Follow the Money

In deze eerste aflevering van De Beloftes van Europa staat de belofte van een sociaal Europa centraal. Dat is misschien niet het eerste onderwerp dat we met de Europese Unie associëren. Rechten van werknemers, minimumloon en ouderschapsverlof zijn van oudsher altijd nationale aangelegenheden geweest. Toch komt er de laatste jaren steeds meer sociale wetgeving uit Brussel. Annette van Soest gaat hierover in gesprek met vertrekkend PvdA-Europarlementariër Agnes Jongerius en Bureau Brussel-chef Lise Witteman. 

Over deze podcast: 

Europeanen kunnen in juni voor een nieuw Europees Parlement stemmen. In de aanloop naar deze verkiezingen nemen we in De Beloftes van Europa, een nieuwe podcast-serie van Follow the Money, wekelijks een belangrijke belofte van de Europese Unie onder de loep. Denk aan de Green Deal, een sociaal Europa, nooit meer oorlog en een sterke democratische rechtsstaat. Wat is er de afgelopen jaren – en decennia – in Brussel van deze beloftes terechtgekomen? En wat moet er gebeuren om beloftes die nog niet ingelost zijn, alsnog waar te maken?

Annette van Soest gaat in gesprek met Brusselse insiders, van Europarlementariërs tot lobbyisten, en met collega’s van Bureau Brussel, de achtkoppige FTM-redactie die vanuit het hart van Europa de macht controleert.

In deze laatste aflevering komt Koos zelf uitgebreid aan het woord. Je hoort fragmenten uit een interview dat wij in 2021, helemaal aan het begin van ons onderzoek, met hem hebben gehouden. Het is de enige opname waarin je Koos zelf hoort vertellen wat Compass is, hoe hij naar zijn cliënten kijkt, en hoe hij altijd heeft kunnen doen wat hij zelf wilde. 

De wetten van Koos is een podcast van Follow the Money, een platform voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Luister alle afleveringen in één keer via onze app:https://www.ftm.nl/ftm-download-onze-app-ios-android. Ben je nog geen lid? Maak dan ophttps://ftm.nl/koos een gratis account aan. Je krijgt dan ook direct toegang tot alle onderzoeksjournalistiek van Follow the Money.

In dit artikelhttps://www.ftm.nl/de-reactie-van-koos-follings-op-de-podcast-de-wetten-van-koos kun je meer lezen over de reactie van Koos op de podcast en onze journalistieke verantwoording.

CREDITS

Onderzoek en productie: Eelke van Ark en Jolien de Vries

Eindredactie: Marion Oskamp

Mixage en sound design: Dennis Gaens

Theme song: Daan van Haren

Artwork: Afonso Gonsalves

Hoe is het mogelijk dat Koos, een veroordeelde stalker, zich jarenlang kon voordoen als psychotherapeut zonder dat iemand ingreep? In deze aflevering gaan we op zoek naar een antwoord op die vraag. We komen erachter dat toezichthouders al jaren op de hoogte waren van de situatie bij Compass. Waarom mocht hij dan toch door met zijn instelling?

De wetten van Koos is een podcast van Follow the Money, een platform voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Luister alle afleveringen in één keer via onze app: https://www.ftm.nl/ftm-download-onze-app-ios-android. Ben je nog geen lid? Maak dan op https://ftm.nl/kooseen gratis account aan. Je krijgt dan ook direct toegang tot alle onderzoeksjournalistiek van Follow the Money.

In dit artikel https://www.ftm.nl/de-reactie-van-koos-follings-op-de-podcast-de-wetten-van-koos kun je meer lezen over de reactie van Koos op de podcast en onze journalistieke verantwoording.

CREDITS

Onderzoek en productie: Eelke van Ark en Jolien de Vries

Eindredactie: Marion Oskamp

Mixage en sound design: Dennis Gaens

Theme song: Daan van Haren

Artwork: Afonso Gonsalves

Jongeren die bij Compass in behandeling zijn geweest, vertellen ons over Iris. Een meisje met donkere krullen en grote, stralende ogen; ze leed aan een ernstige vorm van anorexia. Koos had een eigen visie op haar ziekte en behandelde haar persoonlijk. Dat liep niet goed af. 

De wetten van Koos is een podcast van Follow the Money, een platform voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Luister alle afleveringen in één keer via onze app: https://www.ftm.nl/ftm-download-onze-app-ios-android. Ben je nog geen lid? Maak dan op https://ftm.nl/kooseen gratis account aan. Je krijgt dan ook direct toegang tot alle onderzoeksjournalistiek van Follow the Money.

In dit artikel https://www.ftm.nl/de-reactie-van-koos-follings-op-de-podcast-de-wetten-van-koos kun je meer lezen over de reactie van Koos op de podcast en onze journalistieke verantwoording.

CREDITS

Onderzoek en productie: Eelke van Ark en Jolien de Vries

Eindredactie: Marion Oskamp

Mixage en sound design: Dennis Gaens

Theme song: Daan van Haren

Artwork: Afonso Gonsalves

We duiken in het verleden van Koos en komen er achter dat hij vroeger gevangenisdirecteur was. Van zijn oud-collega's horen we dat Koos het in die tijd al niet zo nauw nam met de regels. Ook blijken er directe lijntjes tussen het gevangenisverleden van Koos en zijn zorginstelling Compass te lopen.

De wetten van Koos is een podcast van Follow the Money, een platform voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Luister alle afleveringen in één keer via onze app: https://www.ftm.nl/ftm-download-onze-app-ios-android. Ben je nog geen lid? Maak dan op https://ftm.nl/kooseen gratis account aan. Je krijgt dan ook direct toegang tot alle onderzoeksjournalistiek van Follow the Money.

In dit artikel https://www.ftm.nl/de-reactie-van-koos-follings-op-de-podcast-de-wetten-van-koos kun je meer lezen over de reactie van Koos op de podcast en onze journalistieke verantwoording.

CREDITS

Onderzoek en productie: Eelke van Ark en Jolien de Vries

Eindredactie: Marion Oskamp

Mixage en sound design: Dennis Gaens

Theme song: Daan van Haren

Artwork: Afonso Gonsalves

Achter het masker van Koos, de keurige zorgdirecteur, blijkt heel iemand anders schuil te gaan. Een man die je liever niet in de buurt ziet van kwetsbare jonge mensen. Toch kan hij binnen zijn zorginstelling doen en laten wat hij wil. Medewerkers Andy en Linda zien hoe Koos daarin steeds verdergaat. Dan komt het ware verhaal achter de vroegere gevangenisstraf van Koos naar buiten. 

De wetten van Koos is een podcast van Follow the Money, een platform voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Luister alle afleveringen in één keer via onze app: https://www.ftm.nl/ftm-download-onze-app-ios-android. Ben je nog geen lid? Maak dan op https://ftm.nl/kooseen gratis account aan. Je krijgt dan ook direct toegang tot alle onderzoeksjournalistiek van Follow the Money.

In dit artikel https://www.ftm.nl/de-reactie-van-koos-follings-op-de-podcast-de-wetten-van-koos kun je meer lezen over de reactie van Koos op de podcast en onze journalistieke verantwoording.

CREDITS

Onderzoek en productie: Eelke van Ark en Jolien de Vries

Eindredactie: Marion Oskamp

Mixage en sound design: Dennis Gaens

Theme song: Daan van Haren

Artwork: Afonso Gonsalves

Inez is begin twintig als ze een behandeling nodig heeft voor psychische klachten. Ze komt terecht bij Compass GGZ in Gelderland. De zorginstelling heeft geen wachtlijst en biedt precies wat ze nodig heeft. Al snel hoort ze over Koos, de eigenzinnige eigenaar van Compass, naar wie iedereen met ontzag kijkt. Maar is alles bij Compass wel zo mooi als het lijkt?

De wetten van Koos is een podcast van Follow the Money, een platform voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Luister alle afleveringen in één keer via onze app: https://www.ftm.nl/ftm-download-onze-app-ios-android. Ben je nog geen lid? Maak dan op https://ftm.nl/kooseen gratis account aan. Je krijgt dan ook direct toegang tot alle onderzoeksjournalistiek van Follow the Money.

CREDITS

Onderzoek en productie: Eelke van Ark en Jolien de Vries

Eindredactie: Marion Oskamp

Mixage en sound design: Dennis Gaens

Theme song: Daan van Haren

Artwork: Afonso Gonsalves

Tien jaar lang doet jeugdzorgdirecteur Koos Föllings zich voor als een ervaren psychotherapeut. Hij runt een instelling waar honderden jonge mensen zorg krijgen. Maar achter het masker van de hulpverlener schuilt een gevaarlijke man met een duister verleden. Hoe kon Koos de wereld zo lang misleiden?

De wetten van Koos is een podcast van Follow the Money, een platform voor onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Luister alle afleveringen vanaf 16 januari in één keer via onze app: https://www.ftm.nl/ftm-download-onze-app-ios-android. Ben je nog geen lid? Maak dan op https://ftm.nl/kooseen gratis account aan. Je krijgt dan ook direct toegang tot alle onderzoeksjournalistiek van Follow the Money.

CREDITS

Onderzoek en productie: Eelke van Ark en Jolien de Vries

Eindredactie: Marion Oskamp

Mixage en sound design: Dennis Gaens

Theme song: Daan van Haren

Artwork: Afonso Gonsalves

Nadat het losgeld is betaald, moeten de ontvoerders er een geschikte plek voor vinden. 35 miljoen in briefjes verstop je niet zomaar onder je bed. Wat de ontvoerders niet weten, is dat de politie hen al lang in het vizier heeft en vastbesloten is om niet alleen de gegijzelden terug te krijgen maar het geld. Het is het begin van de jacht op de miljoenen.

Om je kennis te laten maken met onze podcastserie zijn de eerste twee afleveringen nu hier te vinden. Wil je de hele 7-delige serie luisteren? Ga dan naar ftm.nl/heineken-podcast  

Het is op 9 november exact 40 jaar geleden dat biermagnaat Freddy Heineken en zijn chauffeur Ab Doderer werden ontvoerd. Er werd 35 miljoen gulden losgeld betaald om hen vrij te krijgen. Met succes. Maar acht miljoen van dat losgeld is nog altijd spoorloos verdwenen. 

Follow the Money-journalisten Sophie Blok en Harry Lensink gaan op zoek. In zeven afleveringen nemen ze je mee terug naar de ontvoering, de onderhandelingen en vervolgens met Willem Holleeder mee de Amsterdamse onderwereld in. 

Luister vanaf 7 november naar de Jacht op het Heineken-losgeld. Een podcastserie van Follow the Money en Dag en Nacht Media. Luisteren kan via  https://www.ftm.nl/heineken-podcast of via de Podimo-app. 

In deze aflevering interviewt Annette van Soest interviewt in deze aflevering Rob van Eijbergen, hoogleraar Kwaliteit en integriteit van organisaties aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag is big business geworden en er is een wildgroei van spelers ontstaan. Volgens Van Eijbergen, moet de markt hoognodig worden gereguleerd. ‘Er zijn minimale kwaliteitseisen nodig. Wanneer de sector het zelf niet doet, moet de overheid het doen.’

In deze aflevering gaat Harm Ede Botje in gesprek met ‘droogteprofessor’ Flip Witte.  Hij luidt de noodklok: door klimaatverandering en menselijk watergebruik hebben we het ene droge jaar na het andere. Gevolg: bomen en dieren gaan dood, huizen verzakken. Het is tijd dat de politiek ingrijpende maatregelen neemt, vindt Witte. Bijvoorbeeld een vergunningsplicht voor boeren die grondwater oppompen om hun land te beregenen.

Remy Koens graaft al langer in datasets om te snappen hoe groot het online gokbedrijf 1XBet is. Dat deed hij tot nu toe met Henk Willem Smits. Nieuwe ster aan het firmament is David Davidson: hij deed  voor het radioprogramma Argos ook onderzoek naar online casino’s. Samen hebben zij nog meer boven tafel gehaald over de eigenaren, de structuren en de mega-omzetten die er worden geboekt. Het toezicht hierop is ver te zoeken.

In deze aflevering interviewt Annette van Soest voormalig staatsagent bij de KLM Jeroen Kremers. 

Geen enkel bedrijf in Nederland ontving de afgelopen jaren zo veel steun van de overheid als de KLM. De Nederlandse staat tuigde tijdens de coronapandemie een steunpakket van 3,4 miljard euro op om de blauwe zwaan in de lucht te houden. Als tegenprestatie beloofde de KLM structureel kosten te besparen, mocht het bedrijf geen dividend uitkeren en moest het belastingontwijking door piloten aanpakken. Aan Kremers de taak om in opdracht van de ministeries van Financiën en Infrastructuur en Waterstaat te controleren of de luchtvaartmaatschappij zich aan die afspraken hield.

‘Shocking.’ Zo beschrijft Kremers de manier waarop de KLM probeerde uit te komen onder de afspraken over het steunpakket dat de Nederlandse staat beschikbaar had gesteld. Hoe hij tot dat inzicht kwam hoor je in deze aflevering van Follow the Money interviewt. 

In deze aflevering interviewt Annette van Soest bestuurskundige Caelesta Braun. Deze  hoogleraar openbaar bestuur en maatschappelijke democratie aan de Universiteit Leiden stelt dat volledige transparantie over hoe bedrijven, ngo’s en andere organisaties beleid van de overheid proberen te beïnvloeden,  veel meer vereist dan een lobbyregister. Het kabinet gaf haar de opdracht te onderzoeken hoe lobbyregisters in het buitenland werken. Vervolgens schoot de minister zo’n register voor Nederland af. ‘Ons onderzoek is onderdeel geworden van een politiek spel.’

In deze aflevering gaat Annette van Soest in gesprek met Bob Hoogenboom. Deze hoogleraar fraude en regulering aan Nyenrode Business University vindt dat er een enorme hypocrisie zit in de manier waarop wij naar misdaad kijken. De moord op Derk Wiersum is crimineel, uiteraard. Tata Steel die al decennialang kankerverwekkende stoffen uitstoot, moordt net zo goed, maar dan in slow motion. ‘We moeten veel meer oog hebben voor schadelijk gedrag door bedrijven en overheden.’

Het bericht dat Rome afval per trein naar Nederland gaat sturen, deed al veel stof opwaaien. Is het milieu hierbij inderdaad gebaat? Hebben vuilverbranders buitenlands vuil nodig om rendabel te kunnen zijn? Hanno Bakkeren onderzocht diverse claims en beweringen en vertelt welke daarvan overeind blijven.

In deze aflevering gaat Harm Ede Botje in gesprek met minister voor stikstof en natuur Christianne van der Wal (VVD). Ze zit in het oog van een politieke storm. De onderhandelingen over een landbouwakkoord verlopen moeizaam, deze week was de oppositie kritisch over het plan voor de oprichting van een fonds met daarin 24,3 miljard euro. Hiermee wil het kabinet maatregelen bekostigen die nodig zijn om de stikstofbelasting van de natuur terug te dringen. CDA-voorman Wobke Hoekstra legde eerder een bom onder het kabinet door niet langer vast te willen houden aan het jaartal 2030 als het gaat om halvering van de uitstoot van stikstof. En dan is er ook nog de opmars van de Boer Burger Beweging, de grote winnaar van de Provinciale Statenverkiezingen. Deze en andere kwesties zullen in deze aflevering aan bod komen. 

Heineken doet nog steeds zaken in Rusland. Sterker nog: Olivier van Beemen ontdekte dat de bierbrouwer 61 nieuwe merken lanceerde sinds Poetin’s inval in Oekraïne. Waarom zijn ze nog niet weg?

In deze aflevering gaat Harm Ede Botje in gesprek met journalist David de Jong. Zijn boek  ‘Nazi-miljardairs’ verscheen een jaar geleden. De Jong deed onderzoek naar Duitse zakenmannen die zichzelf dankzij hun banden met het naziregime wisten te verrijken: ze deden aan wapenhandel, kochten Joodse ondernemingen op of confisqueerden die, en ze gebruiken dwangarbeiders.

De nazaten van deze zakenlieden zijn nu de eigenaren van multinationals als BMW, Porsche, Dr. Oetker en andere bedrijven. Zij zijn miljardairs profiteren tot de op de dag van vandaag van het fortuin van hun voorouders.

Wat heeft het boek teweeggebracht? Is er op een of andere manier recht gedaan aan het leed dat dwangarbeiders is aangedaan? Is er een gebaar gemaakt aan joodse families die al hun bezit verloren?

De inleiding van 'Nazi-miljardairs' leest u hier: 

https://www.ftm.nl/artikelen/voorpublicatie-nazi-miljardairs 

In deze aflevering gaat Annette van Soest in gesprek met Benjamin Sprecher. Hij  is als industrieel ecoloog aan de TU Delft gespecialiseerd in kritieke materialen, zoals kobalt, neodymium en lithium. Je vindt deze materialen overal in terug: van windturbines tot elektrische auto’s, en van harde schijven tot je iPhone. En om die materialen is nogal wat te doen. De handel is grotendeels in handen van China en dat heeft al bewezen dat het de toegang tot grondstoffen kan en wil inzetten als geopolitiek wapen. 

Met de onlangs aangekondigde Critical Raw Materials Act  wil de Europese Commissie deze grondstoffenafhankelijkheid verkleinen. Gaat het Europa lukken om meer kritieke materialen uit de Europese bodem te halen door nieuwe mijnen te openen? Of zijn er ándere, bétere manieren om het Chinese monopolie te breken?

Gerelateerde artikelen:

https://www.ftm.nl/artikelen/made-in-europe-de-valkuilen-en-het-geld

https://www.ftm.nl/artikelen/zeldzame-aardmetalen-energietransitie-china 

https://www.ftm.nl/artikelen/china-reguleert-productie-aardmetalen

Mira Sys schrijft nu vier jaar over PFAS: het paraplu-begrip voor duizenden chemische stoffen die de mens op allerlei manieren dienen: in blusschuim, regenjassen en pannen bijvoorbeeld. Maar ze zijn giftig en we willen er vanaf. Kan dat? De EU doet een poging. Mira vertelt meer over dit lichtpuntje.

In deze aflevering interviewt Harm Ede Botje kinderrechter Peter Bjorn Martens. Wat is het beste voor het kind? Die vraag probeert Martens elke dag in zijn rechtbank te beantwoorden. Maar dat is vaak niet eenvoudig: er is een tekort aan rechters, de wachttijden lopen op en ondertussen neemt de kritiek vanuit de samenleving toe.

 De Inspecties die toezicht houden op de hulpverlening luidden herhaaldelijk de noodklok, dat deden ze onlangs opnieuw. Besluiten van rechters worden niet uitgevoerd, meldden ze eind februari. En negen van de dertien jeugdbeschermingsorganisaties slagen er niet in een hulpverlener te koppelen aan een kind die een beschermingsmaatregel hebben. Het gaat hier niet zelden om verwaarloosde of seksueel misbruikte kinderen. Honderden kinderen staan op wachtlijsten.

Martens maakt het van dichtbij mee. ‘Ik beslis dat de overheid mag interveniëren in een gezin. Als een kind dan een jaar op een wachtlijst staat – een jaar op een kinderleven is natuurlijk heel lang – doet dat pijn.’ 

De afgelopen tijd staken de jeugdrechters de hand ook in eigen boezem. Doen ze zelf hun werk eigenlijk wel goed? Er werd uitgebreid gesproken met ouders, kinderen en medewerkers van hulpinstanties. Martens nam de uitkomst van de gesprekken graag ter harte. 

‘Als ouders zeggen dat wij als rechters te weinig luisteren, dan trek ik me dat aan. Een van de aanbevelingen was dan ook: neem wat meer tijd voor de zitting, laat iedereen zeggen wat ze te zeggen hebben. Maar het blijft schipperen. Er is een tekort aan rechters, ik heb beperkt de tijd op zitting en ik moet een belangrijke beslissing nemen.’

U kunt de hele serie 'In het hart van een zorginfarct' hier teruglezen of -luisteren: 

https://www.ftm.nl/audioserie/de-kinderrechter 

Hoe volgen wij eigenlijk geldsporen? Wat is er mooi of juist frustrerend aan dit werk? We vertellen je er alles over in onze theatershow. In deze podcast lichten we alvast een tipje van de sluier op.

De FTM-bandleden verhalen in de show over de weerstand die ze ontmoeten en de ontdekkingen die ze doen. Over de weerzin die de resultaten van hun graafwerk kunnen opleveren en de vreugde die onthullingen kunnen brengen. Eric Smit, Eelke van Ark en Thomas Bollen maken met collega’s JanJaap Rypkema en Richard Jong ook de muziek die bij hun journalistieke expeditie past en serveren die ongegeneerd uit.

We gaan op zaterdag 1 april naar Capelle. Verder gaan we nog naar Hoogezand, Emmen, Zeist, Delft, Laren, Houten, Heerlen, Amsterdam en Tilburg.

Kijk voor meer informatie en tickets op: https://www.ftm.nl/theatertour 

In deze aflevering gaat Annette van Soest in gesprek met Ellen 't Hoen, die al jaren werkt aan betere toegang tot medicatie. Aanleiding is de rechtszaak die stichting Farma ter Verantwoording tegen farmaceut AbbVie aanspande.

De kern van deze rechtszaak is dat dit bedrijf  1,2 miljard euro aan het Nederlands zorgsysteem onttrok met de excessieve winst op Humira, een medicijn dat onder meer tegen reuma en psoriasis wordt gebruikt. En daarmee schaadt het bedrijf de toegang tot zorg van Nederlanders. Ellen ’t Hoen is lid van de adviesraad van de stichting.

Kritiek op de farmaceutische industrie neemt toe. Met name de langdurige octrooien, de toegankelijkheid en de exorbitante prijzen zijn problematisch.

Waarom neemt de overheid geen maatregelen tegen de monsterprijzen voor medicatie? ‘Dat vraag ik mezelf ook vaak af,’ zegt ’t Hoen. ‘Er is angst om bij de farmaceutische industrie in te grijpen. Ik noem dat ook wel het farmaceutische Stockholm-syndroom.’

Links naar de relevante artikelen en dossiers:

https://www.ftm.nl/dossier/wat-maakt-onze-zorg-zo-duur 

https://www.ftm.nl/artikelen/farmaceuten-manipuleren-hogere-medicijnprijs

https://www.ftm.nl/artikelen/gezocht-geneesmiddel-tegen-ziekmakend-dure-medicijnen

https://www.ftm.nl/artikelen/fair-medicine-marktfalen-in-de-farmaceutische-industrie-vraagt-om-praktische-oplossingen

Aan de vooravond van de Provinciale Verkiezingen gaat Harm Ede Botje in gesprek met hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans.

Hij maakt zich geen grote zorgen over de democratie – die moet het volgens hem juist hebben van tegenstellingen: er moet iets te kiezen zijn – wel over de overheid: ‘Het lijkt wel alsof het niet meer zo interessant is dat ook de overheid zich aan het recht moet houden.’

Als zoon uit een boerengezin uit Klundert ziet Voermans als geen ander hoe landelijke politieke partijen worstelen met provinciale belangen. Dat er in de aanloop van de statenverkiezingen, waar juist lokale belangen voorop zouden moeten staan, moeten behartigen een groot tv-debat wordt georganiseerd tussen lijsttrekkers van landelijke partijen, vindt hij ‘kafkaesk’.

‘Er gaan daar vier mensen met elkaar in gesprek die niet verkiesbaar zijn. Het heeft helemaal niets met de provinciale statenverkiezingen te maken. Dus dit is een bizar debat. Terecht dat Pieter Omtzigt daarover bij de NPO-ombudsman heeft geklaagd.’

Maakt Voermans zich zorgen over ons politieke landschap, dat steeds verder polariseert? ‘Nee. Dit is een Hollands ritme. Elke dertig à veertig jaar versplintert ons politieke landschap en komen de extremen verder uit elkaar te liggen. En dan beweegt het zich langzamerhand weer naar elkaar toe.’

De krampachtigheid waarmee de overheid op demonstraties reageert, stuit hem wel tegen de borst. ‘Het demonstratierecht wordt nu gezien als een soort wisselgeld voor het behoud van de openbare orde. We moeten echt uitkijken dat we niet afglijden naar censuur.’ 

In deze aflevering interviewt Annette van Soest PvdA-Europarlementariër Lara Wolters over de nieuwe wetgeving maatschappelijk verantwoord ondernemen en de Brusselse lobby.

Koffieplantages waar slavernij plaatsvindt. Corruptie bij Shell in Nigeria. Landroof en marteling bij de bouw van een Heineken-fabriek in Ethiopië. Follow the Money toonde meermaals aan dat multinationals het niet altijd even nauw nemen met de bescherming van mens en milieu.

Er liggen momenteel twee voorstellen op tafel om bedrijven die bij dit soort wanpraktijken betrokken zijn aansprakelijk te stellen. In Nederland is dat de initiatiefwet Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO). De Europese versie heet Corporate Sustainability Due Diligence Directive.

Europarlementariër Lara Wolters (PvdA) diende het voorstel in voor de Europese regelgeving. En dat bracht nogal wat teweeg. ‘Iedereen in Brussel is ermee bezig of is hierop aangeslagen,’ zegt Wolters in deze aflevering van Follow the Money interviewt. En dat betekent ook dat ze van alle kanten wordt gevraagd om ‘kopjes koffie te drinken’ met belangengroepen. ‘De lobby op dit onderwerp is extreem.’ 

Tot welke excessen een sterke lobby kan leiden, maakte ze van dichtbij mee. Haar fractiegenoot Eva Kaili zit al sinds december vast op verdenking van omkoping, in de zaak die bekendstaat als Qatargate. Kaili probeerde ook Wolters te manen om haar kritiek op Qatar te matigen: ‘Kaili heeft zeer haar best gedaan om mij te beïnvloeden. Ze ging nog net niet voor mijn microfoon liggen in de plenaire zaal.’

De artikelen die in de uitzending aan bod komen vindt u hier:

VVD-handelsminister hielp bedrijfslobby tegen aanpak kinderarbeid en milieuschade: https://www.ftm.nl/artikelen/vno-lobbyde-samen-met-huidige-minister-tegen-ketenaansprakelijkheid

Van slavernij beschuldigde Braziliaanse koffietelers doen ongehinderd zaken - met steun van Nederlandse banken: https://www.ftm.nl/artikelen/van-slavernij-beschuldigde-braziliaanse-koffietelers-doen-ongehinderd-zaken-op-de-wereldmarkt-met-steun-van-nederlandse-banken

Corruptiezaak in Nigeria blijft Shell achtervolgen: https://www.ftm.nl/artikelen/corruptiezaak-nigeria-blijft-shell-achtervolgen

Harm Ede Botje spreekt in deze aflevering met sinologe en coördinator van het Clingendael China Centre Ingrid d’Hooghe over de Chinese aanwezigheid in Nederland. 

‘We kunnen meer pesterijen verwachten van China de komende tijd. En toch moeten we in contact blijven.’ Dit zei Ingrid d’Hooghe, coördinator van het Clingendael China Centre, onlangs tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer.

China wint gestaag aan invloed in Nederland, toonde Follow the Money de afgelopen jaren aan. De Chinese overheid sluipt Nederlandse klaslokalen in, er zijn hier illegale Chinese politiebureaus en via investeringen of overnames dringt China diep door tot de Nederlandse logistiek. Dit alles met een duidelijk doel voor ogen: het land wil in 2025 een onafhankelijke technologische grootmacht zijn.

D’Hooghe was een van de auteurs van een geruchtmakend rapport over de invloed van China op het hoger onderwijs en is een veelgevraagd China-expert. 

Hoe moeten we ons verhouden tot deze grootmacht? Is samenwerking met China nog wel verdedigbaar? En wat als het land Taiwan binnenvalt? ‘De naïviteit jegens China is voorbij,’ zegt D’Hooghe. Maar ook: ‘Op gebieden als klimaat en energie kunnen we niet om China heen.’

De artikelen die in de uitzending aan bod komen vindt u hier:

Dossier China: https://www.ftm.nl/dossier/dossier-china

Universiteit Leiden nam in stilte afscheid van Confucius Instituut: https://www.ftm.nl/artikelen/leiden-university-nam-stil-afscheid-van-confucius-instituut

China heeft illegale politiebureaus in Nederland: https://www.ftm.nl/artikelen/onofficiele-chinese-politiebureaus-in-nederland 

China zit al in de haarvaten van logistiek Nederland: https://www.ftm.nl/artikelen/china-in-haarvaten-logistiek-nederland

Annette van Soest interviewt hoogleraar privacy en cybercrime Bart Schermer over het spanningsveld tussen privacy en misdaadbestrijding.

Met de constante toename van digitale technologieën verandert ook de criminele wereld. Dat stelt de politie voor nieuwe vraagstukken. Het scala aan opsporingsmethodes en databronnen wordt steeds groter, maar een wettelijke basis voor de inzet ervan ontbreekt vaak.

Schermer stelt in zijn recente oratie dat de wetgeving die de privacyrechten van burgers moet beschermen, hopeloos achterloopt. Ook schort het aan toezicht op de inzet van moderne, digitale opsporingsmiddelen door de politie.

Waar gaat de datahonger van de politie stoppen? 'Die gaat niet stoppen,' aldus Schermer. 'Elke nieuwe technologie, alle nieuwe data die de politie kan verzamelen om misdaad te bestrijden zullen ze willen gebruiken.' 

De artikelen die aan bod komen leest u hier terug: 

De casus Deadbolt: https://www.ftm.nl/artikelen/ransomware-bende-deadbolt-politie 

Reconstructie van totstandkoming Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid: https://www.ftm.nl/artikelen/the-making-of-de-nctv

NCTV breidt bevoegdheden steeds verder uit: https://www.ftm.nl/artikelen/waarom-de-nctv-graag-spioneert-deel-2

Politie vraagt opvallend vaak gegevens op van toeslagenouders: https://www.ftm.nl/artikelen/politie-monitort-gedupeerden-toeslagenaffaire 

Harm Ede Botje interviewt advocaat Heleen over de Linden over een jaar sancties tegen Rusland. 

Heleen over de Linden is advocaat en runt een klein kantoor, dat voornamelijk in Nederland wonende Russen als cliënten heeft. Ze volgt de ontwikkelingen in Rusland en de Oekraïne op de voet. Daarnaast is ze haar proefschrift over de economische sancties tegen Rusland aan het afronden.

Op 24 februari is het een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Kort daarna kondigde de EU de eerste sancties tegen Rusland af.

We zijn inmiddels bij het negende Europese pakket aan sancties beland. Maar hoe goed werken die? Worden er niet te veel uitzonderingen gemaakt? En hebben overheden wel voldoende zicht op al het bezit en het onroerend goed dat de gesanctioneerde oligarchen in hun land hebben?

De artikelen die aan bod komen leest u hier terug:

Dossier Rusland-crisis: https://www.ftm.nl/dossier/de-rusland-crisis

Dit zijn de 11 Russische oligarchen die te machtig zijn voor de Europese sanctielijst: https://www.ftm.nl/artikelen/machtige-russiche-oligarchen-niet-op-europese-sanctielijst

Dit zijn de Nederlandse advocaten van Kremlin-kleptocraten: https://www.ftm.nl/artikelen/de-russische-facilitators-aan-de-zuidas

Zuidaskantoor NautahDutilh neemt afscheid van Kremlin-gelieerde klanten: https://www.ftm.nl/artikelen/zuidaskantoor-nautadutilh-neemt-afscheid-van-kremlin-gelieerde-klanten

In de eerste aflevering interviewt Annette van Soest rechter Kees Sterk over het belang van onafhankelijke rechtspraak in de Europese Unie. 

Als oud-voorzitter van de ENCJ, het Europese netwerk van de Raden voor de Rechtspraak, zag Kees Sterk met eigen ogen hoe regeringen in Polen en Hongarije onafhankelijke rechters het werk onmogelijk maken.  

Sterk maakt zich zorgen over deze sabotage van de rechtsstaat binnen de grenzen van Europa, en over de manier waarop de Europese Commissie daarmee omgaat. Samen met andere Europese rechters zet hij zich in om het onderwerp op de kaart te houden. 

Want hoeveel is de Europese Unie waard als zij de onafhankelijke rechtspraak op steeds meer plekken niet kan waarborgen? 'Als we op Europees niveau niet vechten voor het behoud van de rechtsstaat, dan zal de EU uiteindelijk  niet meer kunnen functioneren,' stelt Sterk.  

De artikelen die aan bod komen leest u hier terug:

Politicoloog Tommaso Pavone hekelt verwaarlozing van de rechtsstaat in Europa: https://www.ftm.nl/artikelen/tommaso-pavone-europese-rechtstaat-onder-vuur

Opiniestuk Eric Smit: 'Democratieën zijn broos, onafhankelijke media zijn onontbeerlijk.' https://www.ftm.nl/artikelen/onze-kwetsbare-democratie