent; jezelf zijn? De zeventiende eeuwse filosoof John Locke kwam tot de conclusie dat wie je bent samenhangt met wat je je kan herinneren. Han Thomas Adriaenssen van de Rijksuniversiteit Groningen vraagt zich af wat dit betekent voor iemand die met een flinke kater wakker wordt.

One small step for man, one giant leap for… robots? Veel mensen zouden graag een keer een maanwandeling maken, maar volgens Chris Verhoeven van de TU Delft zal de verkenning van de ruimte niet door mensen zelf gedaan worden. In deze podcast legt hij uit hoe robot-intelligentie werkt en waarom robots juist zo geschikt zijn voor deze taak.

Taal lijkt een neutraal middel. Toch veranderde door de term ‘pro-life’, bedacht door anti-abortus groepen, het hele abortus debat. Want wie is er tegen leven? In dit college legt Eugène Sutorius van de Universiteit van Amsterdam uit hoe je iemand met één woord kunt overtuigen en daarmee de discussie naar jouw hand kunt zetten.

Gentrificatie is een hip woord voor de verandering die steden ondergaan en die meestal hand-in-hand gaat met steeds duurder wordende huizen. Cody Hochstenbach van de Universiteit van Amsterdam vertelt je in dit college wat de gevolgen daarvan zijn en waarom het níet de hippe koffiezaakjes of de expats zijn die dit veroorzaken, maar dat het simpelweg door beleid komt.

Je herkent het vast wel: je bent op een leuk feestje en tot je schrik is het ineens twee uur 's nachts. De tijd lijkt wel voorbij gevlogen! Toch ging die klok echt niet sneller tikken. Professor Hedderik van Rijn van Rijksuniversiteit Groningen doet onderzoek naar tijdsbesef. Hij vertelt je in deze podcast waarom saaie dingen vaak in slowmotion lijken te gaan en een gezellig feestje juist voorbij vliegt!

Nederland is één van de landen met de best beveiligde huizen. Mede doordat de overheid sloten met een politiekeurmerk verplicht. Dat helpt om inbraken te voorkomen. Professor Jan van Dijk van de Universiteit Tilburg vraagt zich in deze podcast af of inmenging van de overheid ook helpt bij andere geweldsmisdrijven, bijvoorbeeld bij moord.

Je immuunsysteem is net een leger. De rekruten in het leger krijgen een speciale opleiding, waarbij ze leren om lichaamsvreemde cellen te herkennen. Maar soms gaat het helemaal mis en keert je lichaam zich tegen jezelf. Het gaat je eigen cellen aanvallen. Wat er dan gebeurt, legt immunoloog Huub Savelkoul van universiteit Wageningen je haarfijn uit.

Je kijkt naar beneden en ziet dat er zich in de loop der jaren wat vet is gaan ophopen rondom je middel. Waarom is het gevaarlijk om juist dáár teveel vet te hebben? Renger Witkamp van de Wageningen Universiteit legt uit hoe het nu precies zit met de risico's van die extra kilootjes, en of het per definitie ongezond is om wat dikker te zijn.

Een sterk lichaam heb je keihard nodig als sporter, maar ook mentale training moet je niet onderschatten! Bewegingswetenschapper Peter Beek, van de Vrije Universiteit, onthult in deze podcast hoe mentale inbeelding je kan helpen om een betere sporter te worden. Dat heeft zelfs Epke Zonderland geholpen om goud te winnen... Luisteren dus!

Eindelijk, je bent afgestudeerd en hebt je diploma op zak. Maar wat dan? De banen liggen niet bepaald voor het oprapen.. In deze podcast vertelt gedragseconoom Jos Akkermans van de Vrije Universiteit hoe je toch goed voorbereid die banenmarkt betreedt.

Er zijn allerlei pogingen gedaan om de perfecte taal te bedenken. Maar wat is dat, perfect? Als een taal helemaal logisch is? Als een taal zo makkelijk is dat we 'm in de toekomst allemaal kunnen spreken? Marc van Oostendorp, van Universiteit Leiden, vertelt je in deze podcast alles over de 'perfecte taal' én hoe zo'n taal écht tot leven komt.

Wie "I have a dream" hoort, denkt meteen aan Martin Luther King. Hebben we zulke leiders nu nog wel nodig? Of kunnen we dankzij social media ook prima grote protesten zonder leiders beginnen? Mediawetenschapper Thomas Poell van de Universiteit van Amsterdam geeft in dit college antwoord op deze belangrijke vraag.

Wist je dat cannabis twee weken na gebruik nog terug te vinden is in je urine? Dat is slecht nieuws voor blowende topsporters, maar goed nieuws voor een mogelijke medicinale werking van cannabis! In deze podcast legt nanotechnoloog Willem Mulder van de Universiteit van Amsterdam uit waarom dat zo is.

Vrijheid was extreem belangrijk voor de grondleggers van Amerika. Waarom roeiden ze slavernij dan niet met wortel en tak uit? Simpel: vanwege angst. Angst voor een enorme opstand van slaven. In deze podcast vertelt Hoogleraar Geschiedenis Doeko Bosscher van de Rijksuniversiteit Groningen je er meer over.

Het komt weleens voor dat hard optreden tegen terrorisme juist sympathie voor de terroristen opwekt. En uiteindelijk, op de lange termijn, kan de stempel van terrorist zelfs worden teruggenomen: dan gaat het opeens over vrijheidsstrijders. Terreurdeskundige Beatrice de Graaf van de Universiteit Utrecht vertelt in dit college over de problemen tussen terroristen, vrijheidsstrijders en bezetters.

Bij de V&D verdienden mensen van de ene op de andere dag een stuk minder. Volgens de werkgever was dat goed voor het bedrijf en dus ook voor de werknemers op de lange termijn. In deze podcast vertelt rechtsgeleerde Stefan Sagel van Universiteit Leiden of dit juridisch gezien wel mag en welke aspecten meetellen in zo'n beslissing?

Hoe groot is de kans dat er ooit een meteoriet dwars door je dakpan naar binnen vliegt? In deze podcast vertelt planeetwetenschapper Sebastiaan de Vet van de Universiteit van Amsterdam hoeveel ruimtepuin er eigenlijk per jaar naar beneden komt.

In 2010 stak een Tunesische straatverkoper zichzelf in brand. Hadden sociale wetenschappers kunnen voorspellen dat dit het beginpunt van de Arabische Lente zou zijn? En zijn revoluties überhaupt te voorspellen? In deze podcast legt Midden-Oostendeskundige Paul Aarts van Universiteit van Amsterdam uit dat dat niet het geval is, en ook waarom dat niet erg is.

Lees jij stiekem altijd alle adviezen in tijdschriften over hoe je gelukkiger kunt worden? Ben je benieuwd wat wetenschappelijk onderzoek zegt over dit soort tips & tricks? Geluksprofessor Meike Bartels van de Vrije Universiteit zet voor je op een rijtje wat je kunt doen en hoe je erachter komt of het voor jou überhaupt zin heeft.

Als je op een datingapp zit, ken je het fenomeen ghosting vast wel. Je bent lekker aan het chatten met je Tinder-match, verdwijnt diegene ineens volledig van de radar. Live vanuit het Betweter Festival vertelt communicatiewetenschapper Elisabeth Timmermans van de Erasmus Universiteit of Tinder de regels van het daten heeft veranderd?

Onze samenleving is steeds individueler geworden. We willen onze eigen keuzes maken, trekken ons minder van anderen aan. We zijn lekker autonoom, maar dat heeft het risico dat we steeds vaker alleen staan en dat eenzaamheid toeneemt. In dit college vertelt hoogleraar sociologie Theo van Tilburg van de Vrije Universiteit Amsterdam waarom individualisering zowel een vloek en een zegen is voor eenzaamheid en beantwoordt de vraag: Waarom kan op jezelf gefocust zijn helpen tegen eenzaamheid?

Grote kans dat je er één in je kast hebt, of op dit moment zelfs aanhebt: een spijkerbroek. De geschiedenis van de spijkerbroek is opmerkelijk te noemen. Want hoe kon de eenvoudige broek zo'n belachelijk groot succes worden? Designhistoricus Timo de Rijk van de TU Delft vertelt je in deze podcast alles over dit beroemde kledingstuk!

De productie van 1 kilo rundvlees staat qua broeikasuitstoot gelijk aan 180 kilometer autorijden. Overstappen op vleesvervangers klinkt als de oplossing. Maar is dat wel zo? Dierwetenschapper Imke de Boer van de Wageningen Universiteit vertelt live vanuit het Betweter festival waarom dieren noodzakelijk zijn in een milieuvriendelijk voedselsysteem.

In de ideale 1,5 meter maatschappij is er zo min mogelijk lichamelijk contact. Huidaanraking is een oerbehoefte die sommigen zelfs huidhonger noemen. Aanraking doet meer met de mens dan we soms bewust doorhebben. In dit college neemt Anouk Keizer van Universiteit Utrecht je aan de spreekwoordelijke hand en beantwoordt de vraag: Waarom is de huid ons meest sociale orgaan? Deze podcast is in samenwerking met de Nationale Wetenschapsagenda en het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid tot stand gekomen.

Het geldsysteem kan én moet anders, volgens econoom Martijn Jeroen van der Linden van de TU Delft. De rente, beurskoersen en het consumentenvertrouwen waren al aan het dalen, maar de coronacrisis heeft dat alleen maar erger gemaakt. De economische bubbel staat weer op barsten. We hoeven die instabiliteit niet voor lief te nemen volgens de econoom. Martijn Jeroen vertelt op het Betweter festival hoe een nieuw, stabieler geldsysteem eruit zou kunnen zien.

Economen worden vaak gezien als wiskundige voorspellers van de economie. Kijkend in hun glazen bol vertellen ze politici en beleidsmakers welke financiële beslissingen er gemaakt moeten worden: van belastingen tot boetes. Zo hebben economen een grote invloed op ons dagelijks leven. Maar hoe komt het dat de voorspellingen van economen er zo vaak naast zitten? Esther Mirjam Sent, hoogleraar gedragseconomie aan de EUR, beantwoordt de vraag: Waarom moet je een econoom nooit op zijn blauwe ogen geloven?

Elektrische auto’s, zonnepanelen en biologische producten gaan het klimaatvraagstuk niet redden. Althans, dat zegt sociaal wetenschapper Shivant Jhagroe van Universiteit Leiden. Maar wat dan wel? Op het podium van het Betweter festival vertelt hij je waarom hij pleit voor een politieke, radicale vorm van klimaatbeleid.

Geur, het is de grootste en oudste taal op aarde. Dieren en planten gebruiken het om een partner te vinden, maar ook tussen soorten wordt er heel wat afgesnuffeld. Maar wist je dat geur ook zomaar eens de sleutel zou kunnen zijn tot begrijpen hoe evolutie precies werkt? Want die twee hebben meer te maken met elkaar dan je misschien wel denkt! Hoogleraar evolutiebiologie Astrid Groot van de Universiteit van Amsterdam beantwoordt in dit college de vraag: waarom is geur het grote mysterie van de evolutie?

Snelle maatschappelijke ontwikkelingen vragen om een flexibele houding. Waarom lukt ons dat vaak niet? Het antwoord gaf sociaal psycholoog Daan Scheepers van de Universiteit Utrecht op het podium van het Betweter festival. Ons lichaam doet daarbij vaak iets anders dan ons hoofd. Zo kan zelfs de meest progressieve man vrouwenemancipatie nog als een bedreiging zien...

Het lijkt wel een superkracht. Blinden die zonder tast of zicht kunnen mountainbiken door een bos, een kubus van een bal kunnen onderscheiden en die feilloos slalommen door een drukke ruimte. En dat door alleen maar gebruik te maken van hun gehoor. Hoe dat werkt? In dit college neemt Hoogleraar Akoestiek Maarten Hornikx van Technische Universiteit Eindhoven je mee in de wonderlijke wereld van menselijke echolokalisatie.

Wie goed uitgerust is kan meer aan, is optimistischer en actiever. Een goede nachtrust is dus belangrijk. Maar wat als je wakker wordt gehouden door werk, stress, lawaai of gezelligheid? Welke impact heeft structureel slaaptekort op je leven? En hoe kun je je slaappatroon aanpassen? Slaapexpert Jeroen Dudink van het UMC Utrecht legde vorig jaar op het Betweter festival uit hoe je van je plafonddienst afkomt.

Wees eerlijk: hoe vaak neem jij je selfie opnieuw voordat je deze op Instagram post? Onze identiteit wordt steeds meer beïnvloed de virtuele wereld; dus hoe lang nog voordat jij bent verandert in je Instagramprofiel? Professor Femke Kok van de Open Universiteit neemt je mee in dit filosofische vraagstuk.

We willen gezonder eten, meer sporten en minder vliegen. Toch komt er van die voornemens vaak weinig terecht. Live vanuit het Betweter festival vertelt gedragswetenschapper Marieke Adriaanse van de Universiteit Utrecht waarom het zo moeilijk is om slechte gewoontes af te leren.

Denk jij wel eens na over wat er gebeurt met al het water dat je door de wc en gootsteen spoelt? Afvalwaterdeskundige, Merle de Kreuk van de TU Delft, legt uit welke weg het vieze water aflegt om weer schoon door jouw kraan te stromen. In deze podcast neemt ze je mee tot in de diepste krochten van het riool.

Van ontbossing tot bijensterfte. De biodiversiteit neemt wereldwijd af. Volgens Darwin zal de diersoort die zich voldoende kan aanpassen aan de omstandigheden overleven. Toch heeft, volgens bioloog Edwin Pos van de Universiteit Utrecht een flinke portie pech net zoveel invloed op de overlevingskansen. In deze podcast vanuit het Betweter Festival vertelt hij wat we moeten doen om biodiversiteit nog beter te begrijpen.

Stalin maakte van de Sovjet-Unie een supermacht, maar was ook een meedogenloos leider en bracht miljoenen mensen om het leven, waaronder velen van zijn eigen volk. Waarom dragen sommige Russen hem dan nog steeds op handen? Historicus André Gerrits van de Universiteit Leiden geeft in deze podcast een lesje Russische Geschiedenis.

Lag de politie vroeger met een verrekijker in de bosjes te loeren naar een verdachte van een misdrijf? Tegenwoordig zou de politie het liefste de computer van een verdachte hacken. Maar mag dat wel? Professor Bart Schermer van Universiteit Leiden legt je uit welke opsporingsbevoegdheden de politie heeft in onze moderne, digitale wereld. Van gluren op je Facebook tot aan het inzetten van een virtueel kind om kinderpornoverdachten op te sporen: hoe ver mag de politie gaan?

Computers lijken alles te kunnen: niet alleen hebben ze een enorme rekenkracht, ze kunnen ook allerlei menselijke dingen, zoals bijvoorbeeld gezichten herkennen. Maar zijn ze ook echt intelligent? Eric Postma van de Universiteit Tilburg legt je uit waarom jij nog altijd intelligenter bent dan je computer!

Ken jij iemand die de hele dag tegen zijn huisdier praat? Je kunt hem natuurlijk voor gek verklaren, maar misschien zit er wel logica in. Maarten Reesink van de Universiteit van Amsterdam bestudeert al jaren die relatie tussen mens en dier. En in deze podcast legt hij uit waarom we met sommige dieren wel degelijk kunnen communiceren.

Soms lijkt het alsof jouw baas alleen maar geeft om macht en status. En dat terwijl een goede leider vaak juist wel wat empathie kan gebruiken. In deze podcast slaan organisatiepsycholoog Kilian Wawoe en neuropsycholoog Erik Scherder de handen ineen, om uit te leggen wat er in het hoofd van jouw leidinggevende omgaat.

Tandplak vinden we vies en tandsteen vaak nog viezer. Maar die aangekoekte boel bevat een schat aan informatie! In deze podcast vertelt Kirsten Ziesemer van de Universiteit Leiden dat we aan de hand van tandsteen ontzettend veel kunnen leren over mensen die honderden jaren geleden leefden.

Een 'nationale ramp' levert behalve veel verdriet ook vaak iets anders op: namelijk een groot gevoel van saamhorigheid. Juist op die momenten blijkt de rol van de koning of koningin heel belangrijk. Er was zelfs een koning die heel goed begreep dat rampen niet alleen goed waren voor het saamhorigheidsgevoel, maar ook voor zijn eigen imago! Wie dat was, hoor je in deze podcast van historisch letterkundige Lotte Jensen van de Radboud Universiteit.

De kindergeneeskunde heeft de afgelopen decennia een spectaculaire ontwikkeling doorgemaakt. De overlevingskans bij ziektes als kanker en tbc is enorm toegenomen, maar dit succes heeft ook een keerzijde. Zo zijn er nu veel meer kinderen die opgroeien met een chronische ziekte. Hoe zorg je ervoor dat deze kinderen zoveel mogelijk een normaal leven kunnen leiden? Professor Heymans van de Universiteit van Amsterdam maakte er zijn levenswerk van en vertelt je hoe in deze podcast!

Iedereen ziet het verschil tussen een blije en een boze hond. En als je zelf een huisdier hebt, weet je vaak precies wanneer je viervoeter verdrietig of jaloers is. Tenminste, dat dénk je. In dit college vertelt Pim Martens van Universiteit Maastricht hoe goed wij werkelijk zijn in het herkennen van emoties van onze huisdieren.

In Nederland worden steeds vaker kroongetuigen ingezet. In ruil voor strafvermindering helpen zij bij het opsporen en vastzetten van de grootste criminelen. Maar is het wel verantwoord om deze misdadigers te belonen, terwijl ze zelf vaak grote delicten hebben gepleegd? Sven Brinkhoff, docent Strafrecht aan de Open Universiteit, vertelt in deze podcast hoe het Nederlandse Strafrecht omgaat met kroongetuigen, én welke bezwaren eraan kleven.

Wie bij een aandelenmarkt denkt aan schreeuwende, opgewonden mannen in pak loopt een beetje achter. Tegenwoordig is het vooral het gezoem van computers dat de ruimte vult. Professor Albert Menkveld van de Vrije Universiteit speelt in dit college zelf voor flitshandelaar terwijl hij je meeneemt in de wonderlijke wereld van de aandelenkoersen.

We zien mieren vaak als drukke hardwerkende beestjes. We zien ze altijd rondlopen, druk in de weer met takjes en blaadjes. Maar wist je dat de helft van de mierenkolonie werkeloos is. Deze mieren worden ingezet als reservetroep bij een grote ramp. In deze podcast vertelt entomoloog Tim Möhlmann van de Wageningen Universiteit dat wij als mensen nog best veel van deze beestjes kunnen leren..

Hoe groot is de kans dat over 1000 jaar de gorilla, de panda en de neushoorn allemaal uitgestorven zijn? Volgens bioloog Jelle Reumer van de Universiteit Utrecht best wel groot. De natuur verandert constant. We leven inmiddels met 7 miljard mensen op aarde en dat worden er steeds meer. We hebben meer ruimte nodig waardoor we de natuur steeds verder moeten inperken. In deze podcast vertelt Jelle Reumer over de toekomst van de natuur!

Geld maakt wel degelijk gelukkig. Kinderen daarentegen niet. Onderzoek wijst uit dat een hoog inkomen een betere geluksscore garandeert dan een laag loontje of ouderschap. Organisatiepsycholoog Kilian Wawoe van de Vrije Universiteit legt uit hoe dit zit.

Ben jij altijd degene die een discussie wint, of trek je vaak juist aan het kortste eind? In deze podcast vertelt professor Noelle Aarts welke typische discussie strategieën je in elke situatie kunt toepassen. Na dit college snap je precies wat er zo vaak mis gaat en hoe je voortaan in kunt grijpen. Dus snoer die vervelende oom of collega eindelijk eens de mond....!

Geef maar toe, als jij op de knop "Bestellen" klikt, dan heb jij dat pakketje nog liever vandaag dan morgen in huis. Tom van Woensel van de TU Eindhoven weet alles van logistiek en probeert zo ongeveer alle mogelijkheden in kaart te brengen die een rol spelen bij de bezorging van dat ene pakketje. Hoe kunnen ze dat pakketje nog sneller bij jou bezorgen?

Wist je dat cannabis ook gebruikt kan worden als medicijn? Het enige nadeel is.... je wordt er high van. Wel leuk, maar minder handig als je het dagelijks moet gebruiken als patiënt. Chemicus Marjolein legt ons uit hoe ze op zoek gaat naar wiet-waar-je-niet-high-van-wordt.

Disney, wie is er niet mee groot geworden? Onbewust geven Ariel, Belle en Simba ons onvervalste levenslessen mee. Maar zijn deze klassiekers wel zo onschuldig als ze op het eerste gezicht lijken? In deze podcast vertelt filmwetenschapper Dan Hassler-Forest welke verborgen boodschappen te ontcijferen zijn uit Disney films.

Wie is er beter in beleggen: een aap die pijltjes gooit naar een beurspagina, of een doorgewinterde expert? Econoom Mathijs van Dijk van de Erasmus Universiteit gaat in deze podcast na of beleggen echt totale willekeur is. En misschien geeft hij je ook nog wel wat bruikbare adviezen, zodat je weet hoe je het beste kan investeren...

Het theater van de angst wordt versterkt als de overheid keihard optreedt tegen terrorisme, volgens terreurdeskundige Beatrice de Graaf van de Universiteit Utrecht. En dit werkt vaak averechts. Zoals dat ook gaat bij een zeurend kind, is negeren een veel betere manier om ermee om te gaan. In deze podcast wordt duidelijk hoe Nederland deze techniek eerder succesvol heeft toegepast.

Is een literair boek écht beter dan een vrouwenboek? Corina Koolen van de Universiteit van Amsterdam analyseert romans op stereotypische ideeën over vrouwelijkheid. Om ze vervolgens te ontkrachten. In deze podcast vertelt ze je waarom het in hokjes delen van chicklits en "echte" literatuur vaak verkeerd is.

Een jonge reiziger die dood wordt gevonden in de greppel van een arme sloppenwijk in Zuid-Afrika. Opengesneden en beroofd van haar organen. Klinkt als een gruwelijke scène uit een horrorfilm, maar het is de brute werkelijkheid van de illegale donorhandel. Criminologe Frederike Ambagtsheer van het ErasmusMC duikt in deze criminele wereld en probeert zo te achterhalen hoe gerafineerd deze organisaties te werk gaan.

Wist je dat er niet vijf of zes, maar zowaar vijftien zintuigen zijn?! Professor Jan Dirk Blom van Universiteit Leiden kan je hier alles over vertellen, en laat in deze podcast zien hoe mensen met deze zintuigen kunnen hallucineren. Ben je klaar voor een trippy college?

Nieuwe technologieën volgen elkaar in rap tempo op en klimaatveranderingen vragen om constante aanpassingen aan de hitte en de heftige regenbuien. Intussen hebben we geen idee of we straks op waterstof of mierenzuur rijden. Deze onzekerheid maakt het lastig voor steden om zich voor te bereiden op de toekomst. In deze podcast vertelt planoloog Ward Rauws van de Rijksuniversiteit Groningen welke nieuwe ideeën hij heeft voor het ontwikkelen van een toekomst-bestendige stad.

Denk jij in hokjes? Ieder weldenkend en intelligent mens probeert er zo ver mogelijk van vandaan te blijven. Toch zit er volgens professor Daniël Wigboldus van de Radboud Universiteit in ieder van ons een hokjesdenker. Hij laat zien dat ondanks de slechte reputatie van een hokjesgeest, categoriseren juist functioneel is. Je dag doorkomen zonder de wereld om je heen in hokjes te stoppen, is zelfs bijna onmogelijk!

Eeuwenlang was oorlog lekker overzichtelijk. Twee legers tegenover elkaar en vechten maar. Het doel was dan ook vaak: territoriumwinst. Net als Stratego. Maar de internationale politiek van vandaag kun je beter vergelijken met een potje Risk: je weet nooit wat er op het opdrachtkaartje van je tegenstander staat. In deze podcast legt Bertjan Verbeek van de Radboud Universiteit uit waarom deze onzekerheid ervoor zorgt dat oorlog waarschijnlijk nooit helemaal uitgebannen wordt.

Vuurwerkbommen maken, met z'n vieren naast elkaar fietsen of je ID vervalsen. Pubers lijken zich telkens weer opnieuw in de nesten te werken. Ze zoeken graag de grenzen op en zijn een kei in het nemen van domme beslissingen. Waarom gedragen pubers zich zo? Professor Eveline Crone van de Universiteit Leiden is dé expert als het gaat om het puberbrein. In deze podcast vertelt zij jou waarom we in deze levensfase vaak zoveel ondoordachte risico's nemen!

Porno is onwijs populair. Volgens de cijfers kijkt 65% van de mannen en 20% van de vrouwen tenminste 1x per week porno. Maar wist je dat porno zelfs al lang voor de komst van de videoband en het internet populair was? Sterker nog, Nederland was in de zeventiende eeuw een echt porno-walhalla. Cultuurhistorica en "historisch pornologe” Inger Leemans van de Vrije Universiteit vertelt je in deze podcast alles over de oorsprong van porno en hoe dit uiteindelijk immens populair werd.

We leven in een complexe wereld, waarin we dagelijks talloze problemen tegenkomen. Een oplossing vinden voor zo'n probleem is lastig en pakt meestal niet voor iedereen even goed uit. Het is vaak een kwestie van wikken en wegen om tot te beste beslissing te komen. Onderwijsfilosoof Teun Dekker van de Universiteit Maastricht vertelt je in deze podcast waarom het van groot belang is om een weloverwogen keuze te maken en hoe je dat het beste kunt doen!

Een zelfgeoogste-paddenstoelen-jurk is beter voor het milieu dan een spijkerbroek die de halve wereld over is geweest en ondergedompeld in een tal van schadelijke chemicaliën. Textiel is na olie de meest vervuilende industrie ter wereld. Volgens Kim Poldner van de Wageningen Universiteit is een radicaal andere aanpak van de mode-industrie dan ook noodzakelijk. In deze podcast vertelt ze hoe we deze omslag mogelijk kunnen maken en hoe ook jij kunt bijdragen aan een duurzamere garderobe.

Als je Tomb Raider of Assassins Creed 2 speelt, verwacht je niet continu geconfronteerd te worden met religie. Toch zitten games van tegenwoordig vól met verwijzingen naar bijbelse vertellingen. In deze podcast laat theoloog Frank Bosman - zelf fanatiek gamer- je weten hoe dát zit.

Als verkoper trek je meer aandacht met 24 verschillende sapjes, maar je verkoopt meer als je assortiment maar uit 4 verschillende sapjes bestaat. Dat heeft alles te maken met keuzestress. In deze podcast legt Frenk van Harreveld van de Universiteit van Amsterdam uit hoe we keuzes maken. Én waarom keuzevrijheid niet altijd goed is voor ons.

Tandpasta, een motorhelm, zonnebrand en erwtensoep. Ogenschijnlijk producten die niet zoveel met elkaar te maken hebben. Maar door nanotechnologie is dit toch wel het geval! Nano-toxicoloog Martina Vijver van de Universiteit Leiden legt uit waarom!

"Drie handjes noten per dag redden je leven!" Waar of niet waar? Onderzoek naar gezondheid belandt met regelmaat een tikkeltje overdreven in de krant. Hoewel dit niet altijd met opzet gebeurt, kan het voor gevaarlijke situaties zorgen zodra mensen deze riskante adviezen gaan opvolgen. In deze podcast vertelt Ionica Smeets van de Universiteit Leiden hoe dit soort nieuws ontstaat en hoe jij overdreven bevindingen voortaan zelf kunt herkennen.

Huilen is de specialiteit van professor Ad Vingerhoets van Universiteit Tilburg. Hij onderzoekt onze emoties. Want waarom zijn mensen de enige zoogdieren die huilen? En waarom huilt de één meer dan de ander? Kom erachter in deze nieuwe podcast.

Dat drugsgebruik niet per se goed is voor de gezondheid weten we allemaal. Maar we weten óók dat dit geen reden is om het dan helemaal niet te doen. Integendeel. Hoe zorg je dan voor de juiste aanpak? En wijs je gebruikers op de risico's, zonder met een belerend vingertje te zwaaien? Psycholoog Gjalt-Jorn Peters van de Open Universiteit weet hoe het zit.

Julius Caesar is met stip de meest bekende Romeinse keizer die werd vermoord. Maar van de andere 86 officiële keizers zijn er ook heel wat omgelegd. In deze podcast vertelt classicus Fik Meijer het bloederige verhaal van de Romeinse keizers die door hun eigen senatoren, generaals met goed getrainde legioenen of door individuen met opgekropte wrok om het leven werden gebracht

Niets is heerlijker dan lekker praten met mensen die het helemaal met je eens zijn en jouw mening delen. Maar door al dat gepraat met mensen uit je persoonlijke bubbel, wordt jouw "eigen mening" niet erg op de proef gesteld. In dit college vertelt communicatiewetenschapper Noelle Aarts van de Wageningen University waarom die continue zelfbevestiging dan zo slecht is en hoe het wel zou moeten.

Hard werken aan een deadline gaat vaak gepaard met een zak chips, reep chocola of een calorierijke afhaalmaaltijd. Niet gek dat je soms het gevoel hebt dat je na een stressvolle periode meer aangekomen bent. Toch is die caloriebom volgens hormoonspecialist Liesbeth van Rossum van het Erasmus MC niet de enige boosdoener voor overgewicht. In dit college vertelt Liesbeth wat stress met je lichaam doet en hoe de vrijkomende stresshormonen échte dikmakers kunnen zijn.

Waarom zit je na een halve kip propvol, maar haal je na 20 kipnuggets gerust nog een milkshake? Dat heeft alles te maken met hoe onze maag en hersenen naar voedsel kijken. In deze podcast vertelt Guido Camps van de Wageningen Universiteit hoe dit leidt tot volksziekte nummer 1: obesitas en waar dat in de toekomst heengaat.

Miljarden mensen ter wereld geloven in een Opperwezen, zoals God of Allah. Wat heb je aan zo'n Opperwezen in je dagelijks leven? Biedt religie troost of maakt het je juist onzeker als het lijkt alsof je gestraft wordt? Ruard Ganzevoort van de Vrije Universiteit onderzoekt hoe gelovigen omgaan met traumatiserende ervaringen en vertelt in deze podcast of het dan nog uitmaakt of je gelooft in de hemel, hel of zoiets als reïncarnatie.

Een dierbare verliezen heeft grote impact op je leven. De periode van rouw is daarom erg belangrijk om vervolgens de draad weer op te kunnen pakken. Maar hoe help je als volwassene een kind in rouw? Zo vanzelfsprekend is dat niet. Zeker niet als je zelf al je handen vol hebt aan je eigen verdriet. In deze podcast vertelt psycholoog Ellen Dreezens van de Universiteit Tilburg waarom zij pleit voor een 'hulpvolwassene'.

Huisdieren. Als je erover nadenkt, is het eigenlijk maar raar: al die beesten die we laten leven in onze huizen. Maar naast dat we ze natuurlijk superschattig vinden, zijn er meer redenen waarom we ooit dieren in huis hebben genomen. In deze podcast vertelt cultuurwetenschapper Maarten Reesink van de Universiteit van Amsterdam hoe wij de hond en de kat gedomesticeerd hebben.

Plato was van mening dat dichters een gevaar vormden voor de samenleving. Schrijvers waren dan ook niet welkom in zijn ideale staat. Zij hadden volgens hem geen verstand van de waarheid. Het enige wat zij deden was onzin verkopen. Had Plato gelijk? Kan het lezen van bepaalde literatuur een gevaar vormen? Geert Buelens van de Universiteit Utrecht beantwoordt die vraag in deze podcast.

De economie kon in de Gouden Eeuw alleen groeien dankzij de stroom van werkzoekende immigranten. Maar ook toen waren er klachten over allochtonen. Ze werden beschuldigd van het misbruiken van het systeem. Historicus Maarten Prak van de Universiteit Utrecht vertelt over de rol van immigranten in Nederland in de Gouden Eeuw.

Gaan we harder lopen als we een bonus kunnen krijgen? Dr. Kilian Wawoe is organisatiepsycholoog aan de Vrije Universiteit Amsterdam en vertelt in deze podcast hoe extra beloningen hun doel voorbij schieten.

Studenten halen gegarandeerd hun tentamens, koeien zullen meer melk produceren en zelfs tomaten gaan beter smaken wanneer ze ‘luisteren’ naar klassieke muziek. Dit noemen we ook wel het Mozarteffect. Waar heeft dit mee te maken? Muziekwetenschapper Henkjan Honing van de Universiteit van Amsterdam legt in deze podcast uit wat het effect is van klassieke muziek.

Zou het verkeer veiliger zijn wanneer iedere auto is uitgerust met een volledig automatische piloot? Klinkt als een goed idee. In de luchtvaart gebeurt het immers al! Maar wat als er iets niet goed gaat? Ligt het dan aan de auto? Of aan de manier waarop wij de auto hebben ‘ingesteld’? Biomechanicus David Abbink van de TU Delft onderzoekt de optimale samenwerking van mens en machine, waarbij intuïtiviteit een grote rol speelt.

Het zal je als kunsthandelaar maar gebeuren: na lang speuren vind je eindelijk dat ene topschilderij en koop je het voor een enorme smak geld. Maar dan blijkt het niet de originele versie te zijn, maar een kopie! Hoe herken je goede kunst? Kunsthistoricus Henk van Os van de Universiteit van Amsterdam legt het uit.

Vliegen zonder verkeersleiding. Wordt het luchtruim dan geen ongeregeld zooitje? Botsen vliegtuigen niet op elkaar? Het lijkt gekkenwerk, maar volgens vliegtuigbouwkundige Jacco Hoekstra van de TU Delft is dit helemaal geen slecht idee.

Door het internet kunnen we binnen een mum van tijd onze favoriete tv series en bioscoopfilms downloaden of deze podcast luisteren. Met games worden nieuwe vormen van storytelling ontdekt. Wat betekenen deze ontwikkelingen voor de media industrie? Filmwetenschapper Dan Hassler-Forest van de Universiteit van Amsterdam vertelt hoe technologische ontwikkelingen een stempel drukken op ons mediagebruik.

Ongeveer dertig procent van de mannen wereldwijd is besneden. Bij het besnijden van minderjarigen zijn twee tegenstrijdige rechtsbeginselen in het geding. Enerzijds mogen ouders hun kinderen niet laten besnijden. Anderzijds mag een staat een religieuze gemotiveerde besnijdenis niet verbieden. In deze podcast licht professor Paul Cliteur van de Universiteit Leiden het juridische dilemma toe.

Taphonomie is de leer die omschrijft hoe een lichaam ontbindt. Hoogleraar forensische biofysica Maurice Aalders van de Universiteit van Amsterdam legt je in deze podcast uit hoe je met behulp van deze wetenschap kunt uitvinden hoe laat iemand is overleden.

In de Arabische wereld zijn in de afgelopen jaren verschillende autoritaire regimes en dictators gevallen, maar levert dat automatisch democratie op? En betekent dit dat men in Jemen over een paar jaar ook de schouders ophaalt over de waterschapsverkiezingen die niemand snapt? Paul Aarts van de Universiteit van Amsterdam legt het uit in deze podcast.

Een rechter hoort altijd de wet te volgen... zou je denken. Maar er zijn genoeg situaties waarin de wet niet heel duidelijk is. Mag je dan als rechter je eigen regels trekken? Professor Roel Schutgens van de Radboud Universiteit legt in deze podcast uit wanneer een rechter lak kan hebben aan de wet.

Mensen houden van zekerheid. Wij willen graag de touwtjes in eigen handen hebben. Maar wat als die controledrang je hele leven gaat beheersen? Een normaal leven leiden wordt onmogelijk, want je moet om de vijf minuten je handen wassen of vijftig keer checken of de deur wel op slot zit. Professor Damiaan Denys van de Universiteit van Amsterdam legt in deze podcast uit hoe je iemand met een dwangstoornis kunt helpen.

Vogels die elkaar eten voeren. Het lijkt ergens een beetje op tongzoenen. Ooit gedacht dat het daar ook echt iets mee te maken zou kunnen hebben? Volgens primatoloog Jan van Hoof van de Universiteit Utrecht is er wel degelijk een connectie.

Ziektes waar je vroeger dood aan zou zijn gegaan, zijn tegenwoordig goed te behandelen. In deze podcast spreekt professor Marcel Levi van het Amsterdam UMC met een patiënt die genezen is van leukemie, een ziekte die nu goed behandelbaar is, maar vroeger in de meeste gevallen dodelijk was.

Je denkt misschien dat het boven de 70 bijna niet meer mogelijk is, maar ook ouderen zouden nog steeds moeten sporten. In deze podcast hoor je van neuropsycholoog Erik Scherder van de Vrije Universiteit waarom.

In de jaren vijftig werd meneer de agent nog gerespecteerd, ambulancepersoneel nog niet in elkaar geslagen en kwam de groenteman nog gewoon aan huis. Was vroeger inderdaad alles beter? Socioloog Bart Heerikhuizen van de Universiteit van Amsterdam geeft het antwoord in deze podcast.

Misschien ligt-ie al wel klaar naast je bed: een honkbalknuppel voor als er een inbreker in je huis staat. Maar stel nou dat het zo ver komt, mag je er dan zomaar op los slaan, ook als de inbreker jou niet eens aangevallen heeft? Rechtsgeleerde Robert Jansen van de Vrije Universiteit legt je haarfijn uit wanneer je mag meppen en wanneer niet.

In 2004 introduceren de Republikeinen tijdens de Amerikaanse verkiezingen de term 'Tax relief'. Daarmee wordt een lastenverlichting bedoeld van de door de Democraten ingevoerde belastingverhoging. Volgens professor Sutorius van de Universiteit van Amsterdam een voorbeeld van een sterk stukje framing. In deze podcast leer je hoe je het beste gebruik kunt maken van deze succesvolle overtuigingstechniek.

Waar men vroeger koos voor het grote geschut - kanonnen, bommen, tankers - worden wapens tegenwoordig steeds kleiner. Zou je met een mug ook mensen kunnen vermoorden? Die vraag beantwoordt entomoloog Bart Knols van de Radboud Universiteit in deze podcast.

Er is te weinig zoet water voor de mensheid. Dat is niet gek als je bedenkt dat je om één kilo rundvlees te produceren al 15.500 liter water nodig hebt. Wat kunnen we daar aan doen? Daarover vertelt professor Louise Vet van de Wageningen Universiteit in deze podcast.

Hoe voorkom je bij een casinobezoek dat je heel snel platzak bent? In deze podcast hoor je van Maurits Kaptein van de Radboud Universiteit hoe je met behulp van statistiek je optimale winstscenario kunt berekenen

Voordat er een gesproken taal was, gebruikten mensen gebaren en klanken om te communiceren. Uiteindelijk zorgde de evolutie ervoor dat we een talenknobbel ontwikkelden. De eerste taal die werd gesproken, moet volgens wetenschappers ongeveer zo hebben geklonken: "Kuna, puti, mana". In deze podcast vertelt professor Abram de Swaan of alle talen afstammen van deze taal en wat er in het huidige talenstelsel nog is overgebleven van deze oertaal.

Voor mensen buiten de stad worden ze getypeerd als volslagen idioten. We hebben het hier natuurlijk over de Amsterdamse fietser. Als een kip zonder kop lijkt hij zich door het drukke verkeer in onze hoofdstad te manoeuvreren. Socioloog Gerben Moerman van de Universiteit van Amsterdam vertelt in deze podcast hoe de Amsterdamse fietser het elke dag opnieuw toch steeds weer voor elkaar krijgt om heelhuids thuis te komen.

Bestaat de vrije wil? Filosoof professor Bas Haring legt in deze podcast uit of onze toekomst vastligt en of we zelf eigenlijk wel iets te zeggen hebben over het verloop van ons leven.

"A kiss from death", kopte een krant toen een meisje overleed na een zoen van haar vriendje die pindakaas gegeten had. Het verhaal bleek niet helemaal te kloppen. Toch gaan er wel degelijk mensen dood na het eten van een pinda. Hoe dat kan en of we ook iets kunnen doen tegen voedselallergieën in het algemeen legt dé allergie-expert van Nederland, Huub Savelkoul van de Wageningen Universiteit, je uit in deze podcast

Slachtoffers van ernstige delicten waren vaak de forgotten parties in een rechtszaak. Een aantal jaren geleden kregen slachtoffers dan toch eindelijk het recht om hun verhaal te doen. Toch werd gevreesd voor "Amerikaanse toestanden", zoals het opspelen van emoties en beïnvloeding van de rechter. Of die angst terecht is gebleken, hoor je van prof. dr. Rianne Letschert (tijdens dit onderzoek verbonden aan Tilburg University, inmiddels huidige rector van Universiteit Maastricht) in deze podcast.

Ben je wel eens in slaap gevallen op school? Of anders bijna? Dat lag heus niet altijd aan je docent of aan jou, maar vast aan je muffe klaslokaal. Om te kunnen presteren is het namelijk belangrijk dat de luchtkwaliteit en temperatuur in een ruimte goed is. Bouwkundige Elphi Nelissen van de TU Eindhoven legt in deze podcast uit hoe je tijdens het ontwerpen van een gebouw hier al rekening mee kunt houden.

Romeinse keizers waren dol op succes en deden alles voor eer en glorie. Vandaar dat ze graag en regelmatig nieuwe oorlogen begonnen. Classicus Fik Meijer van de Universiteit van Amsterdam vertelt in deze podcast waarom de Romeinen zo succesvol waren en hun imperium zo snel konden vergroten.

In onze zomerserie "Lab Leven", laten wetenschappers ons meekijken in hun lab en krijgen we de laatste ins en outs mee over hun onderzoek. Want wat doén ze nou de hele dag in zo'n laboratorium??! Collega Dorien Rozing trok een paar laarzen aan, nam een schepnet mee en stapte in de slootjes eco-toxicoloog Martina Vijver om onderzoek naar bodem- en grondwatervervuiling te doen.

In deze serie Lab Leven gaan we langs bij wetenschappers die ons laten meekijken in hun laboratorium. Dit keer zijn we bij de Open Universiteit waar ze met behulp van een speciale bril en Eye Tracking docenten in opleiding leren hoe ze beter orde in de klas kunnen houden.

Dat het laboratorium van een wetenschapper echt niet altijd een steriele ruimte met witte jassen is, laten we zien in deze serie Lab Leven. Elke week gaan we langs in een ander lab, en dit keer zijn we in Eindhoven. Hier beoefenen ze de nobele kunst van de aerodynamica met behulp van een gigantische windtunnel. Professor Bert Blocken liet ons zien hoe ook topsporters hier baat van kunnen hebben...

Stel je eens voor hoe het voelt om de hele dag te draaien en het gevoel te hebben dat de grond onder je voeten continu beweegt? Problemen met het evenwichtsorgaan komen veel voor. Toch zien artsen het vaak over het hoofd. Patiënten komen binnen met vage klachten, gaan door de medische molen en eindigen vaak met de stempel van psychiatrisch patiënt. In deze podcast vertelt Herman Kingma van de Universiteit Maastricht waarom kennis van het evenwichtsorgaan binnen de geneeskunde essentieel is...

In Oost-Duitsland hadden kinderen vroeger minder vaak allergieën dan kinderen in West-Duitsland. Na de val van de muur verbeterden de leefomstandigheden van Oost-Duitse kinderen en kregen zij ook vaker allergieën. Dat is merkwaardig. Immunoloog Huub Savelkoul van de Wageningen Universiteit legt je in deze podcast uit wat de hygiënehypothese is en of we misschien beter wat viezer kunnen leven!

Het traditionele beeld van de werkende man en de huismoeder die de aardappels schilt, is steeds meer verleden tijd. Toch is de rol van vader en moeder nog steeds duidelijk verschillend. In deze podcast legt pedagogisch wetenschapper Nicole Lucassen van de Erasmus Universiteit Rotterdam uit waar deze verschillen vandaan komen en of het terecht is dat de vrouw wordt gezien als de betere opvoeder...

Hoe ziet het weer in Nederland er over 10 jaar uit? Hoewel het toekomstige weerbericht moeilijk te voorspellen is, zijn wetenschappers het erover eens dat Nederland steeds vaker te maken zal krijgen met extreme regenbuien. In deze podcast legt Herman Russchenberg van de TU Delft uit waarom we zo zeker zijn van deze voorspellingen..

Heerlijk bruinbakken op een tropisch vakantie-eiland, zoals Santorini of Hawaii. Klinkt als de ultieme ontspanning toch? Maar je staat er vast niet bij stil, dat dit tropische eilandje zich hoogstwaarschijnlijk bovenop een vulkaan bevindt. Aardwetenschapper Arwen Deuss van de Universiteit Utrecht doet onderzoek naar vulkanen en vertelt in deze podcast naar welke eilanden je beter wel of niet op vakantie kunt gaan...

Wie een goed leven wil leiden, heeft genoeg geld nodig. Het geeft status en je kunt kopen wat je wil. Filosoof Jelle van Baardewijk van de Vrije Universiteit Amsterdam weet dat geld de mens veel heeft gebracht, maar in deze podcast schijnt hij ook een filosofisch licht op de term 'geld' en vertelt hij waarom dit toch zo belangrijk voor ons is geworden..

De golfstroom van de Atlantische oceaan is belangrijk voor ons klimaat. Maar wat gebeurt er als deze golfstroom stil valt? Caroline Katsman van de TU Delft vertelt in deze podcast hoe een verandering in de golfstroom kan leiden tot een abrupte omslag van het klimaat.

Een gehackt instagram account of vliegverkeer dat uitvalt. Onze maatschappij draait op het internet en wordt dan ook steeds gevoeliger voor cyberaanvallen. Aiko Pras van de Universiteit Twente vertelt in deze podcast dat de kans op een aanval veel groter is dan we denken en op welke chaos wij voorbereid moeten zijn..

Het blijft een bijzonder proces: van klompje cellen uitgroeien tot de persoon die jij nu bent. In deze podcast laat neonatoloog Arno van Heijst jou zien hoe een embryo zich in negen maanden ontwikkelt tot een kindje die 'rijp' genoeg is om geboren te worden. Maar ook wat er moet gebeuren als zo'n kindje vééls te vroeg geboren wordt en een deel van deze ontwikkeling misloopt..

In 2040 zal het aantal ouderen met dementie een hoogtepunt bereiken. Een medicijn tegen deze ziekte hebben we dan hoogstwaarschijnlijk nog niet. Volgens Rens Brankaert van de TU Eindhoven kunnen we het leven van deze mensen wél een stuk makkelijk en leuker maken. In deze podcast vertelt hij je hoe technologie hier een grote rol bij kan spelen.

Kun je het je al voostellen: een robot dat jouw nieuws bij elkaar schrijft? Klinkt misschien als science-fiction. Toch is het in de praktijk al-lang aan de gang. Sander Wubben van de Universiteit Tilburg werkt aan computers die de menselijke taal kunnen leren én een krantentekstje bij elkaar kunnen schrijven..

Het economisch stelstel is van oudsher ontzettend individualistisch ingericht. Helen Toxopeus van de Erasmus Universiteit Rotterdam pleit in deze podcast voor een radicaal andere benadering waarbij er meer rekening wordt gehouden met de collectieve waarden die ons allemaal aangaan.

De temperatuur stijgt én de CO2 uitstoot neemt toe. Toch zijn er zo af en toe klimaatsceptici die de klimaatverandering ontkennen. Herman Russchenberg van de TU Delft zet daarom in deze podcast alle zin en onzin over klimaatverandering op een rijtje.

Je komt het dagelijks tegen: glas. Maar heb je er ooit bij stilgestaan hoe bijzonder dit materiaal is? Theoretisch natuurkundige Liesbeth Janssen van de TU Eindhoven legt je in deze podcast uit waarom glas zo'n beetje HET mysterie binnen de natuurkunde is én waarom het zo belangrijk is om dit raadsel op te lossen.

Als je wel eens met je voeten in de branding hebt gestaan, weet je dat stromend water zandkorrels in beweging brengt. Hierdoor verandert de bodem van de Noordzee continu én dít kan problemen opleveren voor de scheepvaart of de fundering van pijpleidingen. Pieter Roos van de Universiteit Twente vertelt je in deze podcast hoe wiskundige modellen ons helpen het samenspel tussen zand en water beter te begrijpen..

Eén glas rode wijn per dag is best ok, toch? En dat stukje rood vlees, hoe gezond was dat ookalweer? Eigenlijk weten we helemaal niet zo goed wat nou gezond voor ons is en wat niet, vertelt Ellen Kampman in deze podcast. In dit college hoor je hoe het precies zit en of je dat glas wijn van vanavond nou eigenlijk moet laten staan...of niet!

Mep jij er altijd op los als je boos bent? Dan is behalve een cursus anger-management, deze podcast ook wat voor jou! Jill Lobbestael van Maastricht University heeft onderzoek gedaan naar agressie en zag hoe je door hersenactiviteit te meten, kunt bepalen wanneer woede omslaat in agressie. Haar verhaal hoor je in deze podcast.

Robots met een gezond verstand, intuïtie en empathie: die hebben we nog niet weten te maken. Volgens filosoof en psycholoog Pim Haselager zijn we hier ook nog helemaal niet klaar voor. In deze podcast waarom het eerst eens tijd wordt dat we allemaal ons robot-bewijs gaan halen!

Zeg eens eerlijk, wanneer ben jij voor het laatst de straat op gegaan om te protesteren? Grote kans dat dit niet vaak in je agenda staat! Volgens Jacquelien van Stekelenburg van de Vrije Universiteit hoef je je daar nog niet schuldig over te voelen. Zij vertelt je waarom Nederland het best goed doet als demonstratieland!

Waarom krijgen gorilla's, tijgers en olifanten zoveel aandacht in campagnes van de natuurbescherming, maar sterven andere dieren zoals de Lake Pedder regenworm in stilte uit? Raf de Bont van Maastricht University onthult het allemaal in deze podcast.

Wist je dat gigantische bruggen, waar dagelijkse honderden auto's overheen rijden, wel eens wankelen? De gevolgen van zo'n kleine trilling kunnen enorm zijn. In deze podcast hoor je van Jurnan Schilder hoe ingenieurs te werk gaan om juist dát te voorkomen...

Hedendaagse discussies rondom Zwarte Piet of de symbolen op de Gouden Koets: ze vinden hun oorsprong in ons koloniaal verleden en kunnen behoorlijk gevoelig zijn. Waarom is het toch zo moeilijk om kritisch te reflecteren op onze eigen geschiedenis? In dit college neemt Caroline Drieënhuizen van de Open Universiteit ons mee terug in de tijd.

Iemand gaat dood, wordt begraven, en dan? Wat gebeurt er met het lichaam onder de grond? Dat zijn precies de vragen waar Hayley Mickleburgh zich mee bezighoudt. Als archeologe werkt ze met gedoneerde, begraven lichamen die ze tijdens haar veldonderzoek nauw heeft gevolgd. Wat ze hier zoal tegenkwam, hoor je in deze podcast.

Al slapend je tentamen Frans leren? Volgens Lucia Talamini van de Universiteit van Nederland is dit helemaal niet zo'n gek idee. In haar slaaplab onderzoekt zij hoe je met impulsen van buitenaf de hersenen van een slapend persoon kunt stimuleren. Hoe dat precies werkt, hoor je in deze podcast.

De verkiezing van Donald Trump als president van de Verenigde Staten was voor vele mensen to-taal onverwachts. Sara Polak is amerikanist en in dit college vertelt ze je waarom die verkiezing helemaal niet zo revolutionair was, maar het handelen van Trump wél!

Wist je dat Nederland nummer 1 producent van XTC is? En dat er alleen al in Tilburg jaarlijks zo'n 800 miljoen euro wordt omgezet in de hennepteelt? Professor Pieter Tops van Tilburg University doet onderzoek naar deze schaduweconomie en heeft ook met enkele 'grote jongens' uit het vak gesproken. In dit college vertelt hij zijn bevindingen.

De emotie 'afgunst' staat nou niet per se positief in de boeken. Niels van de Ven van Tilburg University bekijkt het in deze podcast van de zonnige kant en vertelt je waarom het juist gezond is om iemand te benijden!

De jaren 60 waren niet alleen een tijd van flowerpower en muziekfestivals, maar ook een tijd van drugs en protest. Gemma Blok van de Open Universiteit is doet hier al jaren onderzoek naar en vertelt je in dit college hoe heroïne en protest nauw met elkaar verbonden waren.

Hoe goed slapen we eigenlijk? En dan bedoelen we niet alleen jouw slaapgedrag, maar dat van álle Nederlanders! Annemarie Luik is epidemioloog bij het ErasmusMC en heeft meer dan 100.000 Nederlands bevraagd over hun slaap. Haar bevindingen deelt ze met je in dit college.

Hoe handig zou het zijn: een universele handleiding voor ouders over hoe om te gaan met je puberkind. Vanuit de psychologie werd lang gedacht dat die handleiding bestond, maar Loes Keijsers van Tilburg University heeft slecht nieuws: is dus niet zo. Wél vertelt ze in deze podcast hoe je er als ouder voor zorgt dat die unieke puber zich tot leuke volwassene ontwikkelt.

Luisteraars met politieke ambities opgelet: Charlotte Brand van Radboud Universiteit legt je in deze podcast haarfijn uit hoe je een succesvolle politicus wordt. Daar blijft het trouwens niet bij, want je hoort vervolgens ook hoe je politicus BLIJFT! Want in de politiek loert altijd het gevaar...

Nog even een whatsappje sturen vanaf je fiets of bellen achter het stuur: we weten dat het niet slim is, maar toch doen we het. Gedragswetenschapper Reint Jan Renes vertelt je in deze podcast precies waar dit roekeloze gedrag nou vandaan komt.

Terwijl jij de afgelopen tijd rustig je leventje aan het leiden was, waren natuurkundigen druk bezig om het "Higgs-deeltje" te vinden. Wat maakt dit deeltje zo bijzonder dat natuurkundigen luid begonnen te applaudisseren toen het eindelijk ontdekt werd? Je hoort het in deze podcast van professor Stan Bentvelsen.

Bijna elk formulier vraagt het van je: Ben je een man of ben je een vrouw? Maar wat als je je niet thuisvoelt in het hokje waarin je geboren bent? Psycholoog Mark Hommes (Open Universiteit) vertelt je in deze podcast vanuit de wetenschap én uit eigen ervaring wat de dingen zijn waar transgenders zoal tegenaan lopen.

Seks en de Bijbel klinkt misschien niet als de meest gelukkige combinatie. Want draait het in het christendom niet om reinheid, deugdelijkheid en vooral geen seks voor het huwelijk? Theoloog Frank Bosman heeft er de boeken op nageslagen en constateert: God hield van seks!

Een podcast over rammelende eierstokken! Tijdens dit college was biopsycholoog Estrella Montoya zélf zwanger en gaat ze na of dit fenomeen door de maatschappij wordt opgelegd of dat er daadwerkelijk een hormonale verklaring is.

De generatie die NU geboren wordt, heeft een grote kans 100 jaar oud te worden. Dan is het wel zo handig om die jaren zo vitaal mogelijk door te komen. Verouderingswetenschapper David van Bodegom vertelt je in dit college wat we hiervoor kunnen leren van Ghanezen!

Wat is eigenlijk het nut van dromen? Volgens Dalena van Heugten zijn het in ieder geval géén voorspellers van de toekomst, maar kunnen ze ons wél helpen in onderzoek naar psychische klachten! Hoe dat precies zit en waarom het zo belangrijk is dat je genoeg slaapt én droomt, hoor je in dit college.

Deze podcast geeft je een hernieuwde waardering voor het menselijk lichaam. Natuurkundige Kees Storm van de TU Eindhoven brengt ons namelijk helemaal terug naar de kern: waar zijn we nou eigenlijk van gemaakt? Na het luisteren kun je niet anders dan concluderen dat we uit waan-zinnig slimme bouwstenen bestaan.

Deze podcast heeft slecht nieuws voor jou en je verse appeltje uit de supermarkt. Wat dat is en hoe dat te maken heeft met de sterke afname van het aantal insecten op de wereld, hoor je van Hans de Kroon van Radboud Universiteit.

Na elke humanitaire- of natuurramp hoor je wel verhalen over bevlogen vrijwillgers die op eigen houtje een school opbouwen of dekens komen brengen. Goeie dingen, maar zijn dit soort acties ook duurzaam? Sara Kinsbergen van Radboud Universiteit doet onderzoek naar deze Particuliere Initiatieven en weet hoe je in je eentje een verschil kunt maken.

Je telefoon terugvinden in de koelkast en drie keer per dag je portemonnee kwijt zijn. Het overkwam biopsycholoog Renate de Groot regelmatig tijdens haar zwangerschap. Haar eigen onderzoek naar Omega -3 bood uitkomst en in dit college hoor je hoe die verstrooidheid bij zwangere vrouwen logisch te verklaren is!

Denk even terug aan toen je gisternacht in je bed lag: kun je je nog herinneren wanneer je in slaap viel? Waarschijnlijk niet. Gelukkig weet arts-somnoloog Sebastiaan Overeem wél hoe dat zit en in dit college hoor je alles over dat cruciale moment van in slaap vallen.

Een keizersnee, vacuumpomp of ruggeprik: bevallen is geen pretje. Maar zodra je je baby in je armen krijgt, lijkt alles vergeten. Arts-onderzoeker Claire Stramrood ziet dat dit echt niet altijd zo is en dat een traumatische bevallingservaring die roze wolk behoorlijk in de weg kan staan. Hoe? Dát hoor je in deze podcast...

Van je smartphone tot aan je grote teen: alles om ons heen is gemaakt van materie. En toch is dit maar 15 procent van de materie die wij kennen. De andere 85% is voor iedereen, inclusief wetenschappers, compleet onbekend en noemen we 'donkere materie'. Melissa van Beekveld van Raboud University laat in deze podcast haar licht erover schijnen...

Schil jij je appel of komkommer voordat je 'm eet? Nergens voor nodig, zegt toxicoloog Aalt Baast. Sterker nog: een beetje gifstoffen zijn zelfs goed voor ons! Hoe dat komt, hoor je in dit college.

Goed nieuws voor toekomstige Marsbewoners. In de bodem op de rode planeet blijken plantjes tot bloei te kunnen komen. Wieger Wamelink van Wageningen University kweekt in zijn lab allerlei Mars-groentes en geeft je in dit college een voorproefje van wat toekomstige bewoners daar zoal kunnen gaan eten!

Ayahuasca is een drug afkomstig uit het Amazonegebied. In Nederland wordt het ook steeds bekender waarbij mensen onder begeleiding van een sjamaan het psychoactieve spul drinken en op die manier zoeken naar mentale bevrijding. Kim van Oorsouw doet hier als een van de weinige wetenschappers onderzoek naar en kijkt of ayahuasca helpt tegen stress en depressies.

Het klinkt logisch: daders van een misdrijf moeten voor de rechter komen. Maar wat als er zoveel daders en zoveel slachtoffers zijn, dat je gewoon niet genoeg rechters hebt? Dit was het geval na de genocide in Rwanda. Rianne Letschert vertelt je in deze podcast hoe de mensen daar omgingen met hun daders en doet je met hele andere ogen naar dit probleem kijken.

Een robot die ons huis stofzuigt of helpt in de zorg: dáár kijken we niet meer van op. Maar maken we onszelf niet langzaam overbodig door steeds meer aan robots over te laten? Anna Salomons van Universiteit Utrecht denkt van niet en geeft in dit college antwoord op de vraag: Welke banen kunnen robots NIET overnemen?

Ze dragen een muts, hebben een baard, opgerolde broekspijpen en rijden rond op een fixie. Je raad het vast: we hebben het hier over de hipster. Wat er vanuit de wetenschap over deze bijzondere soort te vertellen valt, hoor je in dit college van socioloog Ico Maly!

Elk jaar worden er weer nieuwe schaatsrecords verbroken. Optimaal trainen en een flinke dosis talent is natuurlijk cruciaal, maar de wetenschap speelt OOK een belangrijke rol. In dit college hoor je van Eline van der Kruk hoe zij met behulp van computermodellen voor elke schaatser de perfecte slagtechniek vindt en daarmee snellere tijden neerzet.

Een computer die de arts vertelt welke behandeling het beste is voor de patiënt. Psychiater Floor Scheepers ziet dit wel zitten, al is het nog de vraag of haar collega-artsen óók zoveel vertrouwen hebben in big data. Hoe, en onder welke voorwaarden dit zou werken, hoor je in deze podcast.

Bloedvaten kleiner dan de kleinste spaghettisliertjes aan elkaar naaien of heel precies een gaatje in iemands schedeldak boren. Zelfs de beste chirurg kan niet op tegen de precisie van een robot. Of die robots binnenkort ook aan JOUW operatiebed staan, hoor je deze podcast van Maarten Steinbuch!

Na een vliegtuigramp is de eerste vraag: waar is de zwarte doos? Maar welke informatie zit daar precies in verborgen? Joris Melkert van de TU Delft vertelt je in deze podcast hoe analisten tot in detail een ramp kunne reconstrueren. Zélfs als de zwarte doos spoorloos blijkt...

"Is het een jongetje of is het een meisje?": het is de prangende vraag waar kersverse ouders negen maanden naar uitkijken. Maar wat als daar geen duidelijk antwoord op te geven is? Dokter Hedi Claahsen van Radboud MC krijgt regelmatig te maken met baby's die geboren worden met een onduidelijk geslacht. Hoe ga je als arts hiermee om? Je hoort het in de nieuwste podcast!

Met een toenemende én vleesetende bevolking hier op aarde is het de hoogste tijd dat we een lesje van de Maya’s leren. Want alle innovaties daargelaten; de Maya’s bleken fantastisch goed in staat  duurzame landbouw te bedrijven. Niels Anten van Wageningen University bezocht het land van de Maya's en vertelt je in deze podcast zijn bevindingen.

Een kat in de behandelkamer van de psycholoog of een paard als persoonlijke coach? In de praktijk gebeurt het steeds vaker. Maar kunnen dieren echt helpen in therapie? Theo Verheggen van de Open Universiteit scheidt de zin van de onzin en geeft je in deze podcast antwoord op de vraag: Hoe kan een dier jouw dokter zijn?

Iedereen heeft weleens spijt, maar waar komt die emotie eigenlijk vandaan? En heb je nou meer spijt als je iets wél of niet hebt gedaan? Marcel Zeelenberg van Tilburg University analyseerde alle afleveringen van Het Spijt Me en vertelt je in dit college waarom spijt zo pijnlijk en zo'n verschrikkelijke emotie is.

Stel, je hebt een gek plekje op je arm en je wil weten of het onschuldig is of niet. Ga je dan liever naar een arts of vul je net zo lief een vragenlijst in op je mobiel? Het blijkt dat zo'n vragenlijst in sommige gevallen beter antwoord geeft dan een arts. Hoe dat kan, vertelt Chris Snijders van de TU Eindhoven je in deze podcast.

"Deze boter is cholesterolverlagend!" Dit soort uitspraken vind je op verpakkingen van een niet nader te noemen merk, maar klopt het ook? Marketeers EN wetenschappers gaan daarover geregeld met elkaar in de clinch. Zo ook Alie de Boer van Maastricht University die je in deze podcast antwoord geeft op de vraag: Wanneer mag een bedrijf beweren dat hagelslag supergoed voor je is?

Witte mensen luisteren naar rockmuziek terwijl zwarte mensen juist van soul en hiphop houden. Toch? In deze podcast vertelt Julian Schaap Erasmus University hoe het kan dat muziek – vaak onbedoeld en onterecht - een kleur krijgt toegewezen, en hoe dit ook jouw muzieksmaak beïnvloedt. Hij gaat daarbij in op de vraag: Hoe verraad jouw muzieksmaak je huidskleur?

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er in totaal 6 miljoen joden vermoord. Maar wanneer werd dit gruwelijke plan precies gevat? En was dit te voorzien? Historicus Bart van der Boom van Universiteit Leiden beantwoordt in deze podcast de vraag of de holocaust een vooropgezet plan was.

Dementie is in de nabije toekomst een van de grootste problemen voor onze steeds ouder wordende samenleving. Klinkt misschien als toekomstmuziek, maar volgens hersenonderzoeker Erik Scherder kun je NU al iets doen om straks een gezonder brein te hebben!

Zit je op dit moment in een gelukkige relatie? Ben je in de twintig? En heb je al kinderen? Misschien wél iets om over na te denken want volgens fysioloog Jan Hindrik Ravesloot van de Universiteit van Amsterdam is NU het moment. In deze podcast geeft hij antwoord op de vraag: waarom moeten alle twintigers zo snel mogelijk kinderen gaan maken?

Een embryo zó manipuleren dat de baby bepaalde ziektes niet kan krijgen. Klinkt goed, toch? En met de technieken van tegenwoordig ook niet onmogelijk. Maar hoe zit het met de ethische kant van dit verhaal? Dát hoor je van medisch-ethicus Annelien Bredenoord van Universiteit Utrecht als zij ingaat op de vraag: Mogen ouders in de toekomst een kind zonder ziektes samenstellen?

Wist je dat kauwen ont-zettend goed voor je hersenen is? Hersenonderzoeker Erik Scherder vertelt je in deze podcast precies waarom dat is. Neem dus snel iets te kauwen in je mond en ga er goed voor zitten als hij ingaat op de vraag: Waarom vernietigt vanillevla onze hersenen?

Als we het over verkiezingen hebben, hebben we het automatisch ook over peilingen. Blijkbaar hét instrument om voorspellingen mee te doen. Maar hoe betrouwbaar is dit precies? Politicoloog Tom Louwerse van Universiteit Leiden is er geen fan van. Hij geeft in deze podcast antwoord op de vraag: Kun je peilingen eigenlijk wel serieus nemen?

Als jij iets aan je uiterlijk zou mogen veranderen, wat zou dat dan zijn? Een kleinere neus? Vollere lippen? Maar wie bepaalt eigenlijk wat mooi en wat lelijk is? Plastisch chirurg Irene Mathijssen van Erasmus MC test in dit college hoe symmetrisch haar eigen gezicht eigenlijk is en geeft antwoord op de vraag: Wanneer kun je tevreden zijn met je uiterlijk?

Verliefd zijn is heerlijk maar kan ook leiden tot impulsieve acties: een tatoeage van die ene liefde die tóch iets tijdelijker bleek dan gedacht of weken lang niet meer kunnen eten. Peter Bos is psycholoog aan de Universiteit Utrecht en vertelt je in deze podcast hoe onze hormomen ons he-le-maal gek kunnen maken. Hij geeft antwoord op de vraag: Waarom gedragen verliefde mensen zich zo raar?

Mensen met politieke ambities opgelet: taalwetenschapper Christine Liebrecht van Tilburg University was bij ons te gast op het Betweter Festival en heeft in deze podcast 5 taaltips voor je om voortaan al-tijd je gelijk te behalen. Dit is een samenwerking met NPO Focus.

Sportende luisteraars opgelet: dit college is voor jullie. Want als ex-topzwemster weet Rieneke Terink als geen ander dat je op je gezondheid moet passen als je aan topsport doet. Welke risico's eraan kleven én hoe je blessureleed kunt voorkomen, vertelt ze in deze podcast als ze antwoord geeft op de vraag: hoe voorkom je als sporter dat je overtraind raakt?

Hoe leuk zou het zijn als we met z'n allen in goede gezondheid 120 jaar kunnen worden? Verouderingsbioloog Peter de Keizer van UMC Utrecht houdt zich al jaren met deze vraag bezig en zijn test-muizen zijn inmiddels in staat een stuk langer te leven dan normaal. Die muizen liet hij thuis maar Peter kwam op het Betweter Festival naar onze podcastbooth om antwoord te geven op de vraag: Blijven we voor altijd jong? Dit is een samenwerking met NPO Focus.

Ben je hoger opgeleid en luister je stiekem heel erg graag naar Frans Bauer of Frans Duijts? Zou je dat ook toegeven aan je collega's? In deze podcast vertelt socioloog Peter Achterberg (Tilburg University) over zijn onderzoek naar wat we "hoge" en "lage" cultuur noemen en durft daarbij zelf een aantal ontboezemingen te doen!

Het is zo'n beetje HET doemscenario in menig science-fiction film: robots worden slimmer dan mensen en nemen uiteindelijk de wereld over. Maar is dit een realistisch scenario? Chide Groenouwe van Universiteit Utrecht stelt je in deze podcast gerust: zo ver zal het niet komen. Op het Betweter Festival stapte hij in onze podcastbooth om antwoord te geven op de vraag: Waarom zijn doemscenario's over robots die de wereld overnemen, eigenlijk onzin? Dit is een samenwerking met NPO Focus.

Komen jouw voeten bij het horen van muziek ook automatisch van de vloer? Of krijg je tranen in je ogen bij het horen van dat ene liedje? Waarom dit soort reacties bijna als vanzelf gaan, heeft alles te maken met je hersenen. Ga er eens goed voor zitten en hoor van professor Erik Scherder wat er in je hersenen gebeurt als je naar muziek luistert.

Met woord 'statistiek' maak je een gemiddelde verjaardag nou niet echt gezelliger. Gehannes met cijfers en medianen; een feestje is het niet. Dat is het WEL voor Daniël Oberski van Universiteit Utrecht. Hij nam zijn grenzeloze enthousiasme voor statistiek mee naar onze podcastbooth op het Betweter Festival en vertelt je in dit college hoe je met statistiek levens kunt redden. Dit is een samenwerking met NPO Focus.

Zit jij het liefst elke dag gillend in de Python? Dan is dit college iets voor jou! Achtbaan-liefhebber Jurnan Schilder van Universiteit Twente vertelt je precies hoe zo'n achtbaan in elkaar zit. In deze podcast geeft hij namelijk antwoord op de vraag: Hoe maak je de allertofste achtbaan ter wereld?

Het geluid van een borstel die door je haar gaat of een zachte vrouwenstem die uitlegt hoe je de was moet opvouwen. YouTube staat ook vol met dit soort video's! Waarom? Voor een groot aantal mensen werken ze enorm rustgevend. In de wetenschap heet dit ASMR en Anouk Keizer van Universiteit Utrecht weet veel meer van dit fascinerende fenomeen. Vanaf het Betweterfestival in Tivoli Vredenburg geeft zij antwoord op de vraag: Waarom worden sommige mensen rustig van een knisperend papiertje?

Ben jij een natuurlijke verteller of eindigen jouw presentaties nog altijd met "En dit was mijn presentatie, einde" ? Geen nood, want in deze podcast geeft Neerlandicus Martijn Wackers van TU Delft je een spoedcursus verhalen vertellen. Hij neemt zijn eigen college als voorbeeld en geeft antwoord op de vraag: Hoe vertel je een onvergetelijk verhaal?

Ben je toevallig toe aan een nieuwe carrièremove? Misschien is het beroep 'filosoof' wel wat voor je! Hoe je je vrij makkelijk kunt laten omscholen hoor je in deze podcast van Bas Haring als hij antwoord geeft op de vraag: Hoe kun je op de wc uitgroeien tot groot filosoof?

Vrouwen kunnen goed multitasken en mannen moeten zich vooral op één taak tegelijkertijd richten. Professor Paul Kirschner van de Open Universiteit maakt in deze podcast voor eens en altijd korte metten met dit cliché en vertelt je bovendien dat multitasken totaal zinloos is.

Een terrorismegolf die NU plaatsvindt, werkt volgens onderzoek nog gemiddeld 25 jaar door. Betekent dit dat we in 2025 af zijn van organisaties als Al Qaida? Je hoort er alles over van terreurdeskundige Beatrice de Graaf van Universiteit Utrecht. Zij gaat deze week in op de vraag: Kunnen we terrorisme uitroeien?

In oorlogstijd draaien PR-machines overuren en wordt alles op alles gezet om de vijand in kwaad daglicht te zetten. Professor Cees Hamelink van de Vrije Universiteit stelt dan ook: in oorlogstijd is de waarheid het eerste dat sneuvelt. In deze podcast beantwoordt hij de vraag: Waarom moet je niet alles geloven wat in de krant staat?

Als je een klacht hebt, ga je naar de dokter. Die stelt vast wat er aan de hand is, schrijft een medicijn voor en klaar is Kees. Helaas gaat dit niet altijd even smooth en ziet ook een arts soms dingen over het hoofd. Hoe dit kan weet Marcel Levi van de Universiteit van Amsterdam. In deze podcast beantwoordt hij dan ook de vraag: Waarom is het voor een arts zo moeilijk om te ontdekken waar je last van hebt?

Hoewel geen enkele politicus zich snel 'populistisch' zal noemen, blijkt deze categorie het toch goed te doen in de politiek van de laatste jaren. Hoe komt dat? Koen Vossen van Radboud Universiteit geeft je een crashcourse populisme en geeft antwoord op de vraag: Waarom zijn populistische partijen zo populair?

Wist je dat ratten kunnen ruiken of iemand tuberculose heeft? Hoe tof zou het dan zijn als wij materialen kunnen ontwikkelen die kunnen ruiken of jij een bepaalde ziekte hebt?! Volgens natuurkundige Dave Blank van Twente University zouden nanodeeltjes ons daarbij kunnen helpen. In deze nieuwste podcast beantwoordt hij dan ook de vraag: Hoe kunnen we ruiken dat je ziek bent?

Wat kan de wetenschap ons leren over seks? Volgens Ellen Laan van de Universiteit van Amsterdam is dat behoorlijk wat. Bijvoorbeeld dat 95 procent van de mannen altijd klaarkomt, tegenover een gemiddelde 40 procent van de vrouwen! Hoe dat komt hoor je deze nieuwste podcast als zij de vraag beantwoordt: Waarom is seks minder lekker voor vrouwen dan voor mannen?

Stel je voor: in je achtertuin staat een windmolen en je dak ligt vol met zonnepanelen. Da's goed voor het milieu, maar hoe kun je dan warm douchen, eten koken en tv kijken op een windstille en bewolkte dag? Het verlossende antwoord krijg je van Han Slootweg van de TU Eindhoven als hij ingaat op de vraag: Waarom is je pizza duurder als het bewolkt is?

Stel je voor: iedere maand duizend euro op je bankrekening, ongeacht wat je ervoor doet. Klinkt misschien te goed om waar te zijn maar vanuit de wetenschap is er allerlei onderzoek dat de voordelen van zo'n basisinkomen laat zien. Wat die precies zijn, vertelt Gijs Custers van Erasmus Universiteit als hij de vraag beantwoordt: Worden we lui van een basisinkomen?

Noem jij jezelf een optimist? Dan is de kans groot dat je minder pijn ervaart dan iemand die niet zo zonnig in het leven staat! Jantine Boselie van Maastricht University onderzoekt mensen met chronische pijn in combinatie met optimisme. Haar bevindingen deelt ze met je in onze nieuwste podcast als zij antwoord geeft op de vraag: Waarom hebben optimisten minder pijn?

Laten we even een doemscenario schetsen: jij wordt morgen aangereden en overleeft dat niet. Hoeveel geld krijgt jouw familie dan? Het verlies van inkomen is een begin, maar hoe druk je andermans leed om jouw dood, uit in geld? Je hoort het van Edgar du Perron van de Universiteit van Amsterdam. Hij beantwoordt in deze podcast de vraag: Waarom is het zo goedkoop om iemand dood te maken?

Mag de politie iemand aanhouden op basis van zijn of haar uiterlijk? Etnisch profileren is officieel verboden maar in zijn onderzoek zag Sinan Cankaya van de Vrije Universiteit dat dit in de praktijk toch gebeurt. In deze podcast gaat hij dan ook in op de vraag: Is het terecht als de politie etnisch profileert?

Een jongen die opschept over het aantal meiden dat hij heeft gescoord kan op meer respect rekenen dan een meisje die hetzelfde doet. Waarom is dat verschil anno nu nog altijd merkbaar? Dát vraagt Marijke Naezer van Radboud Universiteit zich in deze nieuwste podcast ook af wanneer zij de vraag beantwoordt: waarom is een jongen een player en een meisje een slet?

Er schuilt meer wetenschap achter vreemdgaan dan je denkt! Tila Pronk van Tilburg University doet er onderzoek naar en trekt boeiende conclusies. Want we kunnen nog zo heilig zijn, maar de neiging om vreemd te gaan zit in ons allemaal. Hoe dit precies zit, hoor je deze week als ze antwoord geeft op de vraag: Waarom gaat de een sneller vreemd dan de ander?

Eerlijk zeggen: zie je liever een afgehakte kop van een vis of van een varken in de supermarkt liggen? Grote kans dat je voor de vis gaat. Dier-ethicus Bernice Bovenkerk van Wageningen University weet hoe dat komt en geeft in deze podcast antwoord op de vraag: waarom heb jij minder medelijden met een vis dan met een varken?

Als rechter heb je de zware taak om te oordelen over situaties waar je zelf niet bij bent geweest. Hoe kom je dan tot je oordeel? Lonneke Stevens is hoogleraar Strafrecht aan de Vrije Universiteit en zet je in deze podcast op de stoel van de rechter als ze antwoord geeft op de vraag: Hoe bepaalt de rechter wat de waarheid is?

Een pizza Margherita, een nieuw paar sneakers of een laptop: met genoeg bitcoins op zak kun je het allemaal kopen. Maar gaan we binnenkort ook belasting betalen met de crypto-munt? Je hoort het van jurist Anna Berlee van Maastricht University als zij de vraag beantwoordt: Waarom mogen we de bitcoin geen geld noemen?

Sinds de #MeToo-discussie weten we dat seksuele intimidatie of seksueel misbruik veel vaker voorkomt dan cijfers uitwijzen. Maar als zoiets je overkomt, hoe ga je daarmee om? Klinisch psycholoog Iva Bicanic van Universiteit Utrecht gaat in deze podcast in op de vraag: hoe verwerk je seksueel misbruik?

Heb je je ooit afgevraagd waarom de dokter met een hamertje tegen je knie tikt? Volgens biomechanicus Dave Abbink van de TU Delft heeft dat alles te maken met je zesde zintuig. En nee, dat is niets paranormaals, maar juist essentieel voor het functioneren van je lichaam. In deze podcast hoor dan ook het antwoord op de vraag: Welk vergeten zesde zintuig hebben we allemaal?

Weet jij nog wat je vroeger wilde worden? Vrij grote kans dat daar weinig van terecht is gekomen. Marinka Kuijpers is loopbaandeskundige aan de Open Universiteit en vertelt je in dit college waarom dat eigenlijk heel logisch is. In deze podcast beantwoordt ze dan ook de vraag: Waarom is het zo moeilijk om beslissingen over je toekomst te nemen?

Een kwakje sperma bevat al snel 150 miljoen zaadcellen. Hoe pik je daar dan de beste zwemmer uit als je via de kunstmatige route een bevruchting wilt doen? Biomedicus Loes Segerink van de Universiteit Twente vertelt je over geavanceerde technieken en beantwoordt in dit college de vraag: hoe vind je binnen no-time de beste spermacel?

Bén of kén jij iemand tussen de 20 en 30 jaar die met een burn-out thuis zit? Dan ben je niet de enige. Psycholoog Thijs Launspach van de Universiteit van Amsterdam beantwoordt deze week de vraag: Waarom zijn er zoveel millennials met een burn-out?

Je hebt net gehoord dat je een 10 voor een supermoeilijk tentamen hebt gehaald maar tegen je studiegenoten mompel je iets over een ruim voldoende. Waarom is dat?! Psycholoog Yvette van Osch van Tilburg University geeft in deze podcast antwoord op de vraag: Waarom voelen we ons soms slecht terwijl we eigenlijk trots zijn?

Bij welke bank heb jij je spaargeld eigenlijk staan? En weet je ook wat daarnee gebeurt? Belegt je bank in duurzame initiatieven of stopt ze het als aandelen in fastfoodketens? Econoom Kellie Liket (klemtoon op laatste lettergreep) van Erasmus Universiteit windt er in dit college geen doekjes omheen als ze de vraag beantwoordt: hoe vernietig je met je spaargeld je eigen toekomst?

Komt liefde uit de koker van Cupido en gaat ze gepaard met een hoop vuurwerk? Econometrist Casper Chorus van de TU Delft helpt je uit de romantische droom als hij uitlegt hoe de keuze voor een partner op keiharde economie is gebaseerd. Hij beantwoordt deze week namelijk de vraag: Hoe bepaal je met wie je wel en niet gaat daten?

In 1929 werd de theorie geschreven dat je met zes keer handje schudden, in contact zou staan met elke wereldburger. Het kon nooit bewezen worden, tot de komst van Facebook. Met ruim anderhalf miljard gebruikers maakt wiskundige Johan van Leeuwarden van de TU Eindhoven de som: hoeveel stappen ben jij verwijderd van elke wereldburger?

Welke wetenschap zit er achter een goede tongzoen? Behoorlijk wat, zo horen we van microbioloog Remco Kort van de Vrije Universiteit. Ga er maar even goed voor zitten als hij in dit college de vraag beantwoordt: Gaat je speeksel eigenlijk lijken op dat van je partner als jullie vaak tongzoenen?

Het is tijd voor een college over muggen. Een positief college om precies te zijn. Want volgens entomoloog Bart Knols van Radboud Universiteit worden deze beestjes zéér ondergewaardeerd. Sterker nog, in deze podcast hoor je hoe muggen het verloop van de wereldgeschiedenis hebben bepaald.

Stel je voor: je neemt nét een hap van je bitterbal en naast je begint iemand een pleidooi over het leed in de vleesindustrie. Da’s best irritant natuurlijk. Florien Cramwinckel van de Universiteit Leiden geeft in dit college antwoord op de vraag waarom jij vegetariërs soms zo irritant vindt. Deze podcast is trouwens ook geschikt voor vegetariërs.

Dat je moet leren om een tentamen goed te maken, weten we allemaal. Maar wat kun je nog méér doen om op die dag een topprestatie te leveren? Ga er maar ‘s goed voor zitten want Jerome Gijsselears van de Open Universiteit beantwoordt deze week de vraag: Wat moet je de dag voor je tentamen doen, behalve leren?

Ff snel een onderbeen of wijsvinger uitprinten? Met de 3D-printer is dit dichterbij dan je denkt. Er wordt dan niet met inktpatronen, maar met menselijke cellen gewerkt. Hoe? Dát hoor je in deze podcast als Ouafa Dahri van de Universiteit Utrecht de vraag beantwoordt: hoe bioprint je een oogbal?

Hoor jij het meteen als iemand vals zingt? Of wanneer een gitaar nét niet lekker is gestemd? Henkjan Honing is hoogleraar muziekcognitie aan de Universiteit van Amsterdam en beantwoordt de vraag of jij een uitzonderlijk muzikaal gehoor hebt.