SBS Tigrinya - ኤስ.ቢ.ኤስ ትግርኛ

During her trip to Australia, Michela Wrong, a respected author known for her perceptive analyses of African countries such as Eritrea and Rwanda, engaged in a discussion with SBS Tigrinya. She illuminated the themes explored in her book "I Didn't Do It for You," particularly delving into the complex political environment of Eritrea. Additionally, she highlighted the burgeoning presence of young Eritrean movements dedicated to instigating transformation within the nation.

ንሎሚ ሰኑይ 29 ሚያዝያ 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ደቡብ ኣፍሪቃ ፡ ካብቲ ኵሎም ደቡብ ኣፍሪቃውያን ድምጾም ዚህቡሉ ዝጀመሩ ናይ ፈለማ ደሞክራስያዊ ምርጫ ፡ መበል 30 ዓመት ትጽምበል ኣላ ። እታ ሃገር ካልእ ምርጫ ንምግባር ኣብ ትሸባሸበሉ ዘላ እዋን ግን ብዙሓት ደቡብ ኣፍሪቃውያን ድራር ዕለቶም ንምርካብ ኣብ ዝጽገምሉ ኩነታት እዮም ዝርከቡ። ነዚ ዝምልከት ሃጺር ጸብጻብ ኣለና ። ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ተቓወምቲ ውድባት ትግራይ ሕብረት ኣፍሪቃ መግለጺኡ ክእርም ዝጠልብ መግለጺ ኣውጺኦም። ኣብ ዶብ ፖላንድን ቤላሩስን በይና ዝሓረሰት ሓንቲ ኤርትራዊ ስደተኛ መንግስቲ ፖላንድ ካብ ዶብ ከም ዘይመለሳ ገሊፁ። ዝብሉን ካልእን ዝሓዘ ጸብጻብ ል ኡኽና ክቐርብ እዩ። ሰሙናዊ መደብ ስፖርትን ካልእ ዝተፈላለዩ ትሕዝቶታት ቀሪብና ኣለና። ኣርእስታት ዜና፥ ኣብ ወሽመጥ ጋዛ ተዅሲ ደው ክብልን ረድኤት ከይተዓግተ ኽቐርብን ዝሃትት ሰላማዊ ሰልፍታት ኣብ ዝተፈላለዩ ሃገራት ክግበር ቀንዩ ። ኣብ መላእ እታ ሃገር ዝርከቡ ብኣሽሓት ዝቑጸሩ ኣውስትራሊያዊያን ብጾታዊ ጎነጽ ንዝፍጠር ዘሎ መጥቃዕቲ ብምቅዋም ናብ ጎደናታት ወጺኦም ዊዒሎም ። ኣብ ኣብ ኣብያተማእሰርቲ ካብ ዝጸንሑ ብ ኣሽሓት ዝቑጸሩ ኢትዮጵያውያን ልዕሊ 15 ሽሕ ንዓዶም ተመሊሶም። ሓዲሽ ፈጻሚ ጉዳያት ኢምባሲ ብርጣኒያ ኣብ ኤርትራ ፡ ምስ ሚኒስተር ጉዳያት ወጻኢ ኤርትራ ተራኺቡ፡

ኣርእስታት ዜና፥ ኣብ ወሽመጥ ጋዛ ተዅሲ ደው ክብልን ረድኤት ከይተዓግተ ኽቐርብን ዝሃትት ሰላማዊ ሰልፍታት ኣብ ዝተፈላለዩ ሃገራት ክግበር ቀንዩ ። ኣብ መላእ እታ ሃገር ዝርከቡ ብኣሽሓት ዝቑጸሩ ኣውስትራሊያዊያን ብጾታዊ ጎነጽ ንዝፍጠር ዘሎ መጥቃዕቲ ብምቅዋም ናብ ጎደናታት ወጺኦም ዊዒሎም ። ኣብ ኣብ ኣብያተማእሰርቲ ካብ ዝጸንሑ ብ ኣሽሓት ዝቑጸሩ ኢትዮጵያውያን ልዕሊ 15 ሽሕ ንዓዶም ተመሊሶም። ሓዲሽ ፈጻሚ ጉዳያት ኢምባሲ ብርጣኒያ ኣብ ኤርትራ ፡ ምስ ሚኒስተር ጉዳያት ወጻኢ ኤርትራ ተራኺቡ፡

ኣብ ኣብ ኣብያተማእሰርቲ ካብ ዝጸንሑ ብ ኣሽሓት ዝቑጸሩ ኢትዮጵያውያን ልዕሊ 15 ሽሕ ንዓዶም ተመሊሶም። ሓዲሽ ፈጻሚ ጉዳያት ኢምባሲ ብርጣኒያ ኣብ ኤርትራ ፡ ምስ ሚኒስተር ጉዳያት ወጻኢ ኤርትራ ተራኺቡ፡ ተቓወምቲ ውድባት ትግራይ ሕብረት ኣፍሪቃ መግለጺኡ ክእርም ዝጠልብ መግለጺ ኣውጺኦም። ኣብ ዶብ ፖላንድን ቤላሩስን በይና ዝሓረሰት ሓንቲ ኤርትራዊ ስደተኛ መንግስቲ ፖላንድ ካብ ዶብ ከም ዘይመለሳ ገሊፁ።

ደቡብ ኣፍሪቃ ፡ ካብቲ ኵሎም ደቡብ ኣፍሪቃውያን ድምጾም ዚህቡሉ ዝጀመሩ ናይ ፈለማ ደሞክራስያዊ ምርጫ ፡ መበል 30 ዓመት ትጽምበል ኣላ ። እታ ሃገር ካልእ ምርጫ ንምግባር ኣብ ትሸባሸበሉ ዘላ እዋን ግን ብዙሓት ደቡብ ኣፍሪቃውያን ድራር ዕለቶም ንምርካብ ኣብ ዝጽገምሉ ኩነታት እዮም ዝርከቡ። ደቡብ ኣፍሪቃ ካብ 1994 ኣትሒዛ ዝተጓዕዘቶ ጉዕዞ ኽሳብ ክንደይ ዕቤት ከም ዘርኣየት ሕቶታት ይለዓሉ ኣለዉ ።

ሰሙናዊ መደብ ስፖርት (29/04/2024) * ኣብ ከተማ ሱቾው፣ ቻይና፣ ኣብ ዝተኻየደ ካልኣይ ርክባት ውድድራት ኣልማዛዊ ሊግ ዋንዳ ኢትዮጵያዊ ኣትሌት ሰለሞን ባሬጋ ኣብ 5000 ሜ ተዓዊቱ፣ * ማራቶን ማድሪድ ሰንበት ተኻይዱ ኢትዮጵያውያን ምትኩ ታፋን ፍቅረ በቀለን ተመራሪሖም ቀዳማይን ካልኣይን ወጺኦም፣ * ኣብ ፕረዚደንታዊ ቅድድም ብሽግለታ ዙር ቱርኪየ ኤርትራውያን መርሃዊ ቅዱስን መትከል ኢዮብን ሓያል ብቕዓቶም ብምምስካር ብሓፈሽኡ ካልኣይን ራብዓይን ወዲኦም፣ * ግጥማት ፕሪምየር ሊግ ዓዲ እንግሊዝ ወቕቲ 2023/24 ናብ ምዝዛም ገጾም እናተቓረቡ ኣብ ዝመጽሉ ዘለዉ እዋን ሻምፒዮን መን ክትከውን'ያ ገና እንተዘይተፈልጠ'ኳ እታ ቀዳመይቲ ንታሕቲ ትምለስ ጋንታ ግን ተፈሊጣ፣

ኣርእስታት ዜና፥ ኣብ ዉግእ ህይወቶም ዝሰኣኑን ኣባላት ሰራዊትን ኣብ ኣውስትራሊያ ይዝከሩ ኣለዉ። ውድብ ሕቡራት ሃገራት ፡ ነቲ ኣብ ጥቓ ክልተ ዓበይቲ ሆስፒታላት ጋዛ ዝተረኽበ ናይ ብዙሃት ሬሳታት ጉድጓድ ፡ ብናጻ ክምርመር ጸዊዑ ኣሎ ። ኣብ ኢትዮጵያ፡ ሰብኣዊ ምላሽ ካብ ዝተሓስበ 3.2 ቢልዮን ዶላር ኣመሪካ፡ ዝተረኽበ 287 ሚልዮን ዶላር ጥራይ፡ ምዃኑ ተገሊጹ።

ኣሮን ዑመር፡ ካብ ሱዳን ናብ ኣውስትራሊያ ካብ ዝስደድ ዉሑድ ዓመታት ጥራይ እዩ ኣቚጺሩ ። እንተኾነ ካብ ዓድን ሱዳንን ኣትሒዙ ምኽሻን ምስ በዓልቲ ቤቱን ደቁን ኣብ በበይኑ ዉራያት ብዘቕርቦ ዘሎ ምዑዝ ምግብታት ቅልጡ ተቐባልነት ይረክብ ኣሎ። ምስ ከሻኒ ባህላዊ ምግቢ ሓበሻ ኣሮን ዑመር ዝተገብረ ዕላል ኣብዚ ቀሪቡ ኣሎ።

ንሎሚ ሓሙስ 25 ሚያዝያ 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ናብ ኣውስትራሊያ ካብ ዝመጽእ ዉሑድ ዓመታት እኳ እንተኾኖ፡ ኣብ ዉራያት ብዘቕርቦ ዘሎ ምዑዝ ምግብታት ተፈላጥነት ዝረክብ ዘሎ ከሻኒ ባህላዊ ምግቢ ሓበሻ ዝኾነ ኣሮን ዑመር ዝገበርናዮ ቃለ መሕትት ኣለና፡ ኣብ ናይ ቃለ መሕትት መደብና ከነቕርቦ ኢና። ብሄራዊ ቤት ምኽሪ ድሕንነት ኢትዮጵያ ኣብታ ሃገር ብዛዕባ ዘሎ ኩነታት ዝምልከት መግለጺ ሂቡ። ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ኣመሪካ፡ ኩነታት ሰብኣዊ መሰላት ኤርትራ ካብቲ ዝነበሮ ክገድድ እምበር ዝዀነ ምምሕያሽ ከም ዘይተራእዮ ሓቢሩ። ዝብሉ ኣርእስታት ዝሓዘ ጸብጻብ ል ኡኽና፡ ደቀባትን ምስ መሬቶም ዘለዎም ዝምድናን ዝብል ኣርእስቲ ዝሓዘ መደብ ምንባር ኣብ ኣውስትራሊያ ኣለና። ኣርእስታት ዜና፥ ኣብ ዉግእ ህይወቶም ዝሰኣኑን ኣባላት ሰራዊትን ኣብ ኣውስትራሊያ ይዝከሩ ኣለዉ። ውድብ ሕቡራት ሃገራት ፡ ነቲ ኣብ ጥቓ ክልተ ዓበይቲ ሆስፒታላት ጋዛ ዝተረኽበ ናይ ብዙሃት ሬሳታት ጉድጓድ ፡ ብናጻ ክምርመር ጸዊዑ ኣሎ ። ኣብ ኢትዮጵያ፡ ሰብኣዊ ምላሽ ካብ ዝተሓስበ 3.2 ቢልዮን ዶላር ኣመሪካ፡ ዝተረኽበ 287 ሚልዮን ዶላር ጥራይ፡ ምዃኑ ተገሊጹ።

ብሄራዊ ቤት ምኽሪ ድሕንነት ኢትዮጵያ ኣብታ ሃገር ብዛዕባ ዘሎ ኩነታት ዝምልከት መግለጺ ሂቡ። ፕረዚደንት ጌታቸው ረዳ፡ ኣብ ዝሓለፈ ሰሙን ደቡባዊ ትግራይ ዘጋጠመ ግጭት፡ ስሩዕ ሓይልታት ዝተሳተፍሉ ጐንጺ ከም ዘይኰነ ተዛሪቡ። ኣብ ኢትዮጵያ፡ ሰብኣዊ ምላሽ ካብ ዝተሓስበ 3.2 ቢልዮን ዶላር ኣመሪካ፡ ዝተረኽበ 287 ሚልዮን ዶላር ጥራይ፡ ምዃኑ ተገሊጹ። ኣብ ጂቡቲ፣ ኢትዮጵያውያን ስደተኛታት ጽዒና ዝነበረት ጃልባ ብምጥሓላ ብውሕዱ 21 ሰባት ሞይቶም። ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ኣመሪካ፡ ኩነታት ሰብኣዊ መሰላት ኤርትራ ካብቲ ዝነበሮ ክገድድ እምበር ዝዀነ ምምሕያሽ ከም ዘይተራእዮ ሓቢሩ

Learn how to talk about commemorating Anzac Day, plus find out why it's important for all Australians. - ብዛዕባ ዝኽሪ መዓልቲ ኣንዛክ ከመይ ጌርኩም ከም እትዘራረቡ ተምሃሩ ፡ ከምኡ ውን ንኹሎም ኣውስትራሊያዊያን ኣገዳሲ ዝዀነሉ ምኽንያት ፍለጡ ።

ኣርእስታት ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ ትግርኛ 23 ሚያዝያ 2024፡ ሰራዊት እስራኤል ኣብ ሰሜናዊ ጋዛ ፡ዝርከቡ ሰላማውያን ሰባት ኣብ ሓደገኛ ናይ ቃልሲ ዞባ ከም ዘለዉ ብምጥንቃቕ ፡ ካብቲ ክግዕዙ ኣዚዙ ። ቀ/ ሚ ብሪጣንያ ሩሺ ሱናክ ፡ እታ ሃገር ኣብ መወዳእታ ናይ 'ዚ ዓሰርተ ዓመት ፡ ናይ ምክልኻል ወጻኢታታ ናብ 2.5 ሚኢታዊ ካብ ጅምላ ሃገራዊ እቶታ ክብ ከተብሎ ምዃና ገሊጹ ። ኣርሰናል ንቸልሲ 5ብ0 ብምስዓር ኣብ ዝርዝር ሰሌዳ ፕሪሜር ናብ ቀዳማይ ደረጃ ተመሊሳ

ህዝብታት ኣቦርጅንን ደሴታት ቶረስን ፡ ምስ መሬቶም ዓብዪ መንፈሳዊ ምትእስሳር ኣለዎም ፣ እዚ ከኣ ምስ መንነቶምን ምስ ዝምዒት ናተይነትን ምስ ኣገባብ ኣነባብራ ህይወቶምን ዝተሓሓዝ እዩ ። ነቲ መሰረት ህላወኦምን ሓላው ዛንታኦምን ዝዀነ መበቆል ዓዶም ድማ የመልክት ።

ኣርእስታት ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ ትግርኛ 23 ሚያዝያ 2024፡ ብ ቢልዮነር ኤሎን ማስክ ዝውነን ማሕበራዊ መራኸቢ ኤክስ (X ) ፡ ሽበራዊ መጥቃዕቲ ዝተሓሓዝ ምስልታት ቪድዮ ካብቲ ማሕበራዊ መራኸቢ ክኣልዮ ተሓቲቱ። መስርሕ ምጥራዝ ኣፍሪቃዊያን ስደተኛታት ናብ ርዋንዳ ኣብዝመጽእ ወርሓት ሳመር ከምዝጅምር ቀዳማይ ሚኒስተር ብሪጣንያ ሩሺ ሱናክ ገሊጹ። ዝተኸልከሉ መነቓቕሒ መድሃኒታት ወሲዳ ዝተረኸበት ኢትዮጵያዊት ኣትሌት ንሓሙሽተ ዓመት ካብ ውድድር ኣትሌቲክስ ተኣጊዳ።

ኣርእስታት ዜና፥ ኣብቲ ኣብ ሲድኒ ዘጋጠመ ዘስካሕክሕ መጥቃዕቲ ፡ ኣብቲ እዋን ተወጊኣ ሆስፒታል ዝኣተወት ጓል ትሽዓተ ወርሒ ህጻን ካብ ሆስፒታል ወጺኣ ። ቀዳማይ ሚኒስተር እስራኤል ፡ ነቲ ኣመሪካ ወተሃደራዊ ኣሃዱታት እስራኤል ምግሃስ መሰላት ፈጺሞም ኢላ ክትትግብሮ ወጢናቶ ዘላ እገዳታት ከም ዝቃለሶ ገሊጹ ። ሚኒስትሪ ፋይናንስን ሃገራዊ ልምዓትን ኤርትራ ምስ ሕቡራት ሃገራት ልምዓታዊ ስምምዕ ፈሪሙ፡

ንሎሚ ሰኑይ 22 ሚይዝያ 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ኮሚሽን ምርመራ ምጽናት ዓሌት ትግራይ ብመንግስቲ ፌደራል ኣፍልጦ ረኺቡ። "ሰራዊት ሚድያ' ሰልፊ ብልጽግና ናይ ሓሶት ሓበሬታ ኣብ ምዝርጋሕ ምስታፎም መርመራ ተረጋጊጹ ካብ ተጠቃዕቲ ናይቲ ሓበሬታ ኣብ መሪሕነት ህወሓት ዘለዉ ኣካላት ምዃኖም እውን ተሓቢሩ። ዝብሉን ካልእን ዝሓዘ ጸብጻብ ል ኡኽና ክቐርብ እዩ። ሓጺር ጸብጻብ ኢፍጣር ኣብ መልበርን፡ ሰሙናዊ መደብ ስፖርትን ካልእ ዝተፈላለዩ ትሕዝቶታት ቀሪብና ኣለና ። ኣርእስታት ዜና፥ ኣብቲ ኣብ ሲድኒ ዘጋጠመ ዘስካሕክሕ መጥቃዕቲ ፡ ኣብቲ እዋን ተወጊኣ ሆስፒታል ዝኣተወት ጓል ትሽዓተ ወርሒ ህጻን ካብ ሆስፒታል ወጺኣ ። ቀዳማይ ሚኒስተር እስራኤል ፡ ነቲ ኣመሪካ ወተሃደራዊ ኣሃዱታት እስራኤል ምግሃስ መሰላት ፈጺሞም ኢላ ክትትግብሮ ወጢናቶ ዘላ እገዳታት ከም ዝቃለሶ ገሊጹ ። ሚኒስትሪ ፋይናንስን ሃገራዊ ልምዓትን ኤርትራ ምስ ሕቡራት ሃገራት ልምዓታዊ ስምምዕ ፈሪሙ፡

ሚኒስትሪ ጥዕና ኤርትራ፡ ንልዕሊ 520 ሽሕ ህጻናትን ቈልዑን ክታበትን ምዕዳል ቫይታሚን ኤ’ን ክካየድ ምዃኑ፡ ገሊጹ፡ ሚኒስትሪ ፋይናንስን ሃገራዊ ልምዓትን ኤርትራ ምስ ሕቡራት ሃገራት ልምዓታዊ ስምምዕ ፈሪሙ፡ "ሰራዊት ሚድያ' ሰልፊ ብልጽግና ናይ ሓሶት ሓበሬታ ኣብ ምዝርጋሕ ምስታፎም መርመራ ተረጋጊጹ ካብ ተጠቃዕቲ ናይቲ ሓበሬታ ኣብ መሪሕነት ህወሓት ዘለዉ ኣካላት ምዃኖም እውን ተሓቢሩ።

ሰሙናዊ መደብ ስፖርት (22/04/2024) * ኣብ ውድድር ጉያ እግሪ መንገዲ ኣትለቲክስ ዓለም ብደረጃ ፕላቲነም ዝስራዕ ማራቶን ለንደን ተኻይዱ ቀነኒሳ በቀለ ካልኣይ ወጺኡ፣ * ጉዳፍ ጸጋይን ለመቻ ግርማን ኣብ ውድድራት ዳያመንድ ሊግ ዣመን ተዓዊቶም፣ * ኣብ ቅድድማት ብሽግለታ ዙር ኣልፕስ ናይ ኢጣልያን ፕረዚንታዊ ዙር ቱርኪን ኤርትራውያንን ኢትጵያውያንን ተቐዳደምቲ ተሳቲፎም፣ * ብዘይካ ኣስቶን ቪላ ኩለን ጋንታታት ዓዲ እንግሊዝ ማለት ማንቸስተር ሲቲን ኣርሰናልን ካብ ግጥማት ሻምፒዮንስ ሊግ ክለባት ኤውሮጳ ሊቨርፑልን ወስትሃምን ከኣ ካብ ግጥማት ዩሮፓ ሊግ ድሕሪ ምግላፈን ፈላሞት ግጥማት ፕሪምየር ሊግን ዋንጫ ኤፍኤ ካፕን ተኻይዶም፣

ንሎሚ ሰኑይ 18 መጋቢት 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። መንግስቲ ኣምሓራ ህወሓት ንስምምዕ ፕሪቶሪያ ጥሒሱ ራብዓይ ዙርያ ወራር ፈጺሙ ክብል ከሲሱ። ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ግን ብሓይልታት ኣምሓራ ኣብተን ከባቢታት ዝቖመ ምምሕዳር ንምፍራስ ምስ መንግስቲ ፌደራል ስምምዕ ተገይሩ ይፍጸም ከም ዘሎ ኣፍሊጡ ኣሎ። ዝብል ዝርከቦ ጸብጻብ ሉኽና ኣሎ። ዝለዓለ ድሕነት ህጻናት ደቅኹም ንምሕላው ኣብ መኪና ኣቀማምጥኦም ከመይ ክኸውን ኣለዎ፧ ። ነዚ ዝምልከት ትሕዝቶ ኣብ መደብ ምንባር ኣብ ኣውስትራሊያ ሓደ ትሕዝቶ ከነቕርብ ኢና። ቅለ መሕትትን ካልእ ትሕዝቶታትንውን ሒዝና ተዳሊና ኣለና። ኣርእስታት ዜና፥ እስራኤል ድሕሪ እቲ ዝሓለፈ ሰንበት [14 ሚያዝያ] ኢራን ዝፈጸመቶ መጥቃዕቲ ፡ ኣብ ልዕሊ ኢራን ሕነ ክትፈዲ ትሓስብ ኣላ ። ብሰንኪ ዘጋጠመ ሕማቕ ኩነታት ኣየር፡ ካብን ናብን ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ዱባይ ዝግበር ናይ ልዕሊ 270 በረራታት ተሰሪዙ ፡ ሓገዝ ወሃብቲ ሃገራት ኣብ ኢትዮጵያ ሓገዝ ንምብጻሕ 610 ሚልዮን ዶላር ንምሃብ ተመባጺኦም።

ኣርእስታት ዜና፥ እስራኤል ድሕሪ እቲ ዝሓለፈ ሰንበት [14 ሚያዝያ] ኢራን ዝፈጸመቶ መጥቃዕቲ ፡ ኣብ ልዕሊ ኢራን ሕነ ክትፈዲ ትሓስብ ኣላ ። ብሰንኪ ዘጋጠመ ሕማቕ ኩነታት ኣየር፡ ካብን ናብን ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ዱባይ ዝግበር ናይ ልዕሊ 270 በረራታት ተሰሪዙ ፡ ሓገዝ ወሃብቲ ሃገራት ኣብ ኢትዮጵያ ሓገዝ ንምብጻሕ 610 ሚልዮን ዶላር ንምሃብ ተመባጺኦም።

ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ግን ብሓይልታት ኣምሓራ ኣብተን ከባቢታት ዝቖመ ምምሕዳር ንምፍራስ ምስ መንግስቲ ፌደራል ስምምዕ ተገይሩ ይፍጸም ከም ዘሎ ኣፍሊጡ ኣሎ። ኣብ ምምሕዳር አዊ ዝተላዕለ ጎንጺ ኣብ ሲቪላት ሰባት ጉድኣት ምብጽሑ ነበርቲ ገሊጾም ኣብ ርእሰ ከተማ ፈረንሳይ ዝኾነት ፓሪስ ንመንግስቲ ኤርትራ ዘጓነየ ዋዕላ ጎረባብቲ ሃገራትን መሻርኽትን ሱዳን ተኻይዱ። ሚኒስተር ፋይናንስ ኢትዮጵያ ምስ ሓላፊት ዓለምለኻዊ ትካል ገንዘብ ዓለም ተራኺቡ ሓገዝ ወሃብቲ ሃገራት ኣብ ኢትዮጵያ ሓገዝ ንምብጻሕ 610 ሚልዮን ዶላር ንምሃብ ተመባጺኦም።

ሰላም ክቡራት ሰማዕትና፣ ናይ ሎሚ ሮቡዕ 17 ሚያዝያ 2024 ሓጸርቲ ዜናታት ኤስቢኤስ ትግርኛ፣ * ሰራዊት እስራኤል ንሓደ ኣዛዚ ሒዝቡላህ ቀቲለ ይብል፡ * እስራኤል ኣብ መዓስከር ስደተኛታት ማቓዚ 11 ሰባት ቀቲላ ይብል ሚኒስትሪ ጥዕና ቓዛ፡ * ኣብ ከባቢታት ኣላማጣ ደጊሙ ዝተወልዐ ኲናት ዓሰርተታት ኣሽሓት ሰባት ኣመዛቢሉ፡ * ውዱብ ሕቡራት ሃገራት ንሰብኣዊ ቅልውላው ኣብ ኢትዮጵያ ዝውዕል 600 ሚልዮን ዶላር መብጽዓ ተኣትዩለይ ይብል፣

ብኣጠቓቕማ መእሰሪ ዘለዎ ወንበር ህጻናት ኣብ መኪና ኣውስትራልያ ሓንቲ ካብ’ቶም ዝለዓሉ መጠናት ዘለዋ እንተኾነት’ኳ፣ ብዙሓት ህጻናት ዛጊት ካብ’ቲ ዝግባእ ትሕት ዝበለ ድሕነት ብዘለዎም ኣገባባት ኣብ መኪና ይጓዓዙ’ለው። ሓደጋ መኪና ኣብ ዘጋጥመሉ እዋን ዕድላት ምድሓን ህጻናት ብዝለዓለ መጠኑ ንምውሓስ ወለድን ኣለይትን ክልቲኦም ማለት ሕጋውያን ጠለባትን ብሉጻት ኣገባባትን ክርድእዎም ኣገዳሲ’ዩ።

ዋና ጸሓፊ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ፡ ኣብ ሱዳን ኣብ መንጎ ሓይልታት ኪዳን ሱዳንን ሓይልታት ህጹጽ ደገፍን ንሓደ ዓመት ዝቐጸለ ኲናት ከብቅዕ ጸዊዑ ። እዚ ዝበለ ኣብቲ ኣብ ፓሪስ ዝተገብረ ኣህጉራዊ ዋዕላ ብዛዕባ ሱዳን እዩ ፣ኣብቲ ዋዕላ ኣህጉራዊያን ለገስቲ ሃገራት ፣ ብሰንኪ' ቲ ኲናት ፣ ብዙሕ ህዝቢ ኣብ ጥሜት ብምውዳቑ ፣ ንሱዳን ንምሕጋዝ ልዕሊ 3 ቢልዮን ዶላር ($2.1 ቢልዮን ዶላር ኣመሪካ) ሰብኣዊ ሓገዝ ከምዝገብራላ ቃል ኣትዮም ኣለዉ ።

ንሎሚ 16 ሚያዝያ 2024 ዝተዳለዉ ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ አቕርበልኩም ፈለማ ኣርእስታት ኣብ ሓደ ቤተ ክርስትያን ናይ ሲድኒ ዝተገብረ መጥቃዕቲ ግብረ ሽበራዊ መጥቃዕቲ ምዃኑ ፖሊስ ኒው ሳውዝ ወልስ ኣፍሊጡ። መንግስቲ ፈረንሳ ኣብ ፓሪስ ዝካየድ ዘሎ ዓለምለኻዊ ዋዕላ ሱዳን እቲ ንሓደ ዓመት ዝጸንሐ ግጭት መፍትሒ ክረክብ ተስፋ ከምዘለዎ ገሊጹ። ዶናልድ ትራምፕ ብገበን ተኸሲሱ ኣብ መጋባእያ ናይ ኒው ዮርክ ቀሪቡ ።

ንሎሚ ሰኑይ 15 መጋቢት 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ኣብ ጎንደር ኤርትራዊ ህጻን ተጨውዩ ተባሂሉ ኣብ ስዑዲ ዓረብ ተኣሲሮም ዝጸንሑ ኢትዮጵያውያን ንዓዶም ክምለሱ ጀሚሮም ሶማልያ እማመ ኬንያ ንጉዳይ ኣፍደገ ባሕሪ ነፂጋ ዝብሉ ኣርእስታት ዝሓዘ ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ሰሙናዊ ዜናታት ስፖርትን ካልእ ዝተፈላለዩ ትሕዝቶታት ቀሪብና ኣለና ። ንኹሉ መደባትና ንምክትታል ምሳና ሃቢርኩም ክትጸንሑ ዝዕድመኩም ኣዳላውን ኣቕራብን በየነ ሰመረ፡ ሕጂ ናብ ዜና ከሕልፈኩም፡ ኣርእስታት ዜና፥ ኢራን ኣብ ልዕሊ እስራኤል ዝገበርክዎ መጥቃዕቲ ዕዉት ነይሩ ትብል ፡ እስራኤል ድማ ሕነ ከምትፈዲ ኣጠንቂቓ ። ኣብ ከተማ ሲድኒ ብዘጋጠመ ዘስካሕክሕ ብካራ ተሃሪዶም ዝሞቱ ሰባት መንነቶም ክግለጽ ጀሚሩ ። እስራኤል ኣብ ልዕሊ ኢራን ሕነ ክትፈዲ እንተወሲና ኣመሪካ ከምዘይትሳተፎ ኣፍሊጣ ። ማራቶን ሮተርዳም ተኻይዱ ብዓወት ኢትዮጵያዊት ኣሸተ በከር ተዛዚሙ። ቢንያም ግርማይ ኣብ ዉድድር ብሽግለታ ጂሮ ዲ ኢታሊያ 2024 ክሳተፍ ምዃኑ ጋንታኡ ኣፍሊጣ። ኣብ ፕሪሜር ዓዲ እንግሊዝ ማቸስተር ሲስቲ ብገፊሕ ኣብ ዝተዓወተትሉ፡ ኣርሰናልን ሊቨርፑልን ትጽቢት ዘይተገብረሉ ስዕረት ኣጋጢምወን።

ማራቶን ሮተርዳም ተኻይዱ ብዓወት ኢትዮጵያዊት ኣሸተ በከር ተዛዚሙ። ቢንያም ግርማይ ኣብ ዉድድር ብሽግለታ ጂሮ ዲ ኢታሊያ 2024 ክሳተፍ ምዃኑ ጋንታኡ ኣፍሊጣ። ኣብ ፕሪሜር ዓዲ እንግሊዝ ማቸስተር ሲስቲ ብገፊሕ ኣብ ዝተዓወተትሉ፡ ኣርሰናልን ሊቨርፑልን ትጽቢት ዘይተገብረሉ ስዕረት ኣጋጢምወን።

ኣርእስታት ዜና፥ ኢራን ኣብ ልዕሊ እስራኤል ዝገበርክዎ መጥቃዕቲ ዕዉት ነይሩ ትብል ፡ እስራኤል ድማ ሕነ ከምትፈዲ ኣጠንቂቓ ። ኣብ ከተማ ሲድኒ ብዘጋጠመ ዘስካሕክሕ ብካራ ተሃሪዶም ዝሞቱ ሰባት መንነቶም ክግለጽ ጀሚሩ ። ካልኣይ ዙር ዝርርብ ህወሓትን ብልፅግናን ኣብ ኣዲስ ቀፂሉ

ካልኣይ ዙር ዝርርብ ህወሓትን ብልፅግናን ኣብ ኣዲስ ቀፂሉ ኣብ ጎንደር ኤርትራዊ ህጻን ተጨውዩ ተባሂሉ ኣብ ስዑዲ ዓረብ ተኣሲሮም ዝጸንሑ ኢትዮጵያውያን ንዓዶም ክምለሱ ጀሚሮም ሶማልያ እማመ ኬንያ ንጉዳይ ኣፍደገ ባሕሪ ነፂጋ ሆስፒታል መቐለ ብ50 ሚልዮን ብር ይፅገን ኣሎ

ዶ/ር ቶማስ ሶሎሞን ኣብ ኣዲስ ኣበባ ተወሊዱ በቲ ዝነበረ ፖለቲካዊ ቅልውላው ኢትዮጵያን ኣብቲ ንነጻነት ኤርትራ ዝግበር ዝነበረ ቃልሲ ምስ ስድራኡ ብንእሽቶኡ ናብ ሳሕል ከይዱ ኣብ ትሕቲ ኸቢድ ኩነታት ዝዓበየ እዩ። ኣብ ቤት ትምህርቲ ሰውራ ዝተማህረን ትሕተ ዕድመ ዕጡቕ ኮይኑ ዝዓበየን ዶ/ር ቶማስ ድሕሪ ናጽነት ናብ ኣመሪካ ተሰዲዱ ትምህርቱ ናብ ዝለዓለ ደረጃ ኣብጺሑ ሎሚ ናይ ሓደ ዓቢ ኮርፖሬሽን ቴክኒካል ዳይረክተር እዩ። እዛ “The Unlikely Journey” ዘርእስታ መጽሓፉ ካብ ትሕተ ዕድመ ወተሃደር ክሳብ ተክኒካል ዳይረክተር ኣብ ኣመሪካ ዝኸደሉ ጉዕዞ ትትርኽ ናይ ዉልቁ ዝኽሪ ዝሓዘት እያ። ምስ ታሪኹ ዝተሓሓዘ ዕላል ገይርና ኣለና።

ንሎሚ ሓሙስ 11 ሚያዝያ 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ዶ/ር ቶማስ ሶሎሞን ኣብ ኣዲስ ኣበባ ተወሊዱ በቲ ዝነበረ ፖለቲካዊ ቅልውላው ኢትዮጵያን ኣብቲ ንነጻነት ኤርትራ ዝግበር ዝነበረ ቃልሲ ምስ ስድራኡ ብንእሽቶኡ ናብ ሳሕል ከይዱ ብኸቢድ ኩነታት ዝዓበየ እዩ። ኣብ ቤት ትምህርቲ ሰውራ ዝተማህረ ዶ/ር ቶማስ ድሕሪ ናጽነት ናብ ኣመሪካ ተሰዲዱ ትምህርቱ ናብ ዝለዓለ ደረጃ ኣብጺሑ ሎሚ ናይ ሓደ ዓቢ ኮርፖሬሽን ቴክኒካል ዳይረክተር እዩ። እዛ “The Unlikely Journey” ዘርእስታ መጽሓፉ ካብ ትሕተ ዕድመ ወተሃደር ክሳብ ተክኒካል ዳይረክተር ኣብ ኣመሪካ ዝኸደሉ ጉዕዞ ትትርኽ ናይ ዉልቁ ዝኽሪ ዝሓዘት እያ። ምስ ታሪኹ ዝተሓሓዘ ዕላል ገይርና ኣለና። ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ። ኣብ ኤርትራ፣ ምግሃስ ሰብኣዊ መሰላት ብዝበኣሰ መልክዑ ይቕጽል ኣሎ ተባሂሉ። ኣብ ኢትዮጵያ ዝተፈጸመ ቅትለት ላዕለዋይ ፖለቲካዊ መራሒ ግንባር ናጽነት ኦሮሞ ቁጠዐ ኣለዓዒሉ። “ኣብ ኣውስትራሊያ ዘለና ተቓዉሞ ናይ ምግባር መሰል።” ዝብል ኣርእስቲ ዝሓዘ ሰሙናዊ መደብ ንባር ኣብ ኣውስትራሊያን ካልእን ቀሪብና ኣለና። ንኹሉ መደባትና ንምክትታል ምሳና ሓቢርኩም ክትጸንሑ ዝዕድመኩም ኣዳላውን ኣቕራብን በየነ ሰመረ፡ ኣርእስታት ዜና፥ መራሒ ሰልፊ ተቓዋሚ ፒተር ዱተን ፡ ኣንቶኒ ኣልባነሲ ኣብ ኣውስትራልያ ኣንጻር ሴማዊ ኣተሓሳስባ ኽዕብልል ይሰርሕ ኣሎ ክብል ከሲሱ ፣ መበል 1445 ህጅሪያ ዒድኣልፈጥር ኣብ ትግራይን ኤርትራን ብድሙቕ ስነ-ስርዓት ተኸቢሩ። መራሒ ሓማስ እስማዒል ሓኒየህ ፡ ኣብ ቓዛ ብመጥቃዕቲ መጥቃዕቲ እስራኤል ሰለስተ ደቁን እንተ ወሓደ ክልተ ደቂ ደቁን ከም እተቐትሉ ገሊጹ ። ማሕበር ተጋሩ ቪክቶርያ ኣውስትራልያ ኣብ ትግራይ ንምግቢ ዝዉዕል ልዕሊ 16 ሚልዮን ብር ን ሓይሊ ዕማም ህጹጽ ምላሽ ንትግራይ ኣረኪቡ።

ኣርእስታት ዜና፥ መራሒ ሰልፊ ተቓዋሚ ፒተር ዱተን ፡ ኣንቶኒ ኣልባነሲ ኣብ ኣውስትራልያ ኣንጻር ሴማዊ ኣተሓሳስባ ኽዕብልል ይሰርሕ ኣሎ ክብል ከሲሱ ፣ መበል 1445 ህጅሪያ ዒድኣልፈጥር ኣብ ትግራይን ኤርትራን ብድሙቕ ስነ-ስርዓት ተኸቢሩ። መራሒ ሓማስ እስማዒል ሓኒየህ ፡ ኣብ ቓዛ ብመጥቃዕቲ መጥቃዕቲ እስራኤል ሰለስተ ደቁን እንተ ወሓደ ክልተ ደቂ ደቁን ከም እተቐትሉ ገሊጹ ። ማሕበር ተጋሩ ቪክቶርያ ኣውስትራልያ ኣብ ትግራይ ንምግቢ ዝዉዕል ልዕሊ 16 ሚልዮን ብር ን ሓይሊ ዕማም ህጹጽ ምላሽ ንትግራይ ኣረኪቡ።

7 ሚያዝያ ነቲ ብ1994 ናይቲ ኣብ ሩዋንዳ ኣብ ልዕሊ ቱትሲ እተፈጸመ ጃምላዊ ቅትለት ዝተፈጸመላ 'ኣህጉራዊ መዓልቲ ኣስተንትኖ " እያ ። ይኹን እምበር ፡ እቲ ጃምላዊ ቅትለት እቲ ንዓሰርተታት ዓመታት ዝጸንሐ ዓሌታዊ ውጥረትን ፖለቲካዊ ዘይምርግጋእን ስዒቡ እዩ ተፈጺሙ ። እዚ ስዒቡ ዝቐርብ ትንታነ ዜና ነዚ ክርእይ እዩ ።

ኣብ ኢትዮጵያ ዝተፈጸመ ቅትለት ላዕለዋይ ፖለቲካዊ መራሒ ግንባር ናጽነት ኦሮሞ ቁጠዐ ኣለዓዒሉ። ኣብ ኤርትራ፣ ምግሃስ ሰብኣዊ መሰላት ብዝበኣሰ መልክዑ ይቕጽል ኣሎ ተባሂሉ።

ንሎሚ 10 ሚያዝያ 2024 ዝተዳለወ ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ ፡ ኣርእስታት ዜና፥ ብሰንኪ ኩናት ሓድሕድ ሱዳን ኣብታ ሃገር ዘስካሕክሕ ጥሜት ተኸሲቱ። ሓማስ ነቲ እስራኤል ብዛዕባ ኣብ ምቍራጽ ተዅሲ ዝምልከት ዘቕረበቶ እማመ ፡ ንጠለባት ፍልስጤማውያን ከም ዘየማልእ እኳ እንተ ኣፍለጠ ፡ ነቲ ዝቐረበ ሓሳብ ብዝያዳ ኣጽኒዑ ንሸምገልቲ መልሲ ከም ዝህብ ገሊጹ ። ላዕለዋይ ቤት ምኽሪ ጉዳያት እስላማዊ ክልል ኣምሓራ መበል 1445 ዒድ ኣል-ፊጥር ብዝምልከት ኣብ ዘውጽኦ መግለጺ ነቲ ኣብ ባህርዳር ዝተፈጸመ ሞት ናይ 4 ኣመንቲ ኮኒኑ።

ኣውስትራሊያዊያን ዳርጋ ኣብ ነፍሲ ወከፍ ሰሙን ኣብ ኣገዳሲ ጉዳያት ድምጾም እናስምዑ ኣብ ጐደናታት ሰላማዊ ሰልፊ የዘውትሩ። ተቓውሞ ምግባር ብመሰረቱ ዘይሕጋዊ ኣይኮነን ፤ ተቓወምቲ ግን ሓሓሊፎም ንዶባት ሕጊ ብኽቱር ክጥሕሱ ወይ ወይ ጸረ ሕብረተሰባዊ ባህርያት ከርእዩ ይኽእሉ እዮም ። ተቓውሞ ኣብተስምዕሉ ፣ ናብ ጸገም ናይ ምእታው ዕድልኩም ኣብቲ ዘለኻዮ ቦታን ኣብ ጠባይኩምን እዩ ዝምርኮስ ።

ቀዳማይ ሚኒስተር እስራኤል ፡ ራፋ ንምውራር ዝኣተዎ ቃል ደጊሙ ብምርግጋጽ ፡ እቲ ወረራ መዓስ ከምዝፍጸም ክገልጽ ግን ኣይደለየን ። ኣብ ርሑቕ ከባቢታት ናይ ቪክቶርያ ፡ ኣብ ሓንቲ ዝነደደት ማኪና ሬሳ ሰበይቲ ምስ ተረኽበ ፡ ሓደ ወዲ 21 ዓመት ሰብኣይ ብቕትለት ተኸሲሱ ። ተዋዳዳሪ ማራቶን ጕያ ሩስ ኩኽ ፡ ኣብ ታሪኽ ናይ መጀመርታ ንምሉእ ዙርያ ኣፍሪቃ ብጉያ ክዘራ ታሪኽ ኣብዝሰርሓሉ ዘሎ ኣብ ጉዕዞኡ ዘጋጠሞ ሓደገኛ ነገራት ኣካፊሉ።

ንሎሚ ሰኑይ 8 ሚያዝያ 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። መጋቢ ዑቕባስላሰ ሃይለ ኣብ በልጅም ዝነብር ሰባኺ ወንጌል፣ ዘማራይ፣ ማሕበራዊን ዝምድናዊን ጸገማት ኣብ ምፍታሕ ዘማኽርን ብኣካልን ብማሕበራዊ መድረኻትን ኣስተምህሮ ዝህብን’ዩ። ቅነ ፋሲካን ኣብ ኣውስትራልያ ምምጽኡን ምኽንያት ብምግባር ኣብ’ዚ ኣብ ስቱድዮ ኤስቢኤስ ዓዲምና ዕላል ኣካይድናሉ’ ኔርና። መቐጸልታ ናይቲ ዝተገብረ ዕላል ሎሚውን ከነቕርብ ኢና። ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ፕረዚደንት ኢሳይያስ ኣፍወርቂ፡ ምስ ፍሉይ ልኡኽ ቻይና ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ ኣምባሳደር ዙ ቢንግ ኣብ ቤት-ጽሕፈቱ ተመያይጡ፡ ተቖጻጻሪ ጉጅለ ሕብረት ኣፍሪቃ ኣብቲ ብኤርትራ ብዙሕ ክፋሉ ዝተትሓዘ ወረዳ ጉለመኸዳ፡ ንካልኣይ ግዜ ዑደት ኣካይዱ። ዝብሉን ካልእ ኣርእስታት ዝሓዘን ቀሪብና ኣለና። ኣርእስታት ዜና፥ እስራኤል ኣብ ቓዛ ንኣዋርሕ ዝኣክል መጥቃዕቲ ድሕሪ ምፍጻማ ከም ዝሰሓበት ሓደ ወሃብ ቃል ሰራዊት እስራኤል ገሊጹ ። ኣብ ኒው ሳውዝ ዌልስ ክብረ ወሰን ዝሰበረ ዉሕጅ ዝወረደ ጕድኣት ኣብዝግምገመሉ ዘሎ እቲ ወሓይዝ እናደኸመ ይኸይድ ከም ዘሎ ተፈሊጡ። ፈረንሳ ኣብ ምሕላው ጸጥታ ኦሎምፒክስ ፓሪስ ንምሕጋዝ ወተሃደራት ካብ ካልኦት ሃገራት ክለኣኸላ ሓቲታ፣

መጋቢ ዑቕባስላሰ ሃይለ ኣብ በልጅም ዝነብር ሰባኺ ወንጌል፣ ዘማራይ፣ ማሕበራዊን ዝምድናዊን ጸገማት ኣብ ምፍታሕ ዘማኽርን ብኣካልን ብማሕበራዊ መድረኻትን ኣስተምህሮ ዝህብን’ዩ። ብዛዕባ ጥዑይ ሓዳር ዝምልከት ምኽርን ሓሳባትን ዝሃበሉ ካልኣይ ክፋል ትሕዝቶ ኣብዚ ቀሪቡ ኣሎ።

ኣርእስታት ዜና፥ እስራኤል ኣብ ቓዛ ንኣዋርሕ ዝኣክል መጥቃዕቲ ድሕሪ ምፍጻማ ከም ዝሰሓበት ሓደ ወሃብ ቃል ሰራዊት እስራኤል ገሊጹ ። ኣብ ኒው ሳውዝ ዌልስ ክብረ ወሰን ዝሰበረ ዉሕጅ ዝወረደ ጕድኣት ኣብዝግምገመሉ ዘሎ እቲ ወሓይዝ እናደኸመ ይኸይድ ከም ዘሎ ተፈሊጡ። ፈረንሳ ኣብ ምሕላው ጸጥታ ኦሎምፒክስ ፓሪስ ንምሕጋዝ ወተሃደራት ካብ ካልኦት ሃገራት ክለኣኸላ ሓቲታ፣

ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ፕረዚደንት ኢሳይያስ ኣፍወርቂ፡ ምስ ፍሉይ ልኡኽ ቻይና ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ ኣምባሳደር ዙ ቢንግ ኣብ ቤት-ጽሕፈቱ ተመያይጡ፡ ተቖጻጻሪ ጉጅለ ሕብረት ኣፍሪቃ ኣብቲ ብኤርትራ ብዙሕ ክፋሉ ዝተትሓዘ ወረዳ ጉለመኸዳ፡ ንካልኣይ ግዜ ዑደት ኣካይዱ። ውድብ ናፅነት ትግራይ ፈላማይ ሓፈሻዊ ጉባኤኡ ኣሳሊጡ። ኣብ ኣምሓራ ቤት ትምህርቲ ከተማ ፍኖተሰላም ዘጋጠመ መጥቃዕቲ ነታጒ ኣብ 25 ተማሃሮ ተጎዲኦም ህዩማን ራይትስ ዎች፡ ኣብ ኣምሓራ “ገበናት ኲናት” ዝበሎ ፍጻመ ብመርማሪ ጉጅለ ሕቡራት ሃገራት ቅልጡፍ መርመራ ክገበረሉ ጸዊዑ።

ቀጥታ ምሉእ ትሕዝቶ ፖድካስት ኤስቢኤስ ትግርኛ (4 ማዝያ 2024) * ዜና * ሓዳስ ወኪል ንጉስ ዓባይ ብሪጣንያ (ጋቨርነር ጀነራል) ኣብ ኣውስትራልያ ተሰይማ፣ * ጸብጻብ ዜናታት ካብ ዞባና፣ ዘተ ሕወሓትን ብልጽግና ብዛዕባ ቀንዲ መበገሲ ኲናት ኣብ መንጎ ክልቲኦም፣ ፑንትላንድ ኣሰር ሶማሊላንድ ብምስዓብ ምስ ኢትዮጵያ ርክብ ጀሚራ፣ ሓባራዊ ልምምድ ሓይልታት ባሕሪ ሩስያን ኤርትራን * ቃለመሕትት ምስ መጋቢ ዑቕባስላሰ ሃይለ፣ ትንሳኤን ኣከባብርኡን፣ ማሕበራዊ ጉዳትን ኣፈታትሕኦምን * ምንባር ኣብ ኣውስትራልያ፣ ክሊማ ኣውስትራልያ፣ ተነቃፍነቱን ኣተሓሕዝኡን

ዜና ኤስ ቢ ኤስ ትግርኛ (4 ማዝያ 2024) * ሓደ ህቡብ ከሻኒ ኣብ ዓለም እስራኤል ንናይ ረዲኤት ሰራሕተኛታት ኮነ ኢላ ቀቲላቶም ኢሉ ይኸስስ፣ * እስራኤል ሓያሎ ሰባት ዝቐዘፈ መጥቃዕቲ ኣብ ልዕሊ ቆንስል ኢራን ኣብ ሶርያ ድሕሪ ምክያዳ ህጹጽ ኣኼባ ኣካይዱ፣ * ኢትዮጵያን ማዕከን ገንዘብ ዓለምን ከይተሰማምዑ ተፈላልዮም፣

ጸብጻባት ዜና (04042024) * ሓይሊ ባሕሪ ኤርትራን ሩስያን ሓባራዊ ወተሃደራዊ ልምምድ የካይዱ ከምዘለዉ ተፈሊጡ፣ * ህወሓትን ብልጽግናን፣ መሰረታዊ ጠንቂታት ኩናት ትግራይ ብፖለቲካዊ ዘተ ንምፍትሑ ፈላሚ ርክብ ኣካይዶም፣ * ዓለምለኻዊ ትካል ገንዘብ ምስ ሰበስልጣን ኢትዮጵያ ዝነበሮ ፃንሒት ኣብ ስምምዕ ልቓሕ ከይበፅሐ ከም ዝተዛዘመ ተገሊጹ፣ * ኢትዮጵያን ፑንትላንድን ዝምድና ንምዕባይ ተሰማሚዐን፣

መጋቢ ዑቕባስላሰ ሃይለ ኣብ በልጅም ዝነብር ሰባኺ ወንጌል፣ ዘማራይ፣ ማሕበራዊን ዝምድናዊን ጸገማት ኣብ ምፍታሕ ዘማኽርን ብኣካልን ብማሕበራዊ መድረኻትን ኣስተምህሮ ዝህብን’ዩ። ቅነ ፋሲካን ኣብ ኣውስትራልያ ምምጽኡን ምኽንያት ብምግባር ኣብ’ዚ ኣብ ስቱድዮ ኤስቢኤስ ዓዲምና ዕላል ኣካይድናሉ’ለና። ቀዳማይ ክፋሉ እነሆ ነቕርበልኩም። በየነ ሰመረ'ዩ ነቲ ዕላል ኣካይድዎ፣ ሰናይ ምክትታል።

ተጣባቒት ማዕርነት ጾታታትን በዓልቲ ዋኒን ንግዲን ሳማንታ ሞስቲን ሓዳስ ተጸዋዒት ንጉስ ዓባይ ብሪጣንያ (Governor General) ኣብ ኣውስትራልያ ክትከውን ተመዚዛ። ንሳ ነዚ ሓላፍነት ዝተዋህባ ካልኣይቲ ጓለንስተይቲ ኮይና’ላ።

ኣውስትራልያ፣ ምስ ልዑል ዝኾነ ፍልልያት ኣብ ዝናብ፣ ሙቐትን ተርእዮታት ኩነታት ኣየርን ኣብ መላእ’ቶም ዝተፈላለዩ ዞናታት ክሊማን ካብ ሓደ ዓመት ናብ ካልእን፣ ካብ ኩለን ሰብ ዝነብረለን ኣህጉራት እታ ዝደረቐት’ያ። ካብ ትሮፒካዊ ሰሜን ክሳብ ተምፐረይት ደቡብ፣ ትሮፒካዊ ህቦብላታት፣ ምዕልቕላቓት፣ ማዕበላት ሙቐትን ደርቅን ዘካተቱ፣ ኣውስትራልያ ብተወሳኺ ብዙሓት ጠርዝታት ዝሓዙ ክቱራት ኩነታት ኣየር የጋጥምዋ። ክሊማ ኣውስትራልያ ነቶም ብዙሓት ዝዓይነቶም ኢኮሲስተምስ ይቐርጾም፣ ብዙሓት ካብ’ኦም ብምኽንያት ሕጽረት ማይ ብቐሊሉ ክዓንዉ/ክፈርሱ ዝኽእሉ’ዮም። ክሊማዊ ለውጢ፣ ባርዓት ጣሻን ደርቅን ብተወሳኺ ነዚኦም ከባቢታት የስግእዎም፣ ነዚኦም ንምዕቃብ ከኣ ኣድላይነት ጻዕርታት ስርሓት ምዕቃብ ኣጉሊሖም የርእዩ።

ንሎሚ 2 ሚያዝያ 2024 ዝተዳለወ ሓጸርቲ ዜናታት ኤስቢኤስ ትግርኛ፣ * ቀዳማይ ሚኒስተር ኣንቶኒ ኣልባነዚ ቅትለት ሓንቲ ኣውስትራልያዊት ሰራሕተኛ ረዲኤት ብደብዳብ ነፈርቲ እስራኤል ኣብ ቓዛ ፈጺሙ ተቐባልነት የብሉን ይብል፣ * ፕረዚደንት ፍልስጤም ማሕሙድ ዓባስ ሓድሽ መንግስቲ ቃለመሓላ ኣፈጺሙ፣ * ካብ 50 ክሳብ 70 ሚሜ ዝበጽሕ ህቦብላዊ ዝናብ ኣብ ልዕሊ ብዙሓት ከባቢታት ግዝኣት ቪክቶርያ ዘኒቡ፣ * ዲሞክራቲክ ሪፓብሊክ ኮንጎ ናይ ፈለማ ጓለንስተይቲ ቀዳመይቲ ሚኒስተር ሰይማ፣

ምሉእ ትሕዝቶ ፈነወ ፖድካስት ኤስቢኤስ ትግርኛ (01042024) * ዕለታዊ ዜና ኤስቢኤስ ትግርኛ፣ * በዓል ፋሲካ ኣብ ኣውስትራልያን ብዛዕብኡ ዘለና ኣፍልጦን * ካልኣይ ክፋል ዕላል ምስ ኣቶ መሓረና ይከኣሎ፣ ክኢላን ኣማኻርን ቁጠባን ንግዲን - ኣብ ዛዕባታት ንግዲ፣ ዋኒናት፣ ንብረት፣ ግብሪ፣ ቦንድ፣ ስቶክ፣ ዕዳ፣ ተቐማጢ ገንዘብን ካልእን * ሰሙናዊ መደብ ስፖርት ኤስቢኤስ ትግርኛ - ሊቨርፑልን መሪሕነት ፕሪምየር ሊግን፣ ቢንያም ግርማይን መጉዳእቱን፣ ጓል 15 ዓመት ሓያል ኣትሌት ኢትዮጵያ ኣብ ጉያ እግሪ መሮር

ኣርእስታት ዜና፥ * በዓል ፋሲካ ኣብ ኣውስትራልያ ብዝተፈላለዪ ኣገባብ ተባዒሉ፣ * ኣብ ርሑቕ ከባቢታት ግዝኣት ኲንስላንድ ምዕልቕላቕ ኣኸቲሉ ዝጸንሐ ኩነታት ከቢድ ዝናብ ክዝሕል ጀሚሩ፣ * መጥቃዕታት እስራኤል ኣብ ዝሓለፉ 24 ሰዓታት 77 ፍልስጤማውያን ቀቲሎም፣

ሰሙናዊ መደብ ስፖርት (01042024) * ኣብ ከተማ በልግረይድ ኣብ ዝተኻየደ ሻምፒዮና ውድድራት ጉያ እግሪ መሮር ጓል 15 ዓመት ማርታ ኣለማየሁ ዝድነቕ ዓወት ድሕሪ ምምዝጋባ ኢትዮጵያውያን ኣትሌታት ሓያሎ መዳልያታት ሓፊሶም፣ * ቢንያም ግርማይ ኣብ ቅድድም ብሽግለታ ድዋርስ ዶን ፍላንደርስ መውደቕቲ ኣጋጢምዎ ካብ ውድድር እንተቋረጸ’ኳ ኣብ ዙር ፍላንደርስ ተሳቲፉ ዘዕግብ ውጽኢት ኣመዝጊቡ፣ * ፈረንሳ ኣብ ምሕላው ጸጥታ ኦሎምፒክስ ፓሪስ ንምሕጋዝ ወተሃደራት ካብ ካልኦት ሃገራት ክለኣኸላ ሓቲታ፣ * ኣብ ፕሪምየር ሊግ ዓዲ እንግሊዝ ኣርሰናልን ማንቸስተር ሲቲን ገጢመን ብዘይሽቶ ማዕረ ድሕሪ ምፍልላየን ሊቨርፑል መሪሕነት ተረኪባ፣

ንሎሚ ሓሙስ 28 መጋቢት 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ምስ ኣቶ መሓረና ይከኣሎ ብዛዕባ መድሕን ወይ ኢንሹራን፡ ዕዳን ካልእ ምስ ፋይናንስ ዝተሓሓዝ ዝገበርናዮ ቃለ መሕትት መቐጸልታ ኣለና፡ ኣብ ናይ ቃለ መሕትት መደብና ከነቕርቦ ኢና። ነፈርቲ መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያን ኢሜረትስን ንሕምጢጥ ካብ ምግጫው ድሒነን ተባሂሉ። ኣብ ደቡብ ትግራይ ምስ ሓይልታት ኣምሓራ ግጭት ተኸሲቱ ከም ዝነበረ ተገሊጹ። ኢትዮጵያ: ንግዲ ዘይንቀሳቀስ ንብረት ንናይ ወጻኢ ዜጋታት ከምትኸፍት ኣፍሊጣ። ካልእን ዝሓዘ ጸብጻብ ልኡኽና ኣለና። ዝመጽእ ዘሎ ሰንበት ብ ኣቆጻጽራ ፈረንጂ በዓል ትንሳኤ እዩ፡ ነዚ ምኽንያት ብምግባር “ኣብ ኣውስትራሊያ፡ በዓል ትንሳኤ ብኸመይ'ዩ ዝበዓል፧” ዝብል ትሕዝቶ ኣለና። ኣርእስታት ዜና፥ ዓመታዊ መጠን ዝቕባበ ኣውስትራሊያ ኣብ ወርሒ ለካቲት 3.4 ሚኢታዊት ኮይኑ ቀጺሉ ከምዘሎ ቤት ጽሕፈት ስታቲስቲክስ ኣፍሊጡ። በዓል ትንሳኤ እናቐረበ ኣብዝመጻሉ ዘሎ: ኣውስትራልያውያን ዋጋ ቸኮላታ እናወሰኸ ይኸይድ ከም ዘሎ መጠንቀቕታ ተዋሂብዎም ። ኣብ ደቡብ ትግራይ ምስ ሓይልታት ኣምሓራ ግጭት ተኸሲቱ ከም ዝነበረ ተገሊጹ። ኢትዮጵያ: ንግዲ ዘይንቀሳቀስ ንብረት ንናይ ወጻኢ ዜጋታት ከምትኸፍት ኣፍሊጣ።

ኣርእስታት ዜና፥ ዓመታዊ መጠን ዝቕባበ ኣውስትራሊያ ኣብ ወርሒ ለካቲት 3.4 ሚኢታዊት ኮይኑ ቀጺሉ ከምዘሎ ቤት ጽሕፈት ስታቲስቲክስ ኣፍሊጡ። በዓል ትንሳኤ እናቐረበ ኣብዝመጻሉ ዘሎ: ኣውስትራልያውያን ዋጋ ቸኮላታ እናወሰኸ ይኸይድ ከም ዘሎ መጠንቀቕታ ተዋሂብዎም ። ኣብ ደቡብ ትግራይ ምስ ሓይልታት ኣምሓራ ግጭት ተኸሲቱ ከም ዝነበረ ተገሊጹ። ኢትዮጵያ: ንግዲ ዘይንቀሳቀስ ንብረት ንናይ ወጻኢ ዜጋታት ከምትኸፍት ኣፍሊጣ።

ነፈርቲ መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያን ኢሜረትስን ንሕምጢጥ ካብ ምግጫው ድሒነን ተባሂሉ። ኣብ ደቡብ ትግራይ ምስ ሓይልታት ኣምሓራ ግጭት ተኸሲቱ ከም ዝነበረ ተገሊጹ። ኢትዮጵያ: ንግዲ ዘይንቀሳቀስ ንብረት ንናይ ወጻኢ ዜጋታት ከምትኸፍት ኣፍሊጣ። ኣብ ኣመሪካ፣ ኣብ ገበን ዝተታሕዘ ኤርትራዊ ኣብ ዝርዝር ምክትታል ግብረሽበራውያን ሰፊሩ።ካልእን ዝሓዘ ጸብጻብ ል ኡኽና።

በዓል ትንሳኤ ኣብ ክርስትያናዊ ዓውደ-ኣዋርሕ ሓደ ካብ ኣዝዩ ኣገደስቲ በዓላት እዩ ። ሃይማኖት ብዘየገድስ ፡ ኣብ ኣውስትራልያ ዝነብሩ መብዛሕትኦም ሰባት ፡ ኣብቲ ናይ ነዊሕ መወዳእታ ሰሙን ዕረፍቲ ፡ ኣብ ግዳም ዝግበር ንጥፈታት ፡ ከምኡ እውን ምስ ማሕበራዊ ምትእኽኻብ ይተሓሓዝ እዩ ። ዕረፍቲ ኣብያተ ትምህርቲ ኩሉግዜ ምስዚ በዓላት ስለዝጋጠም ፡ ህጻናት ኣብ ባህላዊ ወግዕታትን ፌስቲቫላትን ንኽሳተፉ ሰፊሕ ዕድል ዝህብ እዩ ።

ንሎሚ 27 መጋቢት 2024 ዝተዳለዉ ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ ፈለማ ኣርእስታት ዜና: ብመንግስቲ ክልል ኣምሓራ ዝግበር ዘሎ መሬት ትግራይ ኣብ ካርታ ግዝኣት ምእታው ኣምሓራ ኲናት ምጽሕታር’ዩ ክብል ባይቶ ግዚያዊ ምም/ ትግራይ ኣጠንቂቑ። ነቲ ኣብ ባልቲሞር ዝፈረሰ ዓቢ ድንድል ዳግም ምምሕዳሩ ከምዝሃንጾ ፕረዚደንት ኣመሪካ ጆ ባይደን ኣፍሊጡ ። ኣብ ደቡብ ፐርዝ ዘጋጠመ ብርቱዕ ባርዕ ጫካ ፡ ሸሞንተ ኣባይቲ ምስ ኣዕነወ ኣብትሕቲ ቁጽጽር ዊዒሉ ኣሎ ።

ንሎሚ 26 መጋቢት 2024 ዝተዳለዉ ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ ኣርእስታት ዜና: ኢትዮጵያ ኣብ ውሽጢ 10 ዓመት ኣስታት ፍርቂ ሚልዮን ብኤለክትሪክ ዝሰርሓ ማካይን ከተእቱ መዲባ። ኣብ ምዕራብ ኣውስትራሊያ ካብ ከተማ ፐርዝ ብሸነኽ ደቡብ ብዘጋጠመ ባርዕ ሓዊ ፡ ሰለስተ ኣባይቲ ነዲዱ ። ኣመሪካ ንውዕል ምቁራጽ ተዅሲ ቓዛ ድምጺ ተዓቅቦ ብምግባራ ቀዳማይ ሚኒስተር እስራኤል :ላዕለዋይ ልኡኽ ናብ ኣመሪካ ክሰዶ መዲብዎ ዝነበረ ሰሪዝዎ፣

ዕዳ ምዕዳይን ምሕደራኡን፡ ዓይነታት መድሕን ወይ ኢንሹራንስን ጥቕሞምን፡ ኣበየናይ ኢንቨስት ክንገብር ወይ ከነውፍር፡ ብዛዕባ ስቶክ ማርኬት፡ ቦንድን ካልእ ሕቶታትን ኣብዚ ቃለመሕትት ብኣቶ መሓረና ይከኣሎ ተተንቲኖም ኣለዉ። ኣቶ መሓረና ኣብ ኣመሪካ ኣማኻሪ ፋይናንስ እዩ። ኣብ ኣውስትራሊያ ኣብዝመጻሉ ብዛዕባ ኣብ ቢዝነስ ምንጣፍ፡ ኣገባብ ልቓሕን ምሕደራ ዕዳ፡ ምውናን ገዛን ካልእ ምስ ዋኒን ዝተኣሳሰር ትምህርታዊ ትሕዝቶ ኣብ ቀዳማይ ክፋል ኣካፊሉ ነይሩ። እዚ ቀሪቡ ዘሎ ካልኣይ ክፋሉን ናይ መወዳእታን ቀሪቡ ኣሎ።

ንሎሚ ሰኑይ 25 መጋቢት 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ምሩኻት ወተሃደራት ኢትዮጵያ ብምሕረት ከም ዝለቐቐ ኣፍሊጡ። ሚኒስትር ጉዳያት ወፃኢ ኢትዮጵያ ታየ ኣፅቀስላሰ ኢትዮጵያ ኣፍደገ ባሕሪ ክትውንን ማሕበረሰብ ዓለም ክግድፋ ሓቲቱ። ኣምነስቲ ኢንተርናሽናል ምምሕዳር ባይደን ን"ፍትሕን ተሓታትነትን ኲናት ትግራይ" ዕሽሽ ብምባሉ ነቒፉ። ዝብሉን ካልእን ዝሓዘ ጸብጻብ ል ኡኽና ክቐርብ እዩ። ሓጺር ጸብጻብ ኢፍጣር ኣብ መልበርን፡ ሰሙናዊ መደብ ስፖርትን ካልእ ዝተፈላለዩ ትሕዝቶታት ቀሪብና ኣለና። ኣርእስታት ዜና፥ ኣብ ምዕራብ ኣውስትራሊያ ባርዕ ጫካ እናገደድደ ይኸይድ ኣሎ። ኣብ ሩሲያ ዝተፈጸመ ግብረ ሽበራዊ መጥቃዕቲ ንዝተቐትሉ ሰለስተ ቘልዑ ዝርከብዎም 133 ሰባት ሓዘን ተኣዊጁ። ኣምነስቲ ኢንተርናሽናል ምምሕዳር ባይደን ን"ፍትሕን ተሓታትነትን ኲናት ትግራይ" ዕሽሽ ብምባሉ ነቒፉ።

ካውንስል ኤርትራዊያን ኣውስትራሊያዊያን ጀበርቲ ዓመታዊ ረመዳን ኢፍጣር ኣብ ኣዳራሽ ኮሊንግዉድ ብ24 መጋቢት 2024 ኣካይዱ። ነቲ ስነስርዓት ዝምልከት ሓጺር ጸብጻብ።

ኣርእስታት ዜና፥ ኣብ ምዕራብ ኣውስትራሊያ ባርዕ ጫካ እናገደድደ ይኸይድ ኣሎ። ኣብ ሩሲያ ዝተፈጸመ ግብረ ሽበራዊ መጥቃዕቲ ንዝተቐትሉ ሰለስተ ቘልዑ ዝርከብዎም 133 ሰባት ሓዘን ተኣዊጁ። ኣምነስቲ ኢንተርናሽናል ምምሕዳር ባይደን ን"ፍትሕን ተሓታትነትን ኲናት ትግራይ" ዕሽሽ ብምባሉ ነቒፉ።

ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ምሩኻት ወተሃደራት ኢትዮጵያ ብምሕረት ከም ዝለቐቐ ኣፍሊጡ። ኣምነስቲ ኢንተርናሽናል ምምሕዳር ባይደን ን"ፍትሕን ተሓታትነትን ኲናት ትግራይ" ዕሽሽ ብምባሉ ነቒፉ። "ንህዝቢ ኦሮሞ ካብ መረበቱ ምፍንቓል ኣብቂዑ ኣሎ" ክብል ርእሰምምሕዳር ክልል ኦሮምያ ተዛሪቡ። ንመሓዝኦም ዝቐተሉ ኤርትራውያን ካብ ኣርባዕተ ክሳብ 22 ዓመታት ክእሰሩ ተፈሪዶም።

Listen to 'English on Repeat,' a podcast to help us improve our speaking skills: Do you have any plans? | I want to travel. | I hope to start a business. | I plan to save money. | I’d like to live near the beach. - ነዚ ናይ ምዝራብ ክእለትና ከነመሓይሽ ዝሕግዝ ሓረጋት ቋንቋ እንግሊዝ እናደጋገምና ንመሃረሉ መደብ 'English on Repeat' ስምዕዎ፡ ዝኾኑ መድባት ኣለዉኹም ድዮም፧ | ኣነ ክገይሽ (ክጓዓዝ) ይደሊ። | ሓደ ንግዲ ክጅምር ተስፋ 'ገብር። | ገንዘብ ከዋህልል ይምድብ (መደብ ኣሎኒ)። | ጥቓ ገምገም ባሕሪ ክነብር ድሌት ኣሎኒ።

ሰሙናዊ መደብ ስፖርት (25/03/2024) * ኣብ ግጥማት ኣፍሪቃ ኣክራ 2023 ኢትዮጵያ ብብዝሒ ኣብ ኣትለቲክስ ዘመዝገበቶም ዓወታት ተጠቒማ 9 ወርቂ ዝርከብዎም 22 መዳልያታት ኣዋህሊላ 8ይ ክትውድእ’ንከላ ኤርትራ ዝበዝሑ ብቅድድም ብሽግለታ ዘመዝገበቶም 7 ወርቂ ዝርከብዎም 15 መዳልያታት ኣዋህሊላ ኣብ መበል 11 ተርታ ተሳትፎኣ ዛዚማ፣ * ኢትዮጵያ ኣንጻር ሌሶቶ ክልተ ምሕዝነታዊ ግጥማት ኣካይዳ ኣብ’ቲ ቀዳማይ 2-1 ክትሰዓር’ንከላ ኣብ’ቲ ካልኣይ 2-1 ስዒራ፣ * ቢንያም ግርማይ ኣብ ቅድድም ብሽግለታ ኼንት ዌቨለኸም ተሳቲፉ ዝነኣድ 7ይ ወጺኡ፣ * ማልያታት ሃገራውያን ጋንታታት እንግሊዝን ጀርመንን ምስ ቅዲን ኣፍረይቲ ትካላት ስፖርታዊ ናውትን ብዝተኣሳሰር ምስሕሓብ ተፈጢሩ ኣዘራረብቲ ኮይኖም፣

Understanding the diversity within the First Nations of Australia is crucial when engaging with Aboriginal and Torres Strait Islander peoples and building meaningful relationships. - ምስ ተቐማጦ ደሴት ቶረስን ኣቦርጂንን ኣብ ዝግበር ጽምዶ ትርጕም ዘለዎ ርክብ ንምህናጽ ፡ ኣብ መንጎ ቀዳሞት ህዝብታት ኣውስትራልያ ዘሎ ብዙሕነት ምርዳእ ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ ።

ንሎሚ ሓሙስ 21 መጋቢት 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ምስ ኪኢላ ፋይናንስ መሓረና ይከኣሎ ካብ ዝገበርናዮ ቃለ መሕትት፡ ኣብ ናይ ቃለ መሕትት መደብና ከነቕርቦ ኢና። ኣብ መቐለ መኻናት ሰባት ውሉድ ዝረኽቡሉ ሕክምና ከም ዝተጀመረ ተገሊጹ። ንግዳዊ ባንክ ኢትዮጵያ፡ ክሳብ መወዳእታ ናይዚ ሰሙን ገንዘቡ ንዘይመለሱ ዓማዊል ብሕጊ ከምዝሓትት ኣፍሊጡ። ካልእን ዝሓዘ ጸብጻብ ል ኡኽና። ከምኡውን “ምርዳእ ብዛዕባ ጥፈሻ (bankruptcy): መን’ዩ ዝግብኦ፡ ትርጉሙ’ኸ እንታይ እዩ፧ዝድህስስ ሰሙናዊ መደብ ምባር ኣብ ኣውስትራሊያን ን ካልእ ዝተፈላለዩ ትሕዝቶታትውን ኣዳሊና ኣለና። ንኹሉ መደባትና ንምክትታል ምሳና ሓቢርኩም ክትጸንሑ ዝዕድመኩም ኣዳላውን ኣቕራብን በየነ ሰመረ፡ ሕጂ ናብ ዜና ከሕልፈኩም፡ ኣርእስታት ዜና፥ ቋንቋ እንግሊዝኛ ዝመልኩ ክኢላታት ቀልጢፎም ስራሕ ክረኽቡን ዝሓሸ ደሞዝ ክኽፈሉን ከምዝኽእሉ ተፈሊጡ። ኣብ ምብራቕ ፐርዝ ካብዝተላዕለ ባርዕ ብዙሕ ኣባይቲ ከምዝደሓነን መበገሲ ናይቲ ባርዕ ብጥርጣረ ከምዝጥምትዎን ሰበ-ስልጣን ኣፍሊጦም ። ውድብ ሕቡራት ሃገራት፣ ንኤርትራ ናይ15 ሚልዮን ዶላር ሓገዝ ሓንጺጹ።

ኣርእስታት ዜና፥ ቋንቋ እንግሊዝኛ ዝመልኩ ክኢላታት ቀልጢፎም ስራሕ ክረኽቡን ዝሓሸ ደሞዝ ክኽፈሉን ከምዝኽእሉ ተፈሊጡ። ኣብ ምብራቕ ፐርዝ ካብዝተላዕለ ባርዕ ብዙሕ ኣባይቲ ከምዝደሓነን መበገሲ ናይቲ ባርዕ ብጥርጣረ ከምዝጥምትዎን ሰበ-ስልጣን ኣፍሊጦም ። ውድብ ሕቡራት ሃገራት፣ ንኤርትራ ናይ15 ሚልዮን ዶላር ሓገዝ ሓንጺጹ።

ኣብ መቐለ መኻናት ሰባት ውሉድ ዝረኽቡሉ ሕክምና ከም ዝተጀመረ ተገሊጹ። ውድብ ሕቡራት ሃገራት፣ ንኤርትራ ናይ15 ሚልዮን ዶላር ሓገዝ ሓንጺጹ። ንግዳዊ ባንክ ኢትዮጵያ፡ ክሳብ መወዳእታ ናይዚ ሰሙን ገንዘቡ ንዘይመለሱ ዓማዊል ብሕጊ ከምዝሓትት ኣፍሊጡ። ኣብ ኢትዮጵያ ተጨውዮም ዝቐነዩ ስራሕተኛታት ክወጽኡ እናተጸብዩ ዳግም ተጨውዮም። ፊልድ ማርሻል ብርሃኑ ንዑደት ስራሕ ጁባ ኣትዩ

ንሎሚ 20 መጋቢት 2024 ዝተዳለዉ ሓጸርቲ ዜናታት ኣርእስታቶም፡ ካብ ፐርዝ ብሸነኽ ምብራቕ ተኸሲቱ ዘሎ ባርዕ ጫካ ኣብ ህይወት ሰባትን ኣባይትን ስግኣት ፈጢሩ። እስራኤል ኣብ ልዕሊ ራፋ መጥቃዕቲ ክትፍጽም ወጢናቶ ዘላ መደብ ደው ንምባል ፡ ካብ ፕረዚደንት ኣመሪካ ጆ ባይደን ንዝቐረበሉ ጻውዒት በንጃሚን ናታንያሁ ነቲ ነጺግዎ ። ስፖርታዊያን ሩስያውያንን ቤላሩሳውያንን ኣብ ፓሪስ ዝካየድ መኽፈቲ ስነ-ስርዓት ኦሊምፒክ ንኸይሳተፉ ተኣጊዶም።

ብዙሓት ሰባት ብሰንኪ ምጥፋሽ ገንዘብ (bankruptcy) ይሓፍሩን ይጭነቑን እኳ እንተ ኰኑ ፡ ካብ ፋይናንሲያዊ ጸገማት ንምንጋፍ ግና ዝበለጸ ስጕምቲ ክኸውን ይኽእል እዮ ። ዕዳኻ ኽትምሕድሮ እንተ ዘይክኢልካ ፡ ንዕዳኻ ናይ ጥፈሻ ወይ bankruptcy. ፋይል ክትከፍተሉ ትኽእል ኢኻ ። ሞያዊ ምኽሪ ብምርካብ ምጥፋሽ ወይ bankruptcy. እቲ ቅኑዕ ኣማራጺ ምዃኑን ሳዕቤናቱን ከም እትርድኦን እዩ ዝገብር ።

ኣቶ መሓረና ይከኣሎ ኣብ ኣመሪካ ኣማኻሪ ፋይናንስ እዩ። ኣብ ኣውስትራሊያ ኣብዝመጻሉ ብዛዕባ ኣብ ቢዝነስ ምንጣፍ፡ ኣገባብ ልቓሕን ምሕደራ ዕዳ፡ ምውናን ገዛን ካልእ ምስ ዋኒን ዝተኣሳሰር ትምህርታዊ ትሕዝቶ ኣካፊሉ ኣሎ። እዚ ቀሪቡ ዘሎ ቀዳማይ ክፋሉ ኮይኑ ኣብ መጻኢ ካልኣይ ክፋሉ ክቐርብ እዩ።

ንሎሚ 19 መጋቢት 2024 ዝተዳለዉ ሓጸርቲ ዜናታት ኣርእስታቶም፡ ትሮፒካዊ ሳይክሎን ወይ ኣውሎ ንፋስ ሜጋን ን ሰሜናዊ ምብራቕ ኣውስትራልያ ብቐጻሊ ይወቕዖ ኣሎ: ሓይልታት እስራኤል ነቲ ኣብ ቓዛ ዝርከብ ሆስፒታል ኣል-ሺፋ ብምውራር ፡ ብዙሕ ጕድኣት ኣውሪዶም ፡ መራሕቲ ምዕራባዊ ዓለም ፕረዚደንት ሩስያ ቭላድሚር ፑቲን ዳግማይ ብምምራጹ ይነቕፋ ቻይናን ኢራንን፤ ናይ እንቋዕ ሓጎሰካ መልእኽቲ ናብ ፕረሲደንት ፑቲን ይሰዳ።

ሶኑይ 18 መጋቢት 2024 ዝተፈነወ ምሉእ ትሕዝቶ ፖድካስት ኤስቢኤስ ትግርኛ - ዜና፣ ቃለመሕትት ምስ ግዝያዊ መራሒ ሓድሽ ኣብ ደገ ዝተመስረተ ሃገራዊ ሰልፊ ኤርትራ፣ ሓረጋት ቋንቋ እንግሊዝ እናደጋገምካ ዝምህር መደብ (መበል 11 ክፋል)፣ ጸብጻባት ዜና ካብ ልኡኽናን ሰሙናዊ መደብ ስፖርት ኤስቢኤስ ትግርኛን

ጉዳይ ደቡብን ምዕራብን ትግራይ ብህፁፅ ንክፍትሑ ኣብ ስምምዕ ተበፂሑ፣ ካቢኔ ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ኣማኻሪ ካውንስል ንምጥያሽ ዝቐረበ ረቂቕ ኣፅዲቑ፣ ፕረዚደንት ሶማልያ ሓሰን ሸኽ መሓመድ ናብ ኣስመራ ኣትዩ፣ ክልተ ኤርትራውያን ኣብ መስመር ኬንያ-ዩጋንዳ ብዘጋጠመ ሓደጋ መኪና ህይወቶም ሓሊፉ ዝብሉ ንሎሚ ንጽብጽቦም ዜናታት’ዮም::

ሰሙናዊ መደብ ስፖርት (18/03/2024) * ማራቶን ሲዮል ሰንበት ተኻይዱ ጀማል ይመርን ፍቅርተ ወረታን ተዓዊቶም፣ * ዮሚፍ ከጀልቻ ኣብ ውድድር 10ኪሜ ኣብ ታሪኽ ሳልሳይ ዝቐልጠፈ ግዜ ብምምዝጋብ ኣብ ስፐይን ተዓዊቱ፣ * ኣብ ርብዒ ፍጻመ ግጥማት ዩኤፋ ሻምፒዮንስ ሊግ ኣርሰናል ኣንጻር ባየርን ሙኒክ ማንቸስተር ሲቲ ኸኣ ኣንጻር ሪያል ማድሪድ ክገጥማ’የን፣ * ቢንያም ግርማይ ኣብ ቅድድም ብሽግለታ ሚላኖ-ሳንሬሞ ተሳቲፉ፣ * ኣብ ግጥማት ኣፍሪቃ ኤርትራ 6 መዳልያታት ወርቂ ዝርከቦም 13 መዳልያታት ኣዋህሊላ ሻምናይ ተርታ ሒዛ ኣብ ዝለዓሉ 10 ሃገራት ተሰሪዓ፣ * ግጥማት ዋንጫ ኤፍኤ ካፕ ዓዲ እንግሊዝ ሊቨርፑል ተገሊፋ ናብ ፍርቂ ፍጻመ ኣብ ዝበጽሓሉ ማንቸስተር ዩናይትድ ኣንጻር ኮቨንትሪ ሲቲ፣ ማንቸስተር ሲቲ ኸኣ ኣንጻር ቸልሲ ክገጥማ ምኻነን ተፈሊጡ፣

Listen to 'English on Repeat,' a podcast to help us improve our speaking skills: Will you come to the party? | I’m looking forward to the party. | I'm going to my friend’s for a barbecue. | I'll bring some chips and dips. | What will you bring? - ነዚ ናይ ምዝራብ ክእለትና ከነመሓይሽ ዝሕግዝ ሓረጋት ቋንቋ እንግሊዝ እናደጋገምና ንመሃረሉ መደብ 'English on Repeat' ስምዕዎ፡ ናብ'ቲ ድግስ (መደብ ምዝንጋዕ) ክትመጹ ዲኹም? | ነቲ ድግስ ብሃንቀውታ'የ ዝጽበዮ ዘለኹ። | ስጋ ክንጠብስ ናብ እንዳ ዓርከይ ክኸይድ'የ። | ኣነ ገለ ዝተጠብሰ ድንሽ (ቺፕስ)ን ዝጥማዕን ከምጽእ'የ። | ንስኹም'ከ እንታይ ከተምጽኡ ኢኹም፧?

ሰራሕተኛታት ምእላይ ኣረጋውያን ወይ ኤጅድ ኬይር ታሪኻዊ ዝኾነ ወሰኽ ኣብ ክፍሊት ወይ ደሞዝ የብዕሉ’ለዉ። ኮሚሽን ርትዓዊ ስራሕ ወይ ዘ ፈይር ዎርክ ኮሚሽን ብዝሃቦ ውሳነ ገለ ኣለይቲ ኣረጋውያን ደሞዞም ብ28% ክውስኸሎም’ዩ - እዚ ወሰኽ ዶንጊዩ ከማን ተባሂሉ ዝግለጽ ዘሎ’ዩ። እንተኾነ ግን ኩሎም ኣብ’ቲ ጽላት ዝተዋፈሩ ኣይኮኑን ናይ’ዚ ወሰኽ ተረጋሕቲ ዝኾኑ።

ንሎሚ ሓሙስ 14 ጥሪ 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ምስ ግዚያዊ ኣቦወምበር ሓድሽ ሃገራዊ ሰልፊ ኤርትራ ኣቶ መርሃዊ ወልደሚካኤል ዝገበርናዮ ቃለ መሕትት። ብዛዕባ ምማት ኣዛዚ ሓይሊ ባሕሪ ኤርትራ ሜ/ ጀነራል ሑመድ መሓመድ ካሪካሬ ካልእን ዝሓዘ ጸብጻብ ልኡኽና። ኣብ ሃይቲ ተፈጢሩ ዘሎ ኩነታት ዝድህስስ ትንታነ ዜና ን ካልእ ዝተፈላለዩ ትሕዝቶታትውን ኣዳሊና ኣለና። ኣርእስታት ዜና፥ ዝለዓለ ኣካል ኣስራሕቲ ኣውስትራሊያ መንግስቲ ን ኮቪድ 19 ዝሃቦ ምላሽ ብሮያል ኮምሽን ክምረምር ጸዊዑ ። ቲክቶክ ኣብ ውሽጢ ሽዱሽተ ኣዋርሕ ነቲ ዝተዋህቦ መምርሒ እንተዘይተግቢርዎ ኣብ መላእ ኣመሪካ ከይሰርሕ ዝእግድ ሕጊ ባይቶ ወከልቲ ህዝቢ ሕቡራት መንግስታት ኣመሪካ ኣሕሊፉ ። ሰራዊት ጅቡቲ ብሰንኪ ከባብያዊ ግጭት ካብ ማእከላይ ሶማል ወጺኡ።

ኣዛዚ ሓይሊ ባሕሪ ኤርትራ፡ ሜጀር ጀነራል ሑመድ መሓመድ ካሪካሬ ዓሪፉ። ኣብ ኤርትራ ኣብ ናይ ሎምዘበን ዓመተ-ትምህርቲ፡ ኣስታት 30-ሽሕ ተማሃሮ፡ መልቀቂ ፈተና ካልኣይ ደረጃ - ማትቲክ ክሳተፉ ምኳኖም ተገሊጹ፡

ቀዳማይ ሚኒስተር ሀይቲ ፡ ኣርየል ሄንሪ ፡ መሰጋገሪ ፕረዚደንታዊ ባይቶ ምስ ተፈጥረ ፡ ካብ ስልጣኑ ከም ዝወርድ ኣፍሊጡ ። እዚ ዝመጸ ድሕሪ እቲ ንልዕሊ ሓደ ሰሙን ዝቐጸለ ብዕጡቓት ዓዋሉ ዝተፈጥረ ከቢድ ናዕቢን 360,000 ሰባት ድሕሪ ዘመዛበለን እዩ ፣ ናይ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ፕሮግራም መግቢ ዓለም ድማ ሕጽረት መግቢ የጋጥሞም ከም ዘሎ ይገልጽ ።

ሃገራዊ ሰልፊ ኤርትራ ኣብ ወጻኢ ብዝነብሩ ተመስሪቱ ዘሎ ሓድሽ ሰልፊ ፖለቲካ እዩ። ናይዚ ሰልፊ ግዚያዊ ኣቦ ወምበር መርሃዊ ወልደሚካኤል፡ ነዞም ዝስዕቡን ካልእ ሕቶታትን መሊሱ ኣሎ፧ ኣብ ወጻኢ እናሃለኻ ሰልፊ መስሪትካ ምዕዋት ይከኣልዶ፧ ቅድሚ ሕጂ ተራእዮም ካብ ዝጠፍ ኡ ተመሳሳሊ ውዳበታት እንታይ ትምህርቲ ወሲድኩም፧ ራኢን ዕላማን፧ ወዘተ።

ን ሎሚ 13 መጋቢት 2024 ዝተዳለዉ ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ ትግርኛ ; ኣርእስታት ዜና፡ ኬንያ 1000 ኣባላት ፖሊስ ናብ ሀይቲ ክትሰድድ ዝመደበቶ ኣደናጒያቶ። "ቀጥታ ኣፍደገ ባሕሪ ምርካብ ን ኢትዮጵያ ናይ ርግኣትን ሃገራዊ ድሕነትን ሕቶ እዩ።" ክብል ሚኒስተር ጉዳያት ወጻኢ ኢትዮጵያ ታየ-ኣጽቀ ስላሴ ገሊጹ። ብብጀነራል ኣል-ቡርሃን ዝምራሕ ሰራዊት ሱዳን ንቀንዲ መደበር ማዕከን ዜና እታ ሃገር ከምዝተቖጻጸሩ ተፈሊጡ።

As Muslims in Australia and around the world observe Ramadan, a month-long period of devotion and fasting, in this episode, we explore the religious significance of this holy month. - ኣብ ኣውስትራልያን ኣብ መላእ ዓለምን ዝርከቡ ኣስላም ን ወርሒ ራመዳን ተቐቢሎም ንወርሒ ዝጸንሕ ናይ ጾምን ምስትንታንን ጸሎትን ቅንያት ጀሚሮም ኣለዉ። ሃይማኖታዊ ትርጕም እዛ ቅድስቲ ወርሒ ክንድህስስ ኢና።

ን ሎሚ 12 መጋቢት 2024 ዝተዳለዉ ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ ትግርኛ አቕርበልኩም ፈለማ ኣርእስታት ዜና፡ ሓደ ካብ ላዕለዎት ሰበ-ስልጣን ሓማስ ፡ ብ ወተሃደራዊ መጥቃዕቲ ኣብ ጋዛ ከም እተቐትለ ተሓቢሩ ። ካብ ሲድኒ ናብ ኦክላንድ ኣብ ትበርር ዝነበረት ነፋሪት ቴክኒካዊ ጸገም ስለዘጋጠማ እንተ ወሓደ 50 ሰባት ተጐዲኦም ። ማሌዥያ ንጸወታታት Commonwealth 2026 ንምእንጋድ 100 ሚልዮን ዶላር ሓገዝ ተዋሂብዋ ከምዘሎ ተፈሊጡ ።

ኣብ ጉዳይ ተፈጻምነት ስምምዕ ፕሪቶርያ ዘድሃበ ልዝብ ኣብ ኣዲስ ኣበባ ተጀሚሩ: ኢታማዦር ሹም ኢትዮጵያ ሰራዊቱ ኣብ ልዕሊ ነበርቲ መጥቃዕቲ ሰብ ኣልቦ ነፈርቲ ፈጺሙ ከም ዘይፈልጥ ተዛሪቡ: ንትግራይ ህፁፅ ህይወት ኣድሕን ሓገዝ ክውስኽ ዩኒሴፍ ጸዊዑ: ኣብ ኤርትራ ብምውላ ሕብረት ኤውሮጳ ንክልተ ዓመታት ዝሰልጠና 26 ጸገም ምስማዕ ዘለወን ደቂንስትዮ ተመሪቐን ዝብሉ ንሎሚ ዝተላእኩልና ጸብጻባት ዜናዮም። ወዲ 22 ዓመት መንእሰይ ቀታሊ ናይ’ታ ንሓያሎ ሰሙናት ደሃያ ጠፊኡ ዝቐነየ ሰማንታ መርፊ ሕጂ መንነቱ ተገሊጹ። ስምን ስእልን ናይ’ቲ ቀታሊ ከይርቋሕ ወይ ከይግለጽ ቤት ፍርዲ ኣንቢርዎ ዝጸንሐ ማዕቀብ ድሕሪ ምልዓሉ እቲ መንእሰይ ፓትሪክ ስቲፈንሰን ዝተባህለ ምዃኑ ተፈሊጡ’ሎ። ነዚ ዝምልከት ሓደ እዋናዊ ዛዕባ ኣለና። ዝሓለፈ ሰሙን ኣብ’ዚ ኣብ ኣውስትራልያን ኣብ መላእ ዓለምን መዓልቲ ደቀንስትዮ ብዝተፈላለየ ንጥፈታትን ተግባራትን ተኸቢሩ ሓሊፉ። ነዚ በዓል ምኽንያት ጌርና ንደቀንስትዮ ኣገልግሎታት ምኽርን ኣስተምህሮን ኣብ ምሃብ ምስ ትነጥፍ ወይዘሮ ዛህራ ዓሊ ዓብዱራሕማን ዘካየድናዮ ሰፊሕ ቃለመሕትት ኣለና፣ ሎሚ ቀዳማይ ክፋሉ ከነቕርበልኩም ኢና። ናይ ምዝራብ ክእለትና ከነመሓይሽ ዝሕግዝ ሓረጋት ቋንቋ እንግሊዝ እናደጋገምና ንመሃረሉ መደብ 'English on Repeat' ሎሚ ዝቐርብ ኣለና። ኣብ መወዳእታ ኣብ ሰሙናዊ መደብ ስፖርት ኣብ ማራቶን ባርሴሎና ደጊቱ ኣዝመራውን ታደሰ ኣብርሃምን ተዓዊቶም፣ ኣብ ግጥማት ፕሪምየር ሊግ ዓዲ እንግሊዝ ማንቸስተር ሲቲን ሊቨርፑልን ማዕረ ብምፍልላየን መሪሕነት ፕሪምየር ሊግ ኣርሴናል ተረኪባ፣ ቢንያም ግርማይ ኣብ ቅድድም ብሽግለታ ቲረኖ ኣድሪያቲኮ ኣብ ካልኣይ መድረኽ ሳልሳይ ወጺኡ እንተነበረ'ኳ ዘይንቡር ምፍንጣስ ኣካይዱ ተባሂሉ ውጽኢቱ ተሰሪዙ፣ ግጥማት ኣፍሪቃ ኣብ ኣክራ፣ ተጀሚሩ፣ ት20 መንእሰያት ኢትዮጵያ ብጋናውያን ተሳዒረን፣ ንሓደ ጻዕዳ ‘ጻዕዳ’ ኢልካ እንተጸረፍካዮ ኣድልዎ ዓሌትነት ድዩ፧ ዝብሉ ንዝርዝሮም ኣርእስታትና’ዮም።

ሰሙናዊ መደብ ስፖርት ኤስቢኤስ ትግርኛ (11032024) * ማራቶን ባርሴሎና ሰንበት ተኻይዱ ደጊቱ ኣዝመራውን ታደሰ ብርሃነን ተዓዊቶም፣ * ኣብ ግጥማት ፕሪምየር ሊግ ዓዲ እንግሊዝ ማንቸስተር ሲቲን ሊቨርፑልን ኣብ ኣንፊልድ ገጢመን ማዕረ 1-1 ብምፍልላየን መሪሕነት ፕሪምየር ሊግ ኣርሴናል ተረኪባ፣ * ቢንያም ግርማይ ኣብ ቅድድም ብሽግለታ ቲረኖ ኣድሪያቲኮ ኣብ ካልኣይ መድረኽ ሳልሳይ ወጺኡ እንተነበረ'ኳ ዘይንቡር ምፍንጣስ ኣካይዱ ተባሂሉ ንድሕሪት ክስራዕ ተገይሩ፣ * ካብ 52 ሃገራት ኣፍሪቃ ዝመጹ ኣትሌታት ዝሳተፍዎ ግጥማት ኣፍሪቃ ዓርቢ ኣብ ኣክራ፣ ጋና፣ ተጀሚሩ፣ ት20 መንእሰያት ኢትዮጵያ ብጋናውያን ተሳዒረን፣ * ንሓደ ጻዕዳ ሰብ ‘ጻዕዳ’ ኢልካ እንተጸረፍካዮ ኣድልዎ ዓሌትነት ድዩ፧ ዝብሉ ገለ ትሕዝቶታት ንምልከቶም’ዮም፣ ሰናይ ምክትታል።

ኣብ ጉዳይ ተፈጻምነት ስምምዕ ፕሪቶርያ ዘድሃበ ልዝብ ኣብ ኣዲስ ኣበባ ተጀሚሩ: ኢታማዦር ሹም ኢትዮጵያ ሰራዊቱ ኣብ ልዕሊ ነበርቲ መጥቃዕቲ ሰብ ኣልቦ ነፈርቲ ፈጺሙ ከም ዘይፈልጥ ተዛሪቡ: ንትግራይ ህፁፅ ህይወት ኣድሕን ሓገዝ ክውስኽ ዩኒሴፍ ጸዊዑ: ኣብ ኤርትራ ብምውላ ሕብረት ኤውሮጳ ንክልተ ዓመታት ዝሰልጠና 26 ጸገም ምስማዕ ዘለወን ደቂንስትዮ ተመሪቐን:

Listen to 'English on Repeat,' a podcast to help us improve our speaking skills: The food here is delicious. | You should try the chicken salad. | I had a great meal, did you? | My favourite dish is garlic prawns. | Can I get the bill, please? - ነዚ ናይ ምዝራብ ክእለትና ከነመሓይሽ ዝሕግዝ ሓረጋት ቋንቋ እንግሊዝ እናደጋገምና ንመሃረሉ መደብ 'English on Repeat' ስምዕዎ፡ ኣብ'ዚ (ተቐሪቡ) ዘሎ መግቢ ጥዑም'ዩ። | ነዚ ሰላጣ ደርሆ ክትፍትንዎ ኣለኩም። | ጥዑም መግቢ በሊዐ፣ ንስኹም'ከ፧ | እቲ ዝፈትዎ መግቢ ጋርሊክ ፕሮውንስ (ጻዕዳ ሽጉርቲ ዘለዎ ናይ ባሕሪ መግቢ) እዩ። | ብኽብረትኩም፣ ቅብሊት ሕሳብ'ዶ ክትህቡኒ፧

ወዲ 22 ዓመት መንእሰይ ቀታሊ ናይ’ታ ንሓያሎ ሰሙናት ደሃያ ጠፊኡ ዝቐነየ ካብ ግዝኣት ቪክቶርያ፣ ኣውስትራልያ፣ ዝኾነት ሰማንታ መርፊ ሕጂ መንነቱ ተገሊጹ። ሓደ ቤት ፍርዲ ከተማ ባላራት ስምን ስእልን ናይ’ቲ ቀታሊ ከይርቋሕ/ከይግለጽ ኣንቢርዎ ዝጸንሐ ብይን ወይ ውሳነ ድሕሪ ምልዓሉ እቲ መንእሰይ ፓትሪክ ስቲፈንሰን ምዃኑ ተፈሊጡ፣ ወዱ ንሓደ ገዲም ተጻዋታይ ፍሉይ ኩዕሶ እግሪ ኣውስትራልያ ዝነበረ’ዩ።

ንሎሚ ሓሙስ 7 መጋቢት 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ኣብ ምምሃር ቋንቋ ንቆልዑ ትሰርሕ ዘላ ወ/ሮ ሶሎሜ ሞጎስ ካብ ዝገበርናዮ ዕላል ኣብ ናይ ቃለ መሕትት መደብና ከነቕርብ ኢና። ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ። ፍሉይ ልኡኽ መንግስቲ ኣሜሪካ ንሓደ ሰሙን ዝጸንሕ መደብ ንምዕማም ናብ ኣዲስ ኣበባ ይገይሽ ኢትዮጵያ: ሰራዊት ኤርትራ ካብ ትግራይ ክወጽእ ይስራሕ ከም ዘሎ ገሊጻ። ህወሓት "ንኲናት ይዳሎ ኣሎ" ንዝብል ክሲ ነጺጉ ንኹሉ መደባትና ንምክትታል ምሳና ሓቢርኩም ክትጸንሑ ዝዕድመኩም ኣዳላውን ኣቕራብን በየነ ሰመረ፡ ሕጂ ናብ ዜና ከሕልፈኩም፡ ኣርእስታት ዜና፥ ኣብ ሕቡራት መንግስታት ኣመሪካ ኒኪ ሀሊ ንፕሬዝዳንታዊ ምረጹኒ ትገብሮ ዝጸንሐት ጎስጓሳት ኣብቂዓ ። መራሒ ተቓዋሚ ሰልፊ ፡ ኣብዝቕጽል ቀዳማይ ሚኒስተር ኮይኑ እንተ ተመሪጹ ፡ ኣብ 2030 ኣብ ኣውስትራልያ ናይ መጀመርታ ሰፊሕ ኑክሌሳዊ መመንጨዊ ጸዓት ክምዕብልን ክስራሓሉን ከምዘግብር ገሊጹ ። ኤርትራ ኣብ ዲፕሎማስያዊ ጽምዶ ኣበርቲዓ ትሰርሕ ከም ዘላ ተገሊጹ።

ኣብቲ ሒዛቶ ዝመጸት ናይ ጂኦግራፍ ትምህርቲ ካልእ ተወሳኺ ዲግሪ ኣብ ኣውስትራሊያ ተማሂራ፡ ኣብ ምምኻርን ምምሃርን ደቂ ኣንስትዮ ተዋፊራ ትሰርሕ ዘላ እያ። ወ/ሮ ዛህራ ዓሊ ዓብዱራሕማን ብምኽንያት ኣህጉራዊ መዓልቲ ደቂ ኣንስትዮ ተሞክሮኣን ምኽሪን ሂባ ኣላ።

ኢትዮጵያ: ሰራዊት ኤርትራ ካብ ትግራይ ክወጽእ ይስራሕ ከም ዘሎ ገሊጻ። ህወሓት "ንኲናት ይዳሎ ኣሎ" ንዝብል ክሲ ነጺጉ። ኤርትራ ኣብ ዲፕሎማስያዊ ጽምዶ ኣበርቲዓ ትሰርሕ ከም ዘላ ተገሊጹ።

ረመዳን ክጅምር ሒደት መዓልትታት ተሪፍዎ ኣብ ዝሎ እዋን ፡ ኣብ ቓዛ ውግእ ደው ንምባል ግዜ እናተወደአ ይኸይድ ኣሎ ። ኣዛተይቲ ፡ ተወሳኺ ረዲኤት ናብቲ ዞባ ክቐርብን ነቶም ብሃማስ ተታሒዞም ዘለዉ ጅሆ ድማ ናብ ዓዶም ንኺምለሱ ተስፋ ብምግባር እዮም ኣቐዲሙ ስምምዕ ምቍራጽ ተዅሲ ክግበር ፡ ዝትስፈዉ ፡። ኣዚ ዝቕጽል ጸብጻብ ከም ዝሕብሮ ፡ ኣብታ ተኸርዲና ዘላ ወሽመጥ ልዕሊ መጠን ጥሜትን ጕድለት ምግብን ተኸሲቱ ኣሎ ።

ንሎሚ 6 መጋቢት 2024 ዝተዳለዉ ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ ቁጠባ ኣውስትራሊያ ኣብ ርብዒ ዓመታዊ ናይ ታሕሳስ ብ 0.2 ሚኢታዊ ምዕባዩ ቤት ጽሕፈት ስታቲስቲክስ ኣውስትራሊያ ገሊጹ። “ሰራዊተይ ኣብ ልኡላዊ ግዝኣቱ'ዩ ዘሎ።” ብምባል መንግስቲ ኤርትራ ፡ ሰራዊቱ ገና ኣብ መሬት ኢትዮጵያ ኣሎ ንዝብል ክሲ ምላሽ ሂብሉ። ሚ/ር ምክልኻል ኢትዮጵያ ድማ ጉዳይ ምዕራብ ትግራይ ንምፍታሕ ፈደራል መንግስቲ ዝኽተሎ ዘሎ ስልቲ ኣነጺሩ።

ብዛዕባ ዘገድሰካ ስራሕ ኣብ መወዓውዒ ክትድህስስ ከለኻ ፡ ነቲ ብድሕሪኡ ዝስዕብ ስጕምትታት ምርዳእ ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ ። ስራሕ ንምምልካት ምጽሓፍ ከቢድ ክኸውን ዝኽእል እኳ እንተዀነ: ንትጽቢት እቲ ስራሕ ክቖጽረካ እትደልዮ ኣስራሒ ምርዳእ ግን ነቲ ስራሕ ናይ ምርካብ ዕድልካ ክብ የብሎ ።

ንሎሚ 5 መጋቢት 2024 ዝተዳለዉ ሓጸርቲ ዜናታት ኤስ ቢ ኤስ; ላዕለዋይ ቤትፍርዲ ኣመሪካ፡ ዶናልድ ትራምፕ ንፕረዚደንታዊ ምርጫ ክሳተፍ ከምዝኽእል በዪኑሉ። ካብ የመን ናብ ስዑድያ ዶብ ክሰግሩ ዝፈተኑ በማኢት ዝቑጸሩ ኢትዮጵያውያን ስደተኛታትን ሓተትቲ ዑቕባን ብ ሓለዋ ዶብ ስዑዲ ከምዝተቐትሉ ተፈሊጡ ። ምስቲ ቅድሚ ዓሰርተ ዓመት ክነጻጸር እንከሎ ፡ ተወሳኺ 2.5 ሚልዮን ኣውስትራሊያዊያን ምሕፋስ ሰውነት ከምዘርኣዩ ሓድሽ ጸብጻብ ኣመልኪቱ ።

ንሎሚ ሰኑይ 4 መጋቢት 2024 ንሓደ ሰዓት ዝጸንሕ መደብና፥ ሒዝና ቀሪብና ኣለና። ኣእምሮኣዊ ጥዕና ቀንዲ ክፋል ሓፈሻዊ ጥዕናን ድሕነትን እዩ ። ናይ ኣእምሮ ሕማም ዘለዎም ሰባት ኣካላዊ ሕማም ናይ ምሕማም ዕድሎም ሰፊሕ እዩ ። ኣብ ኣውስትራሊያ ሰባት ዝተፈላለዩ ናይ ኣእምሮ ሓለዋ ጥዕና ኣገልግሎታት ክጥቀሙ ይኽእሉ ፤ ይኹን እምበር ምልክታት ናይ ኣእምሮ ጥዕና ፈሊኻ ሓገዝ ምሕታት ኣገዳሲ እዩ ። ነዚ ዝምልከት ሓደ ትሕዝቶ ኣለና። ልኡኽና ዝሰደደልና ጸብጻብ፡ ሰሙናዊ መደብ ስፖርትን ካልእ ዝተፈላለዩ ትሕዝቶታት ቀሪብና ኣለና ። ንኹሉ መደባትና ንምክትታል ምሳና ሃቢርኩም ክትጸንሑ ዝዕድመኩም ኣዳላውን ኣቕራብን በየነ ሰመረ፡ ሕጂ ናብ ዜና ከሕልፈኩም፡ ኣርእስታት ዜና፥ ቀዳማይ ሚኒስተር ኣንቶኒ ኣልባነሰ ፡ ኣብቲ መራሕቲ ሃገራት ኣስያን ዝገብርዎ ፍሉይ ኣኼባ ፡ ኣብ ጸጥታ ኰነ ኣብ ቊጠባ እቲ ዞባ ዘጋጥም ብድሆታት ንምምካት ኣገዳሲ ምዃኑ ገሊጹ ። ፈረንሳ መሰል ምንጻል ጥንሲ ኣብ ቅዋማ ሕጋዊ ብምግባር ኣብ ዓለም ናይ መጀመርታ ሃገር ክትከውን እያ ። ማንቸስተር ደርቢ ብዓወት ሲቲ 3-1 ተዛዚሙ፣ ፖግባ ኣርባዕተ ዓመት ተፈሪድዎ፣ ሱቱሜ ከበደ ኣብ ቶክዮ ተዓዊታ፣

ዝርዝር ጸብጻብ፡ ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይ ምስ መንግስቲ ፌደራል ዝነበሮ ክልተኣዊ መስርሕ ከም ዘቋረጾ ኣፍሊጡ።

ሰሙናዊ መደብ ስፖርት (04/03/2024) * ሻምፒዮና ውድድራት ውሽጢ ኣዳራሽ ኣትለቲክስ ዓለም ግላስጎው 24 ብዙሓት ኣገረምቲ ውጽኢታት ተመዝጊብዎ ሰንበት ተዛዚሙ፣ * ኢትዮጵያዊት ሱቱሜ ከበደ ኣብ ማራቶን ቶክዮ ተዓዊታ፣ * ሶኑይ ኣብ ዝጅመር ቅድድም ብሽግለታ ቲረኖ ኣድሪያቲኮ ቢንያም ግርማይ ንጋንትኡ ኢንተርማርሸ-ዎንቲ መሪሑ ክሳተፍ ምዃኑ ክረጋገጽ’ንከሎ ኣማኑኤል ገ/ሄር ከኣ ንጋንትኡ ሊድል ትሬክ ወኪሉ ክሳተፍ’ዩ፣ * ፈረንሳዊ ኮኾብ ኩዕሶ እግሪ ተጻዋታይ ጋንታታት ማንቸስተር ዩናይትድን ጁቬንቱስን ዝነበረ ፖውል ፖግባ ዘይሕጋውያን ሓይሊ ዘደንፍዑ ንጥረነገራት ኣብ ነብሱ ድሕሪ ምርካቦም ዝሓለፈ ሰሙን ንኣርባዕተ ዓመታት ካብ ኩዕሶ እግሪ ክእገድ ተወሲንሉ፣